Евромайдан

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
Украинада Евромайдан
евроинтеграциячы, миллет-патриот[1][2][3][4], коррупциягъа къаршчы[5][6], социал эмда властха къаршчы кёбчюлюк къозгъалыула

Огъары тизим: Европаны деу байрагъы; джырлаучу Руслана Евромайданны резолюциясын окъуйду; Киевдеги Евромайдан 27-чи ноябрда. Орта тизим: 1-чи декабрда, Азатлыкъ майданда халкъ вече. Тёбен тизим: революцион «нызычыкъ»; демонстрантла Киев Кърал Шахар Администрацияны 11-чи декабрында штурмдан джакълайдыла; 8-чи декарда аудурулгъан Ленинни эсгертмесини тамалы.
Баргъан кёзюую башланнганы 21-чи ноябрь 2013 джыл
Баргъан джери Украина Украина[7] Эмда украин диаспора джашахан тыш къраллада шахарла
Чуруму Украинаны Министрлерини Кабинетини Украина бла Европа Бирликни арасында ассоцияцияны юсюнден келишиуге къол салыргъа унамауу
Эсеблери 2004 джылны Конституциясыны орнуна салыу,
болджал тышында президент сайлаула,
Крым кризис 2014
Къаршчыла
Властха къаршчы протестчиле, ЕБ джанлыла:
  • Студентле
  • Афганчы ветеранла
  • Ультрас
  • Башха гражданла

Бютеу украин биригиу «Майдан»

Миллет къаршчыланыуну штабы:

Башха политика партияла

Джамагъат организацияла:

Миллетчиле:

Ультра онгчу организацияла:

Миллет организацияла:

Власть структурала эмда къуралышла:

власть джанлы партияла (ЕБ-ге къаршчыла):

Башха политика партияла

Джамагъат организацияла:

башхала:

Алчыла
политикачыла: Юрий Луценко, Виталий Кличко, Арсений Яценюк, Юлия Тимошенко, Александр Турчинов, Олег Тягнибок, Петро Порошенко э. б.

журналистле: Мустафа Найем, Виктория Сюмар, Егор Соболєв э.б.
культура къуллукъчула: Руслана, Тарас Чубай, Ирена Карпа, Святослав Вакарчук, Александр Положинський э.б.[16]

Виктор Янукович,
Николай Азаров,
Виталий Захарченко,
Андрей Клюєв э.б.
Кючле
Майданны къоруулау кючле: Ич ишлени министрлигини энчи къуралгъан бёлеги
 Ич аскерле
 УКъКъ
 УДО
 Беркут
КъБКъКъ
«титушкала»
Къурманла
Ёлгенле: 109,
Джаралыла: 2000-ден артыкъ, аланы ичинде Польшаны эки гражданини[17],
талай джюз запарсыз тас болгъан[18]
Ёлгенле: 16[19][20],
Джаралыла: 280-дан аслам, аладан 111 — госпитализация этилгенди.[21]Шаблон:Fact
Ёлгенлени бютеулей саны: 125
Джаралыланы бютеулей саны:2700 — 3000 чакълы бир адам[22], серед них журналістів під час виконання професійних обов'язків — 136[23]

Евромайдан (дагъыда Еврореволюция[24], 2013 джылны революциясы[25][26], Сыйлылыкъны революциясы[27]) — миллет-патриот[28][29][30][31], Украинада коррупцияагъа,[32][33] социал тенгсизликге, хакъ сакълагъан органла бла энчи буюруулу кючлени зулмучулукъларына къаршчы эмда Украинаны тыш политикасында европачы векторну джакълагъан протест акцияла.

Протестле 2013 джылны 21-чи ноябрында башланнгандыла, ала Украинаны Министрлерини Кабинетини Украина бла Европа Бирликни арасында ассоцияцияны юсюнден келишиуге къол салыргъа унамаууна джууаб реакция болгъандыла, алай а джукълана келген протестле Киевде 30-чу ноябрны кечесинде кюч бла мамырлыкъ демонстрацияны чачылыуу бла джангы кюч аладыла. 2013 джылны аягъында протестле къуру митингле бла къалмай, демонстрацияла эмда студент страйкла да болгъандыла.

Ал чурумлары[тюзет | къайнакъны тюзет]

2013 джылны 21-чи ноябрында, Кюнчыгъыш партнёрлукъну Вильнюс саммитине талай кюн къалыб, Украинаны Министрлерини Кабинети Украина бла Европа Бирликни арасында ассоцияцияны юсюнден келишиуню къабыл этиуге хазырланыуну тохтыргъа оноу оноу алады. Аны юсюнден официал бегимни алгъанларын Украинаны Премьер-министри Николай Азаров билдиреди.[34][35]

Россия Украинаны сатыу-алыу экспортуна джууабха, Министрлени Кабинети министрликлеге эмда ведомстволагъа «БКъБ-ны къраллары бла сатыу-алыуну, чыгъарыу кооперацияны эмда технологияланы алмашдырыуну айнытыугъа джоралаб амалла алыргъа» буйрукъ береди. Николай Азаровну айтханына кёре, къысха болджалда экономиканы модернизациясын бардырыр мадар болмагъаны себебли, эмда Европа Бирлик бла келишиуге къол салынса европачы чыгъарыучула ба конкурецния этелмезликлери себебли алыннганы билдиргенди.[36][37][38][39]

Аны тышында, Украинаны Баш Радасы Украина бла Европа Бирликни арасында ассоцияцияны шартлары болгъан, евроинтеграциячы законланы джакъламайды (прокуратураны, сайлау законланы эмда чекле тышындагъы гражданларыны багъыуну юсюнден).[39]

Излемлери[тюзет | къайнакъны тюзет]

Евромайданда 2013 джылны 24-чю ноябрында къабыл этилген излемле[тюзет | къайнакъны тюзет]

2013 джылны 24-чю ноябрында Януковични президентлигини кёзюуюнде эм оппозицияны эм уллу митинги бардырылгъанды, митингчилени колонналары бютеу Крещатикни толтургъандыла (Шевченкону бульварындан башлаб Европа майданнга дери) — оппозицияны тергеуюне кёре митиннге 150 минг чакълы бир адам джыйылгъанды, милицияны санагъанына кёре — 50 минг адам. Бу митинг бир ауаздан «Евромайданны излемлерин» къабыл этгенди:
1) Миллет интереслени сатханлары ючюн, Азаровну правительствосуну отставкасы.
2) 27-чи ноябрда (Вильнюсда саммитге дери) Баш Раданы кёзюусюз сессиясында бютеу керекли евроинтеграциячы законланы къабыл этиу, аланы ичинде Юлия Тимошенкону да башына бошлау. Бу законла къабыл этилмеселе, Евромайдан парламентни чачылыуун эмда джангы кёзюусюз сайлауланы бардырыллыгъын дауларыкъды.
3) Майдан Януковичден Европа Бирлик бла ассоцияциягъа хазырланыуланы тыйу бегимни артха алыуну, Тимошенкону башына бош этиуню, Вильнюсдагъы саммитде «Украина бла Европа бирликни арасында ассоцияцияны юсюнден келишиуню» даулагъанды. «Ассоцияцияны юсюнден келишиуге» къол салынмаса, Майдан Януковични, миллет интереслени джакъламагъаны эмда сатханы ючюн импичментин дауларыкъды.
4) Аны тышында Евромайдан :

  • Кюнбатышны къралларына чакъырыу этгенди — Янукович бла аны келечилерине къаршчы Кюнбатыш Европа энчи санцияла салыргъа чакъыргъанды; 
  • ЕБ-ны башчылыгъына да чакъырыу этгенди — Украинагъа Европаны эшиклерин джабмаулары, Украинада власть тюрленнген тёреси болса, ассоцияцы юсюнден келишиуге къол салыргъа мадар къоярыкъларын[40][41]

АБШ-ны правительствосуна петицияла[тюзет | къайнакъны тюзет]

2013 джылны 27-чи—28-чи ноябрларында «5 телеканал» «Кюнбатыш къралланы Януковичге къаршчы энчи санкцияланы» джакълау мурат бла АБШ-ни правительствосуна петициягъа халкъдан къол салыу джыйылады (АБШ-ны правительствосу къаллай да болсун, петициягъа къарар ючюн, 30 кюннге 100 минг адам къол салыргъа керекди). Акъ Юйню сайтында Украина бла байламлы 6 петиция регистрация этилгенди, аланы ичинде эм кёб къол салыннган петицияла:

Къалгъан юч петиция (къуралгъанлары 29-30-чу ноябрь 2013) андан аз ауаз алгъандыла[42][43][44].

