Википедия:Проект:Кюнде болуула/Июль

Хар кюнде тарихде болуула
Январь • Февраль • Март • Апрель • Май • Июнь • Июль • Август • Сентябрь • Октябрь • Ноябрь • Декабрь

1 июль

1783 — Петербургда Уллу Таш театр (суратда) ачылгъанды.
1877 — Биринчи Уимблдон теннис турнир башланнганды.
1917 — Россияда джай заманнга кёчюу биринчи кере ётгенди.
1942 — Экинчи дуния къазауат: Севастополну джакълау бошалгъанды, немецле 100 минг адамны джесирге алгъанларын баямлагъандыла.
1988 — XIX партконференцияда Е. Лигачёв Б. Ельциннге: «Борис, сен тюз тюлсе» дегенди.
1997 — Гонконг, Къытай Халкъ Республикагъа къайтарылгъанды.
1999 — Шотландияны Парламентини 300 джылны ичинде биринчи олтурууу ётгенди.
2009 — Людмила Зыкина ёлгенди.

Тюрлендириу...

2 июль

1494 — Католик королла Тордесильяс кесаматха къол салгъандыла.
1800 — Уллу Британия бла Ирландияны униясыны юсюнден акт къабыл этилгенди.
1839 — Америкагъа сатаргъа элтилген негрле «Амистад» кемени кючлегендиле.
1853 — Орус аскер Молдова бийликге киргенди, Кърым къазауат башланнганды.
1860 — Алексей Шефнер Алтын Мюйюз деген бухтада Владивосток шахарны тамалын салгъанды.
1918 — Гетман Скоропадский (суратда) тарихде биринчи кере украин гражданлыкъ киргизгенди.
1976 — Шимал бла Къыбыла Вьетнам бирлешгендиле.
1997 — Таиланд батны девальвациясы, Азияда финанс кризисни башланнганы.

Тюрлендириу...

3 июль

1608 — Француз тинтиучю Шамплен (суратда) Квебек шахарны тамалын салгъанды.
1866 — Австрия-Пруссия-Италия къазауатны Садовада сермешиую.
1897 — «Славянский базар» ресторанда кёб сагъат баргъан сюзюуню эсебинде Станиславский бла Немирович-Данченко халкъ театр къураргъа оноу алгъандыла.
1936 — Кърал автоинспекция къуралгъанды.
1941 — Сталин биринчи кере халкъгъа радио бла сёлешгенди.
1964 — АБШ-да раса сегрегацияны джасакълагъан Граждан хакъланы юсюнден закон алыннганды.
1988 — Иран-ирак къазауат: «Винсеннес» деген американ крейсер Персия богъазда иранлы пассажир самолётну ургъанды.
1996 — Борис Ельцин экинчи болджалгъа РФ-ни президенти болуб сайланнганды.

Тюрлендириу...

4 июль

1776 — Шимал Америкада 13 британ колония бирлешиб, бойсунмаулукъларын баямлагъандыла.
1819 — Кронштадтдан «Восток» бла «Мирный» кемеле дуния тёгерек джюзюуге чыкъгъандыла. Бу экспедицияны заманында алтынчы континент ачылгъанды.
1863 — АБШ-да граждан къазауат: Грантны аскери Биксберг къаланы алгъанды.
1865 — Льюис Кэрроллну «Алиса Сейирликлени джуртунда» (суратда) деген китабы биринчи кере чыкъгъанды.
1941 — Львовчу профессорланы ёлтюрюлгенлери.
1989 — Бельгияда МиГ-23 совет аскер самолёт аугъанды, пилоту уа Польшаны хауасында огъуна катапультация этгенди.
2004 — Греция биринчи кере футболдан Европаны чемпиону болгъанды.
2008 — Къыбыла Тегейде бютеулюк мобилизация баямланнганды (гюрджю-тегей конфликт).

Тюрлендириу...

