Балыкъ (суу)

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
    Бу атны (неда терминни) башха магъаналары да барды, къарагъыз: Балыкъ (магъаналары).
Балыкъ
Балыкъ суу Прохладный шахарда
Балыкъ суу Прохладный шахарда
Характеристикасы
Узунлугъу 210 км
Бассейнини майданы 10 000 км²
Бассейни Каспий тенгиз
Суула бассейни Терк
Сууну джоюлгъаны 97,8 м³/с (аягъындан 28 км)
Баргъан суу
Башы Минги тау (Кавказ)
 · Тургъаны Къабарты-Малкъарны Зольск району
 · Координатлары 43°26′30″ N 42°32′52″ E / 43.441667° N 42.547778° E (G) (O) (Я)
Аягъы Терк суу
 · Тургъаны Екатериноградская стансе (Къабарты-Малкъарны Прохладна району)
 · Координатлары Координатла: 43°43′50″ N 44°16′15″ E / 43.730556° N 44.270833° E (G) (O) (Я)43°43′50″ N 44°16′15″ E / 43.730556° N 44.270833° E (G) (O) (Я)
Орналгъаны
Терк сууну бассейни
Терк сууну бассейни
Кърал Россия Россия
Регион Къабарты-Малкъар Къабарты-Малкъар, Ставрополь край Ставрополь край
Балыкъ (суу) (Къабарты-Малкъар)##
Балыкъ (суу) (Къабарты-Малкъар)
башы
аягъы

Балыкъ суу (орус. Малка, къаб.-черк. Балъкъ) — Къабарты-Малкъарда сууду, бир кесеги Къабарты-Малкъарны Ставрополь край бла чегини юсю бла барады, Терк сууну сол джетегиди.

Географиясы[тюзет | къайнакъны тюзет]

Узунлугъу 210 км-ди (аллын салгъан Къызыл-къол суу бла бирге), бассейнини майданы 10 минг км²-ди. Балыкъ сууну чыкъгъан джерлери Минги тауну шимал тигинде орналадыла. Уллу-чыран, Къара-чауул, Уллу-къол, Микел-чыран, Къынгыр-сырт, Чунгур-чат-чыран деген чыранладан уллу болмагъан суучукъла — Къызыл-къол, Бирджалы суу, Солтан-тары суу, Къаракъая суу эмда башха атсыз къулакъ суула саркъадыла, ала, Къая-эшик ауушну къатында бир бирине къошулуб, Балыкъ сууну къурайдыла. Бу джерде къая магъаданла тышына чыкъгъан себебли, сууну орну тапхырлыды эмда 20-дан 40 метрге дери мийикликлери бла тёрт чучхурну къурайды. Баш джанында Балыкъ суу — тау сууду, кёб джетеклени (26) алады, аланы ичинде эм уллула — Мушт бла Кичибалыкъ (сол джетекле) эмда Шаукъол (онг джетек). Тюзге чыкъгъандан сора (аягъындан 65 км-де) Балыкъ суу, кюнчыгъышха агъыуун сакълагъанлай, республиканы шимал джаны бла ётеди эмда Екатериноградская станседен узакъда болмай Терк суугъа къошулады. Тюзде сууну уллу кесеги (16 % чакълы бири) Къабарты-Малкъарны Прохладна районуну, Ставрополь крайны эмда Шимал Тегейни сабанларын сугъарыугъа кетеди. Прохладна шахардан къыбылада, аягъындан 20 км чакълы бир узакълыкъда Балыкъ суу, баш джетегин — Басхан сууну къошады. Басханны суу джыйыу джерини майданы, Балыкъ сууну бютеу суу джыйыу джерини майданыны джарымындан кёбюдю.

Гидрологиясы[тюзет | къайнакъны тюзет]

Суу ашауу джыйымдыкъ, кёбюсюне чыранладанды. Суу къобууу джылы кёзюудеди. Аягъындан 28 км-де сууну орта джоюлууу: 97,8 м³/с. Суу тёбен джанында 3 суткадан 2 айгъа дери бузлаучанды.

Джерлешимле[тюзет | къайнакъны тюзет]

Сууда орналыбдыла: Хабаз, Каменномостское, Сармаково, Малка эмда башха элле, Солдатская стансе, Прохладна шахар.

Джибериуле[тюзет | къайнакъны тюзет]

  Бу, географияны юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.