Евромайданны айры къауумларыны излемлери[тюзет | къайнакъны тюзет]

Евромайданда протестлени кенг политикалыкъ спектрли политика партияла дагъан болгъандыла («Регионланы партиясыны», тюнене оппозициягъа джау болгъан, алгъыннгы членлеринден башлаб — «Регионланы партиясындан» Богословскаяны чыкъгъаны кибик), алай бла ол къауумланы да излемлери айры да болгъанды. Аланы тышында Майданда студентлени айырыргъа боллукъду, ала талай он минг адам болгъандыла. Бу къаумны алчылары кеслерини протестлерин «политика тышында» баямлаб, кеслерини дауларын къуру «Европа Бирлик бла ассоцияция» болгъанын билдиргендиле, ала партия тышы лозунгла, партия символика болмау кёб адамны бирикдирлигине умут этгендиле. Алай а Майданны 2013 джылны 30-чу ноябрыны тангында (4:00) чачыуундан сора — лидерле политикачылагъа къошула башларгъа заман келгенин, Украинаны Конституциясы бла гарантия этилген хакъла эмда эркиликле ючюн кюреш башланнганын эмда джангыз кеслери бу кюрешде хорлаялмазлыкъларын ангылагъандыла.Шаблон:Fact

Киевден башха украин шахарлада Евромайданланы излемлери[тюзет | къайнакъны тюзет]

2013 джылны 24-чю ноябрында, сагъат 16:00 20 000 львовчу Украинына евроинтеграциячы курсун джакълагъанларыны, президент Виктор Януковични эмда премьер Николай Азаровну, Львов Область Кърал Администрацияны бшачы, милицияны генералы Олег Саланы отставкасын даулагъан чакъырыугъа къол салгъанды [45]).[46]

Ровно бла Луцкну джамагъатлары Украинаны Баш Радасыны кёзюусюз сессиясын чакъырыб, анда Николай Азаровну правительствосуна ышанмауну эмда джангы евроинтеграцион правительствосун къурауун даулагъандыла.[47]

25-чи ноябрда Евромайданда Ивано-Франковскдан студентле излемлерин тизимин баямлагъандыла. Европа Бирлик бла Ассоцияцияны юсюнден келишиуню тышында, студентле окъууну эмда илмуну министри Дмитрий Табачникни отставкасын, Баш Окъуу Заведениялада бютеу тёлеулю къуллукъланы тохтатыуун даулагъандыла.[48][49]

Евромайданны хронологиясы[тюзет | къайнакъны тюзет]

Евромайданланы интерактив картасы, ол Украинаны евроминтеграцияциясыны джакълаб чыкъгъанланы кёргюзеди. Картаны Богдан Цап этиб, кесини Facebook-да профилине салгъанды.[50] Картан кёргюзюлген фрагменти 2013 джылны 23-чю ноябрында къозгъалыуну кёргюзеди

Джамагъатны ичинде протест халланы ёсюуюн, кёб социолог фиксация этген эди. Специалистле белгилегеннге кёре: «2012 джылны октябры бла тенглешдириб къаралса, орамлагъа чыгъаргъа разы болгъан адамланы санлары 5% кёб болгъанды, ишексиз да протестни джакъламазлыкъланы саны да иги кесекге азайгъады, — 51-ден 36% дери».[51]

«Къара орта кюн», Украинаны правительствосу Украина бла Европа Бирликни арасында ассоцияцияны юсюнден келишиуге къол салмазгъа оноу этген кюн, адамланы актив къымылдаулагъа тебергенди. Протестчиле Евромайданны къурау чакъырыугъа терк огъуна къошулгъандыла.[52][53] Протестлени толкъуну Украинаны эмда башха къралланы юсю бла ётгенди. 21-чи ноябрдан 23-чюсюне дери акцияла политика символиканы хайырланмай ётгендиле.[54]

Deutsche Welle-ни украин къуллугъуну тергеулерине кёре 28-чи ноябргъа бютеуукраин страйкга онла бла минг украин студент чыкъгъанды.[55]

Социал аулада чакъырыула[тюзет | къайнакъны тюзет]

BBC-ни билдиргенине кёре, «Евромайдан» сёз биринчи кере 21-чи ноябрда социал аулада хайырланнганды. Андан #Євромайдан хэштег Твиттерни тренди болг ъанды. Акцияла Донецкде, Ивано-Франковскда, Луцкда, Ужгородда эмда Львовда башланнганы бла, 22-чи ноябргъа бу сёзню интернетде 21 000 кере хайырланнгандыла.[56]

Къызылсман-сары революцияны заманында, протестчилени къуралышыуларында эмда координацияларында уллу магъананы мобил телефонла ойнагъандыла. Власть информацион майданны кючлегени себебли, смс-ни болушлугъу бла кёб адамны джыяр мадар табхандыла. 2013 джылдагъы протестлеге адамланы аякъландырыргъа социал аула болушхандыла.[56]

Правительство, Европа бирлик бла ассоцияцияны юсюнден келишиуню къол салыргъа хазырланыуну тохтатханы белгили болгъанында, протестге биринчи болуб Азатлыкъны Майданына «5-чи каналны» журналисти Инна Неродик бла аны тенги Ольга Ижик болгъандыла, аны юсюнден кесини Фейсбугунда билдиргенди журналист.[57][58]Бир къауум басым келечилени чакъырыуларындан сора адамла кёбчюлюк санда джууабха майданнга чыгъа башлагъандыла, аланы ичинде журналист Мустафа Найемни Фейсбукда чакъырыуун айры чертирге керекди.[59] Чакъырыу Найемни энчи бетинде 21-чи ноябрда басмаланнганды.[60]

Андан сора, Евромайданчыланы социал аулада акцияларына АБШ-ны Президенти Барак Обамагъа Янукович бла украин правительствону членлерине къаршчы санцкияла этерин излеб петициягъа къол салыргъа чакъырыу болгаънды. [61] 26-чы ноябрдан 6-чы декабргъа дери бу петициягъа 135 минг адам къол салгъанды. 29-чу ноябрда Акъ юйню сайтында дагъыда бир петицияны тексти чыгъады, анда АБШ-ны правительствосун Украинаны правительствосуну кетериуде мамырлыкъ амалла бла болушурун чакъырадыла. Бир сутканы ичинде 30 000 адам къол салгъандыла.[62]

4-чю декабрда "Экономикалыкъ къаршчыланыу" джамагъат къуралыш социал аулада Регионланы Партиясыны членлерини иелигинде болгъан бизнесни бойкот компанияны башлайдыла. Акцияны нюзюрю «"Беркут" бла титушкалагъа финанс баджарыу этиуню азайтыу эмда Регионланы Партиясыны членлерини бу аманлыкъчы партиядан чыгъыулары» болгъанды.[63] Мероприятияларыны ичинде, къуралышчыла: 1) власть эмда Регионланы Партиясыны членлери бла ортакълыкъны тохтатыргъа. 2) налогланы тёлемеуге. 3) Януковични юйдегисини эмда Регионланы Партиясыны членлерини иелигинде болгъан банкладан депозитлени чыгъарырргъа эмда хыйсабланы джабаргъа. 4) регионалланы иелигинде болгъан предприятияла чыгъаргъан товарланы сатыб алмазгъа чакъыргъандыла.[64]

Википедияда бу теманы юсюнден энчи статья барды: Регионланы Партиясыны бойкоту.