5 июль

1811 — Венесуэла, Къыбыла Америкада Испанияны колонияларындан биринчи болуб, босунмаулугъун баямлагъанды.
1829 — Уралдан кюнбатышда Россияда биринчи налмаз табылгъанды.
1831 — Петербургда ёлет къозгъалыу.
1865 — Лондонда «Къутхарыу аскер» деген организация къуралгъанды.
1954 — Элвис Пресли (суратда) биринчи джырын джаздыргъанды.
1962 — Алжир, Франциягъа бойсунмагъан кърал болгъанды.
1975 — Джашил Бурунну Айрымканлары (бусагъатда — Кабо-Верде) бойсунмазлыгъын баямлагъанды.
1994 — Къытай Халкъ Республикада сабий урунууну хайырланнган джасакъланнганды.

Тюрлендириу...

6 июль

1710 — Мейсенде Европада биринчи фарфор чыгъарылыб башланнганды.
1809 — Наполеонну буйругъу бла римли папа VII Пийни Ватикандан къачырыб Гренобльге элтгендиле.
1819 — Парижде, ичинде мадам Бланшар (суратда) бла, джана тургъан хауа шар аугъанды.
1885 — Луи Пастер къутургъан ауруугъа къаршчы вакцинаны 9 джыл болгъан джашчыкъ Жозефге бериб джетишимли сынагъанды.
1907 — Дублин къаладан Сыйлы Патрикни орденини белгилери урланнгандыла; бусагъатха дери да табылмагъандыла.
1919 — Дирижаблны биринчи трансатлантика учууу.
1945 — АБШ-да немец алимлени Америкагъа ашырыу «Operation Paperclip» деген кампания башланнганды.
1997 — Къазахстанны парламенти къралны ара шахарын Алма-Атадан Акмолагъа кёчюрюу оноуну мюкюл этгенди.

Тюрлендириу...

7 июль

Саманта Смит, Андроповха письмо джазгъанындан сора бютеу дунияда белгили болгъан къызчыкъ.

1807 — Россия империя бла наполеончу Францияны арасында Тильзит мамырлыкъ къабыл этилгенди.
1846 — АБШ, ол сагъатда Мексиканыкъы болгъан, Калифорнияны аннексия этгенин баямлагъанды.
1881 — Пиноккиону юсюнден таурух дунияны кёргенди.
1898 — АБШ-ны конгресси Гавай айрымканланы аннексия этиуню юсюнден резолюцияны алгъанды.
1950 — Ингилизде Фарнборода биринчи авиашоу ётгенди.
1983 — Саманта Смит (суратда) СССР-ге келгенди.
2005 — Лондонда террорист акт.
2007 — «минг джылны эм насыблы кюню» (7.07.2007).

Тюрлендириу...

8 июль

1659 — Конотопда сермешиу: полякла бла украин къазакъла москвачы аскерни чачхандыла.
1686 — 145 джыл тюрклюле кючлеб тургъандан сора Буда азатланнганды.
1709 — Полтавада сермешиу (суратда): Шимал къазауатны эм магъаналы эпизоду.
1853 — Мэтью Перри Токио богъазда тюшгенди, сакоку политика тауусулгъанды.
1901 — Францияда шахар ичинде автомобиллени баргъан теркликлери чекленнгенди — 10 км/сагъат.
1981 — «Ленкомда» «Юнона бла Авось» мюзиклны премьерасы.

Тюрлендириу...

9 июль

1357 — Император IV Карл, Прагада Влтава сууну юсю бла Карлны кёпюрюню тамалын салгъанды.
1762 — III Пётрну кесини юй бийчеси II Екатерина тахдан тайдыргъанды.
1790 — Роченсальм сермешиу (суратда): Россияны Балтика флотуну юч этиб бирин шведле кючлейдиле.
1816 — Аргентина, Испаниядан эркинлигин баямлагъанды.
1932 — Сан-Паулу штатны Бразилияны властларына къаршчы къозгъалыуу.
1943 — Сицилияда джандашланы тюшюулери.
1955 — Бертран Рассел бла Альберт Эйнштейнни биргелей манифестлери басмаланнганды.
1997 — Украина, НАТО бла ишбирликни юсюнден кесаматха къол салгъанды.

Тюрлендириу...

