Къарачай шахар

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
    Бу атны (неда терминни) башха магъаналары да барды, къарагъыз: Къарачай (магъаналары).
Къарачай шахар
орус. Карачаевск
Орналгъаны
Координатлары: 43°46′00″ N 41°54′00″ E / 43.766667° N 41.9° E (G) (O) (Я)
Тенгизден мийиклиги: 900 метр т. м.
Сагъат бёлгеси: UTC+3, UTC+4 джай
Къралы: Россия Россия
Федерацияны субъекти: Къарачай-Черкесия Къарачай-Черкесия
Шахар бёлгеси: Къарачай шахар бёлге
Къуралгъанды: 1926 джыл
Шахар болгъанды: 1929 джыл
Картада кёрюнюмю:
Къарачай шахар (Россия)##
Къарачай шахар (Россия)
Къарачай шахар (Къарачай-Черкесия)##
Къарачай шахар (Къарачай-Черкесия)
Статистика билгиле
Халкъыны саны: 42384[1] (2010)
Миллет къурамы: къарачайлыла, оруслула, тегейлиле
Дин къурамы: муслиманла, христианла
Административ билгиле
Статусу: Шахар
Башчысы: Текеланы Руслан
Официал сайты: karachaevsk.info/
Телефон коду: +7 87879
Почта индекси: 369200, 369201, 369221, 369238, 369241
Автомобиль коду: 09

Къарачай шахар (орус. Карача́евск, абаз. Къарча къала) — Къарачай-Черкесияда республикагъа бойсуннган шахарды. Къарачай районну административ аралыгъыды.

Къарачай шахарны администрациясына бойсуннган джерлешимле: Теберди шахар, Доммай штп, Орджоникидзевский штп, Эльбрусский штп, Мара-Аягъы посёлок.

Географиясы[тюзет | кодну тюрлендир]

Шахар, Черкесскеден 60 км къыбыла-кюнбатышгъа, Уллу Кавказны Къаялы аркъасыны къатында, Аскер-Сухум автомобиль джолда орналыбды. Тенгизден мийиклиги — 900 метрге джууукъду.

Тарихи[тюзет | кодну тюрлендир]

Шахар бла тёгерегиде тауланы кёрюнюмю
Ара Межгит

1926 джыл Георгиевское эл деб къуралгъанды, къысха заманны ичинде атына А. И. Микоянны аты бла Микоян-Шахар аталгъанды. 1929 джыл Микоян-Шахаргъа шахар статус берилгенди. Шахар 1944 джылда, къарачайлыланы депортациясындан сора, Гюрджю ССР-ге берилгенди, атына да Клухори дейилгенди, 1957 джылдан РСФСР-ге къайтарылгъанды эмда къарачай халкъны этноними бла бусагъатдагъы ат берилгенди.

Экономикасы[тюзет | кодну тюрлендир]

2002 джылда шахарда 36 промышленность предприятие ишлегенди, 2  шахар ичи автобус маршрут болгъанды. Конденсатор эмда темирбетон (ОАО «Джегутинский завод ЗЖБИ») заводла, азыкъ промышленностну предприятиелери (ётмек завод, сют эмда сыра заводла; гара суу чыгъарыу).

Халкъы[тюзет | кодну тюрлендир]

Джыл 1959 1970 1989 2010
Халкъы,
минг адам
9,6 15 21,5 42,8

Культура бла окъуу[тюзет | кодну тюрлендир]

Шахарда баш билим, Алийланы Умар атлы Къарачай-Черкес кърал университет бла Пятигорск кърал технология университетни филиалы береди.

Шахарны тийресинде кёб санда VIII—XIX ёмюрледен къалгъан архитектуралы белгили джерле бардыла (аланы ичинде: Чууана клиса)

Джибериуле[тюзет | кодну тюрлендир]

Къайнакъла:
  Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Къарачай шахар.
  Бу, Къарачай-Черкесияны юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.