21-чи — 23-чю ноябрь[тюзет | къайнакъны тюзет]

Файл:Євромайдан - хуліганський путівник.png
Киевдеги Евромайданда таблица[65]


  • 21-чи ноябрь — 21-чи ноябрны ингиринде, Під вечір 21 листопада, правительство, Европа бирлик бла ассоцияцияны юсюнден келишиуню къол салыргъа хазырланыуну тохтатханын белгилегенден сора, адамла социал ауланы болушлугъу бла къуралыша башлайдыла. Биринчи акция, сагъат 22:00 бола Киевде Азатлыкъ Майданда болады. Сутка ётерине, митингге къошулгъанланы саны 1500 чакълы бир болады.[66] Майданнга журналистле, джамагъат активистле, оппозицияны алчылары келгендиле. Милиция бла «Беркутну» кючленнген бёлеклери да алайгъа джыйыла башлайдыла. Активистлени бир къаууму Украинаны Президентини Администрациясыны мекямыны аллына джыйылады, андан сора ала Азатлыкъны Майданына джол тутадыла. Адамла кече алайда къалыргъа оноу этедиле.[67][68] Ол кюн, сюд Майданда, Хрещатикде, Европа Майданда 2014 джылны 7-чи январына дери, акцияла болгъан заманда, алайлада палаткала, киоскла, джатмаланы салыргъа джасакълайды. [69][70]

Ол кюн огъунакъ Донецкде, Ивано-Франковскда, Луцкда, Харьковда, Хмельницкийде эмда Ужгородда джюреклерин аурутхан адамла акциялагъа чыкъгъанлары белгили болгъанды.[71][72][73] Шаблон:External media

  • 22 листопада — З ночі з 21 на 22 листопада у Києві на Майдані Незалежності лишалася частина активістів. З другої половини дня 22 листопада кількість людей знову стала рости. Вдень на місці мітингу встановили металеве огородження та різдвяні кіоски.[74] Станом на 14:30 туди вивели Беркут.[75] Близько 21:00 міліція перешкодила спробі активістів встановити намети, через що відбулися сутички. Пізніше також повідомили про підбурювання сутичок провокаторами.[76] Увечері тривав мітинг, на який зібралося близько 3—5 тис. людей.[77]

22-чи ноябрда адамланы юйлерине чачылыргъа, Евромайдан бошалгъаныны юсюнден джалгъан билдириуле джайылгъаны белгили болгъанды. Аллай билдириуле УДАР партияны аты бла джайылгъандыла.[78][54]

Ол кюнде «евромайданла» Винницада, Донецкде[79] , Кривой Рогда, Сумыда, Харьковда, эмда Черновцыда болгъадыла.[54]

  • 23-чю ноябрда — Киевде Азатлыкъ Майданда танг джангы джыл нызычыкъны салыр сылтау бла майдандан къыстаргъа кюрешген милиция бла тюртюшюуде ётгенди.[80]

22-чи ноябрдан 23-чю ноябргъа кече Николаев шахардагъы «Евромайданда», демонстрантланы джатмаларын чачаргъа излеген милиция бла къаугъа чыкъгънады.[81]

23-чю ноябрда интернетде Регионланы Партиясы бла Украин сайлау къаршчы митинглеге эмда провокациялагъа деб ачха тёлеб адамла джыйгъаныны юсюнден информация чыгъады.[82][83][84] Басымны информациясына кёре, Регионланы Партиясы саубитген санлы джаш адамланы Киевге элтир ючюн Полтава бла Луганскда излеб башлагъанды, кюнюне 200 гривна тёлегенди, ала Евромайдандагъылагъа къаршчы провокацияла этерге керек болгъандыла.[85] Маеевкадан Киевге дери автобусла бла студентлени джибергендиле, алагъа кюн сайын 200 гривна тёлерге сёз бергендиле, ала 24-чю ноябрда Янукович джанды митингге къошуллукъ болгъандыла.[86] Башха шахарладан да автобусла бла ачхагъа митингчиле Киевге ашырылгъанлары белгили болады.[87]

Ол кюн евромайданла Украина бла дунияны бир къауум шахарларында джыйыладыла.[88]

24-чю ноябрдагъы къалабалыкъ митингле[тюзет | къайнакъны тюзет]

Киевде Евромайдан, 24-чю ноябрь 2013

  • 24-чю ноябрь — бу кюн Киевде Азатлыкъ Майданда уллу митинг болгъанды, анда 100 мингден аслам адам джыйылгъанды.[89][90](евроинтеграция къаршчыла къуру 30 минг адам санагъандыла[91])BBC-ни тергеулерине кёре, 2004 джылда болгъан, Къызылсман-сары революциядан сора эм уллу протест болгъанды.[89]

Львовда евроинтеграция джанлы болуб 20 минг чакълы бир адам чыкъгъанды, аланы асламысы - студентле болгъандыла.[92] Днепропетровскдагъы Европа майданда мингден аслам адам Европа Бирлик бла ассоцияцияны юсюнден келишиуге къол салмаугъа къаршчы чыкъгъандыла.[93]

Ол кюн Луганскны ортасында, Тарас Шевченкогъа эсгертмени къатында евроинтеграция джанлыла бла ЕБ бла Украинаны джууукълашыуларына къаршчы болгъан. Беркут къазакъланы джакълаб, евроинтеграциячылагъа къаршчы чыкъгъанды.[94] Ол кюн Харьковда да минг чакълы бир евроинтеграциячы Тарас Шевценкону эсгертмесини къатында джыйылгъандыла.[95] Донецкде да адамла Шевченкону эсгертмесини къатында джыйылгъандыла.[96]

Ол заманда Регионланы Партиясы бла Украин сайлау Киевдеги антимайданларына адамланы келтириб башлайдыла,[97] пообіцявши їм грошову винагороду.[82][83][84][85] аллында Украин сайлау Европа Майданда митинг къурайдыла, анда ала ачха тёле джыйгъан адамла «Евро=гомо» джазыулары бла плакатла бла чыгъадыла.[98] Кечирек ала тактикаларын тюрлендириб, ачха бери алыннган адамланы Беркут бла евроинтеграциячыланы арасына салыб, сора Беркут алгъа теберген заманда, ала чабхан кибик этиб, митингчилени ичинде паника джаяргъа джоралагъандыла.[99] За свідченнями очевидців, найнятих людей організовують у шеренги і наказують бігти на колони євроінтеграторів, щоб посіяти паніку.[98] Шагъатланы билдиргенлерине кёре, Регионланы Партиясы бла Украин сайлауну 3 сагъатха тёлеб алыннган адамлары, заман кетгенден сора юйлерине чачылышхандыла.

Сагъат 15:00 бола Михаил Грушевскийни орамында правительствону мекямыны аллында милиция бла митингчилени арасында къаугъа чыкъгъанды. Ич Ишлени Министрилигини Киев управлениясыны билдиргенине кёре, "Свободадан" митингчиле низам сакълагъанлагъа темир араматур кесеклени, ташланы атхандыла[100].Милиция застосували резин ылыхтынла (дубинкала), джылатыучу газ эмда джарыкъ-тауушлу гранатланы хайырланы адамланы чачаргъа излегендиле.[101] Шагъатланы сёзлерине кёре, атылыучу пакетлени низам сакълаучулагъа «титушкала» атыб, аланы митингчилеге юсдюргендиле, кеслерин а уа артдан милиция правительствону мекямына ючюнчю кириш эшик бла киргизиб букъдургъандыла.[102] Ол кюн кб киевчи эмда къонакъ джылатыучу газдан чарпыгъандыла. Киевчилени социал аулада билдиргенлерине кёре, адамла юйлеринде газны себеблеринден кеслерине келирге кюрешедиле, (джылатыучу газ химия сауутха саналады).