10 июль

1040 — Леди Годива къымыжалай Ковентри шахар бла ётгенди (суратда).
1547 — Францияда королну джанындан официал эркинлик берилген ахыр дуэль ётгенди.
1796 — Карл Фридрих Гаусс дефтеринде тарихде белгили джазыуун этгенди: «Heureka! num= Δ + Δ + Δ».
1878 — Ингилизде футбол арбитр сыбызгъыны хайырландыргъанды (аннга дери сюдюле къычыргъан этгендиле).
1940 — Францияда маршал Петенни вишист правительствосу къуралгъанды.
1941 — Экинчи дуния къазауат: Смоленск сермешиуню башланнганы.
1981 — АБШ-ны аскер-тенгиз флотунда абычарлагъа сакъал джюрютгенни джасакълагъандыла.

Тюрлендириу...

11 июль

1405 — Къытайлы адмирал Чжэн Хэ Африканы джагъасына дери джюзюуге чыкъгъанды.
1576 — Мартин Фробишер башчылыкъ этген ингилиз экспедиция Гренландияны ачханды.
1593 — Итальян суратчы Джузеппе Арчимбольдо (суратда — суратларындан бири) ёлгенди.
1859 — Санкт-Петербургда Исаакиев собор ачылгъанды.
1893 — Кокити Микимото инджини этгенди.
1941 — Витебскни тюшюую эмда совет аскерлени Могилёвну къатында къуршаланнганы.
1995 — Боснияда къазауатны барыуунда серб аскерле Сребреницаны алгъандыла, аны ызы бла кёб саўутсуз муслиман ёлтюрюлгенди.
2001 — «Polaroid» деген американ концерн банкрот болгъанын баямлагъанды.

Тюрлендириу...

12 июль

1580 — Иван Фёдоров биринчи толу славянча Библияны (суратда) басмалагъанды.
1790 — Францияда дин къуллукъчуланы граждан джарашдырыу.
1812 — Американ аскер Канаданы чегин ётгенди.
1901 — Рейхстаг дуэллени джасакълагъан законопроектни унамагъанды.
1943 — Экинчи дуния къазауат: Прохоровканы къатында сермешиу.
1960 — РСФСР-де эм уллу болгъан «Орлёнок» пионер лагерь ачылгъанды.
1962 — «Rolling Stones» рок-къауумну биринчи концерти Лондондагъы Marquee Club клубда ётгенди.
2006 — Экинчи ливан къазауат башланнганды.

Тюрлендириу...

13 июль

1728 — Витус Берингни биринчи Камчатка экспедициясы башланнганды.
1772 — Джеймс Кук, HMS Resolution кемеде (суратда) тарихде биринчи кюнбатышдан кюнчыгъышха дуния тёгерек джюзюуге чыкъгъанды.
1837 — Королева Виктория резиденциясын Сент-Джеймс къаладан Букингем къалагъа кёчюргенди.
1870 — Бисмарк Эмс депешаны ийгенди.
1878 — Сербияны Осман империягъа бойсунмагъаны танылгъанды.
1897 — Гульельмо Маркони, радиогъа патент алгъанды.
1923 — Голливудну белгиси биринчи кере къурулгъанды.
1930 — Уругвайда футболдан биринчи дуния чемпионат башланнганды.

Тюрлендириу...

14 июль

1789 — Бастилияны алыу — Уллу француз революцияны башланыуу.
1867 — Альфред Нобель биринчи кере динамитни кёргюзтгенди.
1896 — Тёбен Новгородда биринчи орус автомобиль кёргюзтюлгенди.
1897 — Ыйых кюн Россияда официал халда бош кюн баямланнганды.
1902 — Венецияны символу — Сыйлы Маркны соборуну кампаниласы (суратда) оюлгъанды.
1905 — Оклахоманы индейлилери Секуах деген индей штатны къуралгъанын баямлагъандыла, алай а АБШ-ны Конгресси аны танымгъанды.
1941 — Смоленск ючюн сермешиулени заманында «Катюша» установка биринчи кере хайырланнганды.
1969 — Сальвадор бла Гондурасны арасында Футбол къазауат башланнганды.

Тюрлендириу...

15 июль

1410 — «Германияны къара кюню»: Тевтон орденни аскери Грюнвальд сермешиуде хорланнганды.
1741 — Аляскада биринчи европачы тюшгенди.
1795 — «Марсельеза» официал халда Францияны гимни болгъанды.
1799 — Француз капитан Пьер Франсуа Бушар Мисирде Розетт ташны табханды.
1815 — Наполеон «Беллерофонт» деген ингилиз кемени (суратда) капитанына бойсуннганды.
1823 — Римде Сыйлы Павелни базиликасы кюйгенди.
1870 — Джорджия АБШ-ны къурамына ызына киргенди.
1905 — Арсен Люпенни юсюнден биринчи хапарла чыгъарылгъандыла.

Тюрлендириу...

16 июль

622 — Муслиман орузламаны башланнганы.
1676 — Ёлюр отланы юсюнден иш: маркиза де Бренвилье ичиу бла азабха эмда асмакъгъа ашырылгъанды.
1945 — Нью-Мексикода (АБШ) атом бомбаны (суратда) биринчи джетишимли сынау.
1950 — Мараканасо — Бразилияны футболуну тарихинде эм уллу кёлю чыгъыу.
1965 — Монблан тауну (Альпланы эм мийиктёппеси — 4807 м) тюбю бла ётген, Франция бла Италияны байлагъан туннель ачылгъанды.
1969 — Аполлон-11 кемени старты, адамла тарихде биринчи кере Джерден башха космос объектни (Айны) юсюне баргъандыла.
1990 — УССР-ни Баш Совети Украинаны суверенитетини юсюнден Декларацияны къабыл этгенди.
1994 — Шумейкеров — Леви комета Юпитерге тюшгенди.

Тюрлендириу...

17 июль

1429 — Француз тахха VII Карл миннгенди: церемонияны заманында аны башында байракъны Жанна д’Арк (суратда) тутады.
1716 — I Пётр флоту бла Копенгагеннге келгенди.
1785 — Словаклы авантюрист Мориц Бенёвский кесин Мадагаскарны башчысы баямлагъанды.
1868 — Японияны ара шахары Киотодан Токиогъа кёчюрюлгенди.
1918 — Екатеринбургда Россияны ахыр императору II Николайны юйдегиси эмда джууукълары урулгъандыла.
1918 — Сибирни болджаллы правительствосу Омскда Сибирни бойсунмаулугъуну юсюнден декларацияны къабыл этгенди.
1929 — Къытай-Кюнчыгъыш темир джолну юсю бла къаугъа ючюн СССР, Къытай бла дипломат илишкилерин юзгенди.
1992 — Словак депутатла, Словакия Чехословакияны къурамындан чыгъыб суверенитетли кърал болуруна чёб атхандыла.

Тюрлендириу...

18 июль

64 — Император Неронну заманында Римде уллу ёртен (суратда).
1792 — Поляк аскер (Костюшко) орус аскерни (Каховский) Дубенкону къатында хорлагъаны.
1870 — Биринчи Ватикан собор папаны гюнахсызлыгъыны юсюнден догматны къабыл этгенди.
1878 — Адольф Норденшельд биринчи болуб шимал тенгиз джол бла Атлантикадан Шош океаннга баргъанды.
1898 — Пьер бла Мария Кюри урандан сора да башха радиоактив элементле болгъанларыны юсюнден доклад этгендиле.
1925 — Адольф Гитлерни «Mein Kampf» китабы биринчи кере чыгъарылгъанды.
1958 — Анна Ахматованы кёб джылны ичинде биринчи назму джыйымдыкъ китабына басмагъа къол салыннганды.
1974 — Константинувда Джерде эм мийик мекям къурулгъанды.

Тюрлендириу...

19 июль

711 — Араблыланы Пиреней джарымайрымканны кючлеулери (Гвадалетеде сермешиу)
1822 — Француз алим Жозеф Ньепс дунияда биринчи фотографияны чыгъаргъанды.
1900 — Бютеудуния кёрмючню сагъатында Парижни метросу (суратда) ачылгъанды.
1908 — Лондондагъы Сыйлы Павелни соборунда епископ, Олимпиаданы алгъышлай, белгили фразаны айтханды: «Эм магъаналы хорлам тюлдю — къатышханды».
1928 — Къытай, европачы къралла бла бютеу «тенг болмагъан кесаматланы» джасакълагъанды.
1963 — Индонезия, Индий океанны атын Индонезий океаннга тюрлендиргенин баямлагъанды.
1980 — Москвада XXII Олимпиада оюнла ачылгъандыла.

Тюрлендириу...