2014 джылны 7-чи январына дери Киевни арасында джыйылыуланы джасакълагъан Киев округ административ сюдню бегимине къарамай, бирлешген оппозицияны келечилери Киевни арасында 15 аскер чадыр эмда 20 тент къургъандынла. Лагерь шахарчыкъны комендантына Андрей Парубий салыннганды. Информацион-пропаганда ишге Вячеслав Кириленко башчылыкъ этгенди.[103] Украин Евромайданны Парижде джанлылары, 24-чю ноябрь 2013 Украин диаспора Евромайдан джанлы митинглени 23-24-чю ноябрлада Италияны, Францияны, Уллу Британияны, Германияны, Польшаны, Чехияны, Канаданы эмда АБШ-ны шахарларында митинглени планлагъандыла.[104] Прагада джюз чакълы бир украинли эмда джерли адам джыйылыб митинг этгендиле.[98] Ол кюн евромайданла дунияна кёб джеринде болгъанды: Германия — Мюнхенде, Берлинде; Швейцария — Женевада; Франция — Парижде (Эйфель къаланы къатында); Уллу Британия — Лондонда (талай джюз адам «Украинаны Европагъа» деб къычыргъандыла); Норвегия — Ослода; Швеция — Стокгольмда, Мальмьода; Маджар — Будапештде; Литва — Вильнюсда; Гюрджю — Тбилисиде д. б.[98][105] Торонтода Украинаны Баш консуллугъуну къатында, ноябрны 24-де Евромайдан джанлы демонстрация ётгенди, анда Канаданы украин организацияларыны тышында, Канада парламентни депутаты Тед Опиц да сёлешгенди[106], ол кечирек Канаданы парламентини олтурууунда Украинаны евроинтеграциясыны джакъларгъа чакъыргъанды[107].

Львов область раданы башчысы Пётр Колодий Львовда 24-чю ноябрда баргъан Евромайданда Львов областны джамагъатыны бир сагъатлыкъ страйкгъа чакъыргъанды: «Мен тамбла, ноябрны 25-де, сагъат 14:00 бир сагъатха ишигизни тохтатыб, былайгъа — Евромайданнга келирге чакъырама. Евромайданда акциягъа къошулалмагъан да кесини ишлеген джеринде орамгъа чыкъысын, алай бла Бютеу украин протест акциягъа къошулуб, Украинаны Европада кёрюрге излегенин билдирсин», — дегенди ол.[108] Ол кюн огъунакъ 5000 львовчу студент сагъат 20:00 болуб Львов Миллет Университетни аллында Евромайдан джанлы болгъанларын билдириб джыйылгъандыла эмда 25-чи ноябрда страйк баямлагъандыла.[109]

Джамагъат телевидение Киевдеги Евромайданны телемарафонда кёргюзгенлей тургъанды .[98] Украин телевизион каналланы асламысы Евромайданны трансляция этмегендиле, джамагъат информацияны асламысы бла интернетден алыр мадар табханды. .[98] Россияны телевидениясыны «Биринчи каналы» Россия Федерацияны властларыны сапариши бла эфирге Европа Бирликге къошулгъан къралланы экономика джанындан къалай инджиулю болумда тургъанларыны юсюнден джалгъан, адамланы тамалсыз къоркъутхан алдауукъланы чыгъаргъанлай тургъанды..[110]

Сагъат 23:20 бола Беркутну энчи бёлеклери 1000 адам болуб Европа майдандагъы Евромайданны штурмун башлайдыла. Ала джылатыучу газны хайырланыб башлайдыла. Милиция бла ачы къагъышыула болгъандыла, онла бла адам тутулгъанды.[111] З лідерів опозиції серед мітингувальників знаходиться лише Юрій Луценко.[112] «Беркут» Европа майданнга чабхан заманда, Хрещатикде чыракъла джукълатылгъандыла. Аннга да къарамай, евроинтеграция джанлыла милицияны эки атакасын уруб къайтаргъандыла. [111]

Вильнюсда саммитни аллы бла (25-чи—27-чи ноябрь)[тюзет | къайнакъны тюзет]

  • 25-чи ноябрда — Сагъат 00:10 бола, 25-чи ноябрда Европа майданда чадырлы шахарчыкъ джашауун андан ары бардыргъанды. Анда 300 чакълы евроинтеграция джанлы тургъандыла. Хрещатик бла Европа майданда автоулоуну джюрюую тюзелгенди. Азатлыкъны Майданында 600 чакълы бир адам болгъанды.[113]

Оппозиция баш кюн сагъат сегизде Украинаны Министрлерини Кабинетини мекямын, Азаровну правительствосун отставкагъа кетерин даулаб пикет этерин билдиргенди. .[114]

Тернополдагъы Евромайданчыла 25-чи ноябрны 12 сагъатында Театр майданда бютеушахар страйкны баямлагъандыла.[115]

Танг аласында, Одессада Евромайданда милиция чадырланы къоратыб, протестчилени тутханды.[116]

  • 26-чы ноябрда — Ол Тарас Шевченко атлы КМУ-ну эмда Киев-Могилян академияны студенлери биринчи эс бёлдюрюучю страйкга чыкъгъадыла. Киев-Могилян академияны 1500 чакълы бир студенти колонна болуб Шевченко атлы КМУ-ну аллына келгендиле, анда ол БОЗ-ну студентлери бла бирлешгендиле. [117] Шевченкону паркында митингден сора, биргелей Азатлыкъны Майданына кетгендиле.[118][119][120]

Азатлыкъны Майданында, Европа Бирлик бла ассоцияцияны юсюнден келишиулени джакълаб чыкъгъан студентлени аллында Польшадан Европа парламентде депутат Павел Коваль сёлешгенди. «Сиз былайда джуртугъуз ючюн сюелигиз, биз а уа сизни унутмазбыз», — деб сёлешгенди ол.[121][122] Ол кюн бирлешген оппозицияны алчыларыны бегимлери бла эки майдан бирлешгенди. Европа майданда чадырланы эмда сахнаны чачыб, Азатлыкъ майданнга кёчюргендиле, ары митингчиле да кёчгендиле. Сагъат 23:00 бола эки евромайданны бирлешиуу битгенди.[123][124] Ол кюн огъунакъ, протестчилени аллында аланы джакълаб Литва Республиканы Сеймини башчысы Лорета Граужинене сёлешгенди.

Ол кюн агитатор студентлеге Киев миллет экономика университетни къатында «титушкала» чабхандыла,[125] артдан ала окъуу заведенияны сакълауулары болуб чыкъгъандыла.

Ю. Тимошенкону чакъырыуундан сора, ингирде, Европа майдандагъы партиячылары, партия символикларын къоратыб, Азатлыкъ Майдандагъылагъа къошулгъандыла, анда «Политикачысыз» акциягъа къошулгъандыла.[126][127]

  • 27-чи ноябрда — Бу кюн ал эс бёлюучю студент страйк болады. Талай колонна Тарас Шевченко атлы КМУ-ну, Киев Политехника Институтну, Киев-Могилян Академияны аллында къуралыб Киевни башха баш окъуу заведенияларыны айланадыла, эмда андагъы студентлени страйкга чакъырадыла. Бу юч БОЗ-ну башчылыкълары аллындан да студент страйк джанлы болуб чыкъгъандыла. Бютеу колонна да Евромайданнга чыгъадыла. Бир къауум окъуу заведенияланы студентлерине башчылыкълары страйкга къошулууларына эркинлик бермей, къыстау бла къоркъутадыла. .[128][129][130][131]

Киев Шахар Кърал Администрацияны башчысы Александр Поповну буйругъу бла Майданда митингчилени джылытыр ючюн, уллу аскер чадыр салынады. Анда кече къалыргъа къоймайдыла, къуру ичинде джылыныргъа эмда джылы ашарыкъ ашаргъа болады. Къатында терк болушлукъну каретасы да ишлегенди.[132]

12 университетден 15 000 чакълы бир студент Азатлыкъ Майдандан Президентни Администрациясына дери баргъандыла, эмда Европа Бирлик бла Ассоцияцияны юсюнден келишиуге къол салыуну даулагъанлырын джазыулу халда бергендиле, андан сора колонна Евромайданда къайтханды[133][134]

Вильнусда саммитни заманында (28 - 29 ноябрь)[тюзет | къайнакъны тюзет]

Шаблон:External media

  • 28-чи ноябрь — Ол кюн уллу студент страйк бардырылгъанды. Талай студен колонна Шевченкону паркында бирлешиб, Азатлыкъ Майданнга атланнгандыла.[135] Талай баш окъуу заведенияланы башчылыкълары энтда студентлени страйкга иймегендиле.[136] Миллет медицина университетни къатында, 150 чакълы бир студент къабыргъа къабакъ эшикледен кириб пикет къургъандыла.[137]

Лідери опозиційних партій — Віталій Кличко, Арсеній Яценюк та Олег Тягнибок — на Євромайдані

  • 29 -чу ноябрь — Евромайданда уллу митинг къуралгъанды. Анда юч оппозицион партияны алчылары эмда ич ишлени алгъыннгы министри Юрий Луценко сёлешгендиле. Ала Баш Рададан болджалсыз сайлауланы дауларыкъларын билдиргендиле.[138]

Евромайданны ноябрны 30-да кюч бла чачыу[тюзет | къайнакъны тюзет]

Шаблон:External media 30-чу ноябрны кечесинде Киев милицияны башчысы Валерий Коряк Киевдеги Евромайданны кюч бла чачаргъа буйрукъ беренди.[139] Танг аласында, сагъат 4 бола, Азатлыкъ Майданда 400 чакълы бир митингчи къалгъан заманда[140]), майданны сауутлу «Беркутчула» къуршалагъандыла.[141] Эмда кюч бла адамланы майдандан ыхтыргъандыла. Майдандан митингчилени чачхан заманда, «Беркутчула» атылыуыу пакетлени хайырланнгандыла, адамланы таякъла бла тюйгендиле, джерге джыгъылтыб аякълары бла теблегендиле. Митингчилени арасында кёб джаралы болгъанды. Reuters билдиргеннге кёре, джаралыланы ичинде бу агенствону оператору бла фотографы да болгъанды.[142]

Сагъат 4:27 бола «Беркут» майданны тамамы бла кючлегенди эмда коммунал ишчилени Джангы джыл Нызы терекни салыргъа джол ачханды. Танг аласында, сагъат 5 бола «Беркут» Хрещатик майдандагъыланы тюйюб, алайын да кючлегенди[143]. Социал аулада бу нызы терекге Къанлы нызычыкъ атны бергендиле, эмда аны къатында байрамлашмазгъа, эмда «митингчилени къанларында» этиле тургъан буз учууукъда учмазгъа чакъыргъандыла.[144][145]

Регионланы Партиясыдан Украинаны Баш Радасында депутат, Инна Богословская, Евромайданны чачылгъанына протестге, партиядан эмда бу партияны фракциясындан чыгъаргъа оноу этгенин билдиреди. Аны тышында ол былай айтханды:[146]

« Киши да ишекли болмасын, Украинада суверен эмда бирикген кърал Украинаны талай кесекге юлешиу план ишлеб башлагъанына. Янукович кесини властына къадалыб, аны ангылаймыды, ангыламаймыды белгисизди, алай аллай план Януковични аты бла, эмда Путинни эгетлерини къоллары бла Украинада бола турады. »


Правительствону Евромайданны чачыуну юсюнден официал позициясы[тюзет | къайнакъны тюзет]

Ич ишлени министрлигини Киевдеги баш управлениясыны пресс-къуллугъуну тамадысыны билдиргенине кёре, митингчилени кюч бла чачыу Джангы джыл байрамгъа хазырланыуланы заманында бардырыр мурат бла этилгенди.

Декабрны 1-де протестле[тюзет | къайнакъны тюзет]

Шаблон:External media Азатлыкъны майданы. 1-чи декабрь Революциягъа чакъырыу. Правительствону мекямы. 1-чи декабрь 30-чу ноябрны кечесинде болгъанла джамагъатны ачыуландыргъандыла. Оппозицияны алчылары Михайловский майданда андан ары къаллай джюрюш этериклерин баямлагъандыла, активистле эсе уа Киевни арасында митингле этерге эркинлик алыргъа баям къагъытланы джарашдыргъандыла. Регионал Попов А. башчылыкъ этген Киев шахар кърал администрация Киевни бёлге административ сюдюне Азатлыкъ Майданда, Европа майданда, Банкова, Грушевский, Богомолецни орамларында протест акцияланы бардыргъа джасакълауну излеб тилек къагъыт джибергенди, ол тилек къагъыт къыбыл этилгенди.[147]

Сагъат 12-30 бола адамла Бютеукраин кенгешге джыйылгъандыла. Адам къалабалыкъ Тарас Шевченко атлы паркдан Азатлыкъ Майданнга дери созулгъады.[148]

Ал кюнледе Азатлыкъ Майданнга киришлени джабхан милиция артха ыхтырылгъанды. ВВС-ни билгилерине кёре акциягъа миллион джарым протестчи къошулгъанды.[149] Джыйлгъанлагъа европачы дипломатла да келгендиле: Европарламентни вице-президенти Яцек Протасевич, Европарламентни алгъыннгы башчысы Ежи Бузек эмда Польшаны алгъыннгы премьер-министри, «Закон бла адиллик» партияны башчысы Ярослав Качинский.[150]

КШКъА-ны мекямын кючлеу[тюзет | къайнакъны тюзет]

Сагъат 13-00 бола 50-60 маскалы эмда башларында каскалары болгъан адам, Киев Шахар Кърал Администрацияны мекямына киргендиле, къауумгъа башчылыкъ этген Татьяна Черновол болгъанды, ол мекямгъа от салыныугъа къоркъуу болгъаны себебли кючлегенлерин билдиргенди[151][152]. Милиция протестчилеге къаршчылыкъ бермегенди, алай а митингчиле кеслери мекямгъа чабханланы къыстагъандыла[153][154][155], а приміщення зайняли мирні мітингувальники. Талай замандан «Свободадан» депутатла: «Биз былайгъа кесибизни коммунал энчилигибизни къайтарыргъа эмда революцияны штабын тюзетирге келгенбиз».[148][156]

Ленинни эсгертмесин аудурургъа излеу[тюзет | къайнакъны тюзет]

Милиция Ленинни эсгертмесин джакълайды Ол кюн огъунакъ 20-30 джаш адам Ленинни эсгертмесин аудурургъа излегендиле, алай а милиция бла тохтатылгъандыла. Ол заманнга алайгъа Свободаны депутатлары эмда «Громадське. ТВ» каналны журналистлери келгендиле. Инцидентни баргъанында депутатла бла бир милициясы джаралы болгъандыла. Андан сора эсгертме «Беркутну» кючленнген бёлеги бла къуршаланыб сакъланнганды[157]

Миллет къоруулауну штабын къурау[тюзет | къайнакъны тюзет]

Ол кюн огъунакъ оппозицияны кючлери Миллет къоруулауну штабын - Евромайданны координацион аралыгъын къурайдыла[158], ол Профсоюзланы Юйюнде орналгъанды. Штабны баш излеулери министрлени кабинетини отставкасы эмда президенти кёзюусюз сайлаулары болгъанды. Ол нюзюрлерини толтурур ючюн бютеумиллет страйкга чакъыргъанды[159]. Кечирек, О. Тягнибок штабны Президентни Администрациясыны мекямына кёчюрюрге муратларын ачыкълагъанды[160], алай а ол муратлары толалмагъанды.