20 июль

1882 — А. Ф. Можайскийни самолётуну биринчи сынау учууу.
1917 — «Югославияны атасы» Никола Пашич бу къралны къуралыууну юсюнден Корфу декларациягъа къол салгъанды.
1924 — Парижде Халкъла арасы шахмат федерация къуралгъанды.
1940 — Американ музыка журнал «Billboard» эм популяр джырланы тизмесин биринчи кере чыгъаргъынды.
1941 — Экинчи дуния къазаўат: немец авиация Москваны биринчи кере бомбалагъанды.
1944 — Адольф Гитлерни ёлтюрюрге чабыу.
1955 — 37 джылны ичинде Москваны Кремли (суратда) туристле кёрюрге биринчи кере ачылгъынды.
1969 — Американ космос аппарат Аполлон-11 Айда къоннганды.

Тюрлендириу...

21 июль

1773 — Папа XIV Климент иезуитлени орденин джасакълагъанды.
1774 — Кючюк-Кайнарджи мамырлыкъ кесамат: Россиягъа Новороссия бериледи.
1799 — Пирамидаланы къатында сермешиуде Наполеон (суратда) тюрклюлени хорлагъанды.
1861 — АБШ-да граждан къазауатны биринчи ауур сермешиую.
1969 — Американ астронавтла Нил Армстронг бла Эдвин Олдрин Айны юсюнде айланнгандыла.
1970 — Мисирде Асуан плотинаны 11 джыл баргъан къурулууу бошалгъанды.
1983 — Антарктидадагъы «Восток» станцияда Джерде эм сууукъ температура (−89,2 °C) белгиленнгенди.
2007 — Гарри Поттерни юсюнден джети китабны ахыргъысы сатылыугъа чыкъгъанды.

Тюрлендириу...

22 июль

1793 — Шотландлы А. Маккензи, тарихде биринчи болуб, Канаданы океандан океаннга дери ётгенди.
1795 — Гаитян революцияны эсеби бла Гаити бирикгенди.
1814 — Огайода беш индей тайпа, АБШ бла мамырлыкъны къабыл этиб, Британиягъа къазауат баямлагъандыла.
1829 — Генерал Г. А. Эммануэлни башчылыгъы бла экспедиция Минги тауну (суратда) тёппелерини бирине биринчи кере къагъытда шагъатлыкъ бла джетишимли чыкъгъанды.
1921 — Физик Пётр Капица, Ингилизде Кавендиш лабораториягъа ишге киргенди.
1943 — Экинчи дуния къазауат: джандашланы аскерлери Палермону алгъандыла.
1944 — Халкъла арасы ачха фонд къуралгъанды.
1946 — Чууутлу террористле Иерусалимде «Давид патчах» отелни атылтхандыла, 91 адам ёлгенди.

Тюрлендириу...

23 июль

1508 — Испанлы флот джюрютюучю Педро Наварра пиратладан Пеньон айрымканны (суратда) азатлагъанды.
1793 — Германияны территориясында биринчи демократ кърал — Майнц республика — аугъанды.
1881 — Льежде дунияда эм эски спорт федерация къуралгъанды.
1901 — Немец доктор Роберт Кох, эминаны кёчюргенле уллу чычханла болгъанларын баямлагъанды.
1906 — «Ирон газет» деген тегей тилде биринчи газетни биринчи номери чыкъгъанды.
1974 — Грецияда «къара полковниклени» диктатуралары тайдырылгъанды.
1992 — Хачыпсыны Баш cовети Гюрджюден бойсунмаулукъну баямлагъанды.
1997 — Лаос бла Мьянма, Къыбыла-Кюнчыгъыш Азияны къралларыны ассоциациясына киргендиле.

Тюрлендириу...

24 июль

1701 — Французлу Антуан Кадиллак, Детройт шахарны тамалын салгъанды.
1783 — Россия империя бла Гюрджю Георгиевск трактатха къол салгъандыла.
1911 — Хайрем Бингхэм, Перуда Мачу-Пикчу (суратда) деген «тас болгъан шахарны» ачханды.
1942 — Кавказ ючюн сермешиу: вермахт Дондагъы Ростовну алгъанды.
1943 — Джандашланы авиациясы Гамбург шахарны къурутууну башлагъанды.
1969 — Аполлон-11, Шош океанда джетишимли къоннганды.
1977 — Мисир бла Ливияны арасындан баргъан тёрткюнлюк къазауат бошалгъанды.
1985 — АБШ-гъа бла Уллу Британиягъа биринчи миллет интернет доменле берилгенди.