Украинаны Президентини Администрациясыны къатында болгъанла[тюзет | къайнакъны тюзет]

Шаблон:External media Сагъат 12:00 бола Банкова орамда №6 бла №8 юйлени арасында ич арбазгъа 50-60 санында «титушкала» киргизиргендиле. Сагъат 14:20 бола Президентини администрациясыны мекямыны штурму башланнганды - джаш адамладан бир къауум милициягъа ташла бла фаерлени атханды, милициячыланы сынджырларын экскаватор бла юзюб кирирге талай кере сынагъандыла[161]. Оппозицияны келечилери, аланы ичлеринде Пётр Порошенко да адамланы провокациялагъа алданмазгъа чакъыргъандыла, алай а штурм этерге излегенлени ичинден орус тилде аман сёзле бла джууаб бергендиле.[162].

Беркут контрурууну аллыб бла Сагъат 16-30 бола «Беркут» алгъа уруб башлагъанды[156][162] Джамагъат телевиденияны (Громадське ТВ) билдиргенине кёре ол болуулада талай журналист джаралы болгъанды. Беркут туталгъанларын Президентни Администрациясыны арбазына келтиргенди, анда алагъа артыкълыкъ эмда зулмулукъ этилген7ди. «Беркут» дагъыда, Украинаны джазыучуларыны юйюне киргенди, анда бугъаргъа кюрешген талай протестчини да кючлю тюйгенди.

Администрацияны къатында болгъанла властны планланнган провокациясы болгъаны ачыкъланнганды [163]:

  • Президентни Администрациясыны мекямыны къатына келген танылмагъан джаш адалманы бир кауумун Корчинский келтиргенди, аны СССР-ни заманларындан бери энчи къуллукълагъа ишлегени белгилиди.
  • Штурмда хайырланнган тракторгъа джолну аллындан иш этиб ариулагъандыла, тракторну да кесин тохтатмай мекямгъа дери келмеген къойгъандыла, аны барысын да видеотрансляцияны камераларына алыннганды.
  • Болууланы аллы бла 3 сагъатны, ич аскерлени сафларында «Беркутну» бёлеклери болгъандыла, эмда ала тракторну чабханладан сыйырыргъа да кюрешмегендиле.
  • Штурму аллы бла Президентни Администрациясыны терезелеринден камерала видеогъа алыргъа хазыр тургъандыла, ол видеола экинчи кюн россиячы кёбчюлюк информация амалла бла джайылгъандыла.
  • Ол болууладан сора «миллетчиле» Президентни Администрациясыны мекямыны ичинде картха тюшгенлери белгили болгъанды.
  • Бир къауум «миллетчи» болууланы заманында ич аскерлени сафларыны юсю бла тыйыгъычсыз ары-бери ётгендиле, ол барысы да видеогъа алыннганды.
  • Чабыугъа къошулгъанла артдан буйрукъ берилгенча джокъ боладыла, аны ызы бла эрлай «Беркутну» алгъа уруу башланады.

Журналистлени тюйюлюую[тюзет | къайнакъны тюзет]

Джамагъат телевидение украин эмда тыш къраллы журналистлени Киевде «Беркутну» бёлеклери 22 кере тюйгенлерин билдиргенди. Кечирек тюйюлген журналистлени тизимлери чыкъгъанды. [164]. Тюйюлгенлени барысы да медицина къуллукълагъа бармагъаны себебли тюйюлгенлени официал халда белгиленмегенди. Журналистлени тюйген боз формалы «Беркутчула» тюйгендиле (Банкова орамда ич аскерлени аскерчиле болгъанлыкъгъа). Журналистле «Беркутну» сары жилетлери болгъанын, журналист шагъатлыкъларын кёргюзюб тыяргъа кюрешселе да тюйюлгендиле[165]. Джерге джыгъылгъан журналистлеге «Беркутчула» чабыб келиб аякълары бла къаннга дери тюйгендиле[166][167].

Протестлени 2-7 декабрда баргъаны[тюзет | къайнакъны тюзет]

3-чю декабрь

Украинаны Баш Радасында Николай Азаровну правительствосуну отставкасыны юсюнден чёб атыуда, бу оноу ючюн къуру 186 халкъ келечи чёб атханды, эмда халкъ къозгъалыугъа чурум болгъан правительство ишлерге къалгъанды. Отставка ючюн Регионланы Партиясында къуру бир депутат чёб атханды, коммунистлени фракциясы бютеу къурамы бла чёб атыугъа къошулмагъанды[168]. Аны тышында Украинаны халкъ депутати Жвания Давидден Украинаны Баш Радасыны башчысына ауазымы отставка ючюн санагъыз деб официал къагъыт джиберилгенди.[169]

Фракция Джанлыла Къаршчыла Къошулманла Чёб атмагъанла Келмегенле
style="background-color:Шаблон:Партія регіонів/meta/color"| Регионланы Партиясы 1 5 12 100 87
style="background-color:Шаблон:Батьківщина/meta/color"| ББ «Батькивщина» 90 0 0 0 0
style="background-color:Шаблон:УДАР/meta/color"| УДАР 42 0 0 0 0
style="background-color:Шаблон:Свобода/meta/color"| ББ «Свобода» 36 0 0 0 0
style="background-color:Шаблон:КПУ/meta/color"| Украинаны Коммунист партиясы 0 0 0 31 0
Фракция тышындагъыла 17 0 0 4 17
Бютеулей 186 5 12 135 104

Законнга кёре 2013 джылда Азаровну правительствосуну отсавкасын энтда бир кере дауларгъа болмайды.[168]

4-чю декабрь

2013 джылны 4-чю декабрыны эртдени бла Президенти Администрациясыны штурмуна джууаблыкъны кесине Социал-Миллет ассамблея алгъанды, эмда штурм планланмагъан акция болгъанын билдиргенди, ала «адамланы джакъларгъа келгенлерин, Майданны чачханларындан сора адамлада властха къаршчы кёрюб болмау джыйылгъаны» чурум кёргюзюлгенди[170].

Ингир ала Украинаны юч президенти — Леонид Кравчук, Леонид Кучма эмда Виктор Ющенко джюзле бла минг украинлини акциялары джанлы болгъанларын чертгендиле[171].

5-чи декабрь

Петр Порошенко Генерал Прокуратурагъа Администрацияны штурмун провокация болгъанын кёргюзген шагъатлыкъланы джибергенди,[172] аланы ичинде Администрацияны арбазына «титушкала» бла автобусланы киргенин.


6-чы декабрь

Демократ Альянсдан митингчиле Генпрокуратураны аллында джатхан протестни башлагъандыла. Ала 3-чю декабрда Шевченко район сюдню 9 джашны Киевде 1-чи декабрда къозгъалыула къурар муратлары болгъанды деген ишек бла 60 кюннге тутулгъанланы башларына бош этилиунию даулагъандыла.

Эртденбланы сагъат 8-ден башлаб активистле Украинаны Генерал Прокуратурасыны мекямыны бютеу киришлерини аллында джатхандыла эмда аланы юслери бла атламай киралмазча этгендиле. «Законну юсю бла атладыгъыз эсе - украин гражданланы юсю бла да атлагъыз» деб. Прокуратурада ишлегенлеге тутулгъан активистлени башларына бош этиуню петициясына къол салыргъа чакъыргъандыла.

  1. Молодь Львова масово вийшла на Євромайдан
  2. В Україні згорнули евромайдан, націоналісти створили майдан Правого сектору
  3. Євромайдан не складає тесту на європейські цінності?
  4. Поэзия и проза Евромайдана
  5. Transparency International Україна представляє фотовиставку «За що стоїть #Євромайдан?»
  6. Євромайдан показав, що українці готові боротися проти повернення в СРСР - Foreign Policy
  7. Киев, Львов, къралны башх уллу шахарлары.
  8. В'ячеслав Березовський: Євромайдани України стали потужним об'єднавчим чинником | Конгрес українських націоналістів. Cun.org.ua. Тинтилгенди: 3 декабрь 2013.
  9. https://archive.is/20131204150551/switluy-spogad.livejournal.com/4002678.html
  10. http://oko.if.ua/2013/12/01/58018/
  11. http://sna.in.ua/archives/20740
  12. http://www.banderivets.org.ua/uvaga-mobilizatsiya.html
  13. Фото: byut.com.ua На Евромайдане в Киеве собрались десятки тысяч украинцев. Korrespondent.net. Тинтилгенди: 3 декабрь 2013.
  14. EuroMaidan rallies in Ukraine - Nov. 28 coverage. Kyivpost.com. Тинтилгенди: 3 декабрь 2013.
  15. During the storm of Bankova already suffered 15 law enforcement officers (ПІД ЧАС ШТУРМУ БАНКОВОЇ ПОСТРАЖДАЛИ ВЖЕ 15 ПРАВООХОРОНЦІВ). TVi. December 1, 2013
  16. http://news.liga.net/news/politics/937211-deyateli_kultury_obratilis_k_oppozitsii_s_ryadom_trebovaniy.htm
  17. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  18. http://euromaidansos.org/uk/znykli
  19. Кількість загиблих правоохоронців збільшилася до 16 осіб
  20. МВС не залишить наодинці з бідою родини загиблих міліціонерів (ФОТО), МВС, 28.01.2014
  21. Кількість правоохоронців, які постраждали на вул. Грушевського, збільшилася до 281 (ФОТО, ВІДЕО, ОНОВЛЕНО), МВС, 23.01.2014
  22. Революція сьогодні: Акції та суди (АНОНСИ). Тексти. 03.02.2014
  23. За час масових протестів в Україні постраждало 136 журналістів — ІМІ (інфографіка). ІМІ. 03.02.2014
  24. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  25. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  26. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  27. ВО Свобода: Євген Мельник: «Революція Гідності — це революція кожного українця, якому набридло стояти на колінах»
  28. http://www.radiosvoboda.org/content/article/25181335.html
  29. https://web.archive.org/web/20151004081203/http://www.ukrnoviny.cz/noviny/news-ua/2832-revoluce-v-ukrajine-2013
  30. https://web.archive.org/web/20131217224128/http://www.socportal.info/intervew/yevromaydan-ne-skladaye-testu-na-yevropeyski-tsinnosti
  31. https://web.archive.org/web/20131217221236/http://gazeta.zn.ua/CULTURE/poeziya-i-proza-evromaydana-_.html
  32. http://ti-ukraine.org/news/4139.html
  33. http://tsn.ua/politika/yevromaydan-pokazav-scho-ukrayinci-gotovi-borotisya-proti-povernennya-v-srsr-foreign-policy-325341.html
  34. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  35. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  36. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  37. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  38. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  39. 39,0 39,1 {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  40. Евромайдан принял резолюцию и объявил бессрочную акцию. Сайт «Левый берег», 24 ноября 2013 (орус.)
  41. Євромайдан висунув вимоги до влади [відео]. 5 канал. 24.11.2013
  42. Украинлилеге президент Януковични полномочияларын тохтатыргъа АБШ-ны Саутлу Кючлерин хайырланыб болушургъа. Къуралгъаны: 30-чу ноябрь 2013
  43. Украинагъа аскерле киргизирге. Къуралгъаны: 30-чу ноябрь 2013.
  44. Украинаны халкъына халкъгъа къаршчы властны аудурургъа бютеу болгъан амалла бла болушургъа. Къуралгъаны: 30-чу ноябрь 2013
  45. Львівщиною можуть керувати тільки «генерал-губернатори»? / газета «Високий замок».— № 180 (5048), 29.11 — 1.12.2013. с. 1; 4
  46. У Львові оголосили безстроковий страйк. Радіо Свобода. 24.11.2013
  47. Волинські євромайдани проголосували за відставку уряду Азарова. Радіо Свобода. 24.11.2013
  48. В Івано-Франківську на підтримку євроінтеграції вийшло 12 тис. студентів. РБК. 25.11.2013
  49. В Івано-Франківську студенти оголосили про безстроковий страйк. УНН. 25.11.2013
  50. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  51. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  52. Євромайдани у регіонах: у Луцьку роздають апельсини, у Дніпропетровську погрожують «тітушками». Українська правда. 22.11.2013
  53. У Львові кілька тисяч студентів вийшли на вулицю. Українська правда. 22.11.2013
  54. 54,0 54,1 54,2 Україною покотилася хвиля євромайданів. Українська правда. 22.11.2013
  55. Будні Євромайдану: як страйкують українські студенти. Deutsche Welle. 28.11.2013
  56. 56,0 56,1 European Square: Hashtag of Ukraine protest. BBC. — 2013. —22.11.
  57. 10 мифов о Евромайдане. Українська Правда — Життя. 17 грудня 2013
  58. запис Інни Неродик у ФБ «Пішла на революцію.»
  59. Девятая годовщина Оранжевой революции превратилась в «евромайдан». Подробности. Інтер. 22.11.2013
  60. Заклик вийти на Майдан незалежності. Мустафа Найєм
  61. Impose personal sanctions on President of Ukraine Viktor Yanukovych and Cabinet of Ministers of Ukraine members
  62. Нова петиція до Білого дому зібрала вже понад 30 тисяч підписів
  63. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  64. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  65. На Майдані з'явилась навігація і «хуліганські вказівники». Фото. Українська правда. Життя. 28.11.2013
  66. На Майдан прийшло близько 1500 обурених зупинкою євроінтеграції. Українська правда. 22.11.2013
  67. На Майдан прийшло близько 1000 обурених зупинкою євроінтеграції. Українська правда. 21.11.2013
  68. На Майдане митингуют противники остановки асоциации с ЕС (обновляется) ((орус.)). Лівий берег. 21—22.11.2013
  69. Суд обмежив проведення акцій на Майдані. Українська правда. 22.11.2013
  70. КМДА: мітингувати можна без наметів. Українська правда. 22.11.2013
  71. Українці від Львова до Донецька також виходять на мітинги. Українська правда. 22.11.2013
  72. В українських містах збираються Євромайдани (Фото). 24 канал. 22.11.13
  73. Заради асоціації України з ЄС у Хмельницькому провели нічний євромайдан // Всім. — 22 листопада 2013.
  74. У Києві на Майдані активістів намагаються відгородити. Українська правда. 22.11.2013
  75. На Євромайдан вивели Беркут. Українська правда. 22.11.2013
  76. На Майдані натовп намагаються підбити до сутичок. Українська правда. 22.11.2013
  77. На Майдані у Києві зібрались 5 тисяч осіб. «Беркут» зніс намети. 24 канал. 22.11.13
  78. Хакери від імені Кличка розповсюджують дезу про провал мітингу на Майдані. Українська правда. 22.11.2013
  79. Близько 100 донеччан вийшли на мітинг (Фото). 24 канал. 22.11.13
  80. Міліція відтіснила євромайдан у Києві. Українська правда. 23.11.2013
  81. Євромайдан: у Миколаєві протестувальники побилися з міліцією. Українська служба BBC. 23.11.2013
  82. 82,0 82,1 [1]
  83. 83,0 83,1 Опозицію на Майдані зустрінуть «тітушки» від організаторів концертного туру за МС. Українська правда. 23.11.2013
  84. 84,0 84,1 [2]
  85. 85,0 85,1 До Києва планують звезти проплачених «єврошахтарів» та «тітушок». Українська правда. 23.11.2013
  86. На київський євромайдан вже їде «десант донецьких тітушок». Українська правда. 23.11.2013
  87. Николаевские регионалы отправили в Киев 300 проплаченных противников евроинтеграции. Преступности. НЕТ, НикВести. 23.11.2013 ((орус.))
  88. У низці країн світу відбулися свої євромайдани. Українська правда. 23.11.2013
  89. 89,0 89,1 Huge Ukraine rally over EU agreement delay
  90. У центрі Києва вже зібралися більше 100 тисяч людей, які хочуть в Європу. Українська правда. 24.11.2013
  91. http://vesti.ua/kiev/26439-blogger-matematik-razvejal-mif-oppozicii-o-300-tysjachah-sobravshihsja-na-evromajdan
  92. У Львові свободівці хотіли захопити Євромайдан — їх прогнали і засвистали
  93. Тисяча людей мітингує за ЄС у центрі Дніпропетровська Радіо Свобода, 24 листопада 2013
  94. У Луганську мало не побилися прихильники євроінтеграції та донські козаки Радіо Свобода, 24 листопада 2013
  95. У Харкові понад тисяча людей вийшли на акцію за євроінтеграцію Радіо Свобода, 24 листопада 2013
  96. Донеччани вийшли на два євромайдани, але потім об'єдналися Радіо Свобода, 24 листопада 2013
  97. «Регіонали» звезли бюджетників на свій анти-євромайдан Українська правда. 24.11.2013
  98. 98,0 98,1 98,2 98,3 98,4 98,5 День Європейської України. ОНЛАЙН Українська правда. 24.11.2013
  99. Під Кабміном бійка, «Беркут» розпилює сльозогінний газ
  100. http://www.pravda.com.ua/news/2013/11/24/7002935/
  101. Милиция разгоняет митингующих под Кабмином «звуковыми гранатами» (орус.)
  102. «Свобода» стала табором під Кабміном і побилася з «Беркутом» Українська правда. 24.11.2013
  103. Опозиція встановлює намети на Європейській площі
  104. Українці по всьому світу готуються вийти на свої Євромайдани. 24 канал. 22.11.2013
  105. У низці країн світу відбулися свої євромайдани Українська правда. 24.11.2013
  106. Відеозвіт програми «Контакт» про акцію під Генконсульством України в Торонто
  107. [http://[youtu.be/76bHkVcPs9Y Виступ Теда Опіца в Канадському парламенті]
  108. Голова Львівської облради закликав жителів Львівщини до годинного страйку
  109. До 5 тисяч студентів Львова почали ходу від Франка до Бандери
  110. Російське ТБ й далі «тролить» Україну за прагнення до ЄС Українська правда, 25 листопада 2013
  111. 111,0 111,1 Мітингувальники «відбили» 2 атаки беркутівців на Європейській площі Радіо свобода, 25 листопада 2013
  112. «Беркут» начал штурм Евромайдана: Сносят все на своем пути, пошли первые аресты (обновлено) Источник: http://censor.net.ua/n260827
  113. Силовики намагалися зачистити Європейську площу. Мітингувальники її відстояли Українська правда, 25 листопада 2013 р.
  114. Опозиція має намір 25 листопада влаштувати блок-пікет біля уряду Радіо Свобода, 24 листопада 2013
  115. Тернополь объявил в понедельник общегородскую забастовку
  116. В Одесі міліція знесла намети і затримала протестувальників. Вголос. 25.11.2013
  117. «Студентський страйк, студентська солідарність». Радіо Свобода. 26.11.2013
  118. Студентський страйк: Студентів Києва не пускають в вузах на Євромайдан. УНН. 27.11.2013
  119. Студенти оголосили всеукраїнський попереджувальний страйк. Українська правда. 26.11.2013
  120. Студенти ще двох університетів оголосили страйк. Українська правда. 26.11.2013
  121. Перед студентами на Майдані Незалежності виступив депутат Європарламенту Павел Коваль
  122. Відеозапис виступу Павела Коваля на Євромайдані Youtube 26.11.13
  123. Евромайдан на Европейской площади прекращает свое существование
  124. Как в Киеве объединялись два Евромайдана: опубликованы фото
  125. На студентів-агітаторів за євромайдан напали. Українська правда. 26.11.2013
  126. Тимошенко закликала прибрати з євромайдана партійну символіку. 26 листопада 2013
  127. ДВА ЄВРОМАЙДАНИ ОБ'ЄДНАЛИСЯ В ОДИН. 26 листопада 2013
  128. Молодь нації за Євроінтеграцію. #Євромайдан. 5 канал. 27.11.2013
  129. Студентський страйк. Студентів залякують, але кількість страйкарів зростає (оновлено 13:26). Тексти. 27.11.2013
  130. У Києві одні студенти пікетують за ЄС, інші зазнають «жорстоких утисків» від ректорату. Українська правда. 27.11.2013
  131. Студентам «Богомольца» пригрозили отчислением за участие в Евромайдане
  132. На Євромайдані влада встановила свій намет
  133. 15 тисяч студентів вирушили до Януковича вимагати асоціації з ЄС. ТСН. 1+1. 26.11.2013
  134. Студенты отнесли Януковичу письмо ((орус.)). Лівий берег. 27.11.2013
  135. Студенти йшли протестувати такою колоною, що кінця не видно. Українська правда. 28.11.2013
  136. Студенти назвали «авторитарні» українські виші і страйкують далі. NEWSru.ua. 28.11.2013
  137. [3]. Відсіч. 28.11.2013
  138. Опозиція на Євромайдані заговорила про імпічмент і вибори — ТСН.ua — 29.11.2013
  139. Начальник столичної міліції взяв на себе відповідальність за розгін Евромайдана. — Дзеркало тижня. — 2013. — 30.11.
  140. [https://web.archive.org/web/20131204005627/http://dt.ua/UKRAINE/berkut-rozignav-yevromaydan-v-kiyevi-132913_.html «Беркут» розігнав Євромайдан у Києві] — Дзеркало тижня. — 2013. — 30.11.
  141. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  142. Ukraine riot police break up pro-Europe protests. —2013. — 30.11.
  143. «Беркут» розігнав Євромайдан — Insider
  144. Нехай жоден з нас не ступить під ту криваву ялинку — Ірен Роздобудько
  145. Новорічна ялинка на Майдані стоїть на крові — Вакарчук про розгін Євромайдану
  146. Богословська вийшла із ПР і закликала Януковича піти у відставку Українська Правда, 30 листопада 2013
  147. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  148. 148,0 148,1 {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  149. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  150. На Євромайдан прилетіли віце-президент Європарламенту і поляки Українська Правда, 1 грудня 2013р
  151. http://un.ua/rus/article/479419.html
  152. Чорновол: Якби Майдан не захопив Київраду, влада би її спалила
  153. Невідомі побили вікна у КМДА
  154. Захват КМДА, самое начало
  155. Правокатори штурмують КМДА
  156. 156,0 156,1 {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  157. {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  158. Оппозиция создает штаб национального сопротивления (орус.)
  159. Украинская оппозиция сформирует штаб национального сопротивления
  160. Протестующие в Киеве захватили мэрию и создали «штаб национального сопротивления»
  161. Бульдозер на прорыв оцепления вел один из командиров "Беркута"?
  162. 162,0 162,1 {{cite web}} шаблон ючюн title= бла url= толтурургъа керекди. .
  163. Цитата этиуде халат: Неверный тег <ref>; для сносок къураучула2 не указан текст
  164. http://news.liga.net/news/politics/933645-v_kieve_postradali_bolshe_desyatka_zhurnalistov_spisok.htm
  165. http://news.liga.net/articles/politics/933945-perevoznik_i_berkut.htm
  166. Сюжет про побитих журналістів
  167. https://www.youtube.com/watch?v=bNE_3C9AZF0
  168. 168,0 168,1 Рада провалила відставку Азарова Українська Правда, 3 грудня 2013 р.
  169. Поіменне голосування про проект Постанови про відповідальність Кабінету Міністрів України (№ 3692) — за основу та в цілому.
  170. http://news.bigmir.net/ukraine/779105-Otvetstvennost--za-shturm-AP-vzjali-na-sebja-social-nacionalisty
  171. Три Президенти висловили солідарність
  172. Цитата этиуде халат: Неверный тег <ref>; для сносок radio24.ua не указан текст