Тюрлендириу...

25 июль

Blériot XI

1261 — VIII Михаил къачлыладан Константинополну къазауат этиб къайтаргъанды эмда Византия империяны ызына тургъузгъанды.
1587 — Японияда христианлыкъ джасакъланнганды, иезуитлеге 20 кюнню ичинде къралдан кетерге айтылгъанды.
1792 — Брауншвейгчи герцогну Бурбонланы къыйнаргъа джарамазлыкъны юсюнден манифести чыкъгъанды.
1799 — Мисир кампания: Наполеон тюрклюлени Абукирде сермешиуде хорлагъанды.
1826 — Кронверк джагъада беш декабрист асылгъанды.
1909 — Луи Блерио 37 минутха Ла-Маншны (суратда) учуб ётгенди.
1930 — ЦК ВКП(б)-ни бютеулюк ал окъутууну киргизилгенине юсюнден бегими.
2000 — Парижде «Конкорд» авиалайнерни катастрофасы.

Тюрлендириу...

26 июль

811 — Болгар хан Крум (суратда) греклени чачханды.
1139 — I Афонсу, Португалияны биринчи королю болгъанды.
1581 — Бирлешген провинцияла, Испаниячы Филиппни тайдырылыууну юсюнден актны къабыл этгендиле.
1788 — Нью-Йорк, АБШ-ны 11-чи штаты болады.
1822 — Хосе де Сан-Мартин бла Симон Боливар Къыбыла Американы келир заманлада политика халын сюзерге Гуаякилде тюбешгендиле.
1847 — Либерия, африкан колонияладан биринчи болуб бойсунмаулугъун баямлагъанды.
1963 — Скопьеде джер тебрениу: мингден кёб адам ёлгенди.
1999 — Индияны хорламы бла Каргиль къазауат бошалгъанды.

Тюрлендириу...

27 июль

1549 — Франциск Ксаверий Японияны джагъаларына джетгенди.
1794 — Парижде Термидориан переворот, Уллу француз революцияны бошалыуу.
1866 — Трансатлантика телеграф салыныб бошалгъанды.
1880 — Майвандда сермешиу, афганлыланы ингилизлилени пирр хорлаулары (суратда).
1952 — Итил-Дон (Волга-Дон) илипин ачылгъанды.
1953 — Корей къазауат бошалгъанды.
1955 — Австрия Республика бойсунмазлыгъын баямлагъанды.
2002 — Львовда авиашоуда трагедия, дуния авиашоуланы тарихлеринде эм уллу.

Тюрлендириу...

28 июль

1586 — Сэр Томас Хэрриот Уллу Британия бла Ирландиягъа биринчи гардошланы келтиргенди.
1697 — Владимир Атласовну къазакълары Камчатка сууну аягъында тюшгендиле.
1794 — Робеспьер бла Сен-Жюстну асмакълау.
1914 — Биринчи дуния къазауатны башланнганы.
1942 — Сталинни «Бир атлам да артха этмезге!» буйругъу (суратда).
1980 — Москвада Ваганьковское къабырлагъа Владимир Высоцкийни басдырылыууна мингле бла адамла келгендиле.
1992 — Афганистанда тиширыулагъа телевидениеде кёрюнюрге джасакъланнганды.
1995 — Индияны эм уллу шахарыны аты Бомбейден Мумбаиге тюрленнгенди.

Тюрлендириу...

29 июль

1586 — Тура сууда Тюмень шахарны (суратда) тамалы салыннганды.
1907 — Сэр Роберт Бейден-Поуэлл, Уллу Британияда бойскаутланы организациясын къурагъанды.
1938 — Хасан кёлде сермешиулени башланнганлары.
1941 — Экинчи дуния къазауат: Смоленск аугъанды, совет аскерни 300 минг аскерчиси джасакълыкъгъа тюшгенди.
1942 — СССР-де Александр Невачыны, Суворовну эмда Кутузовну орденлери къуралгъандыла.
1954 — Толкинни «Джюзюклени бийи» трилогиясыны биринчи кесеги чыкъгъанды.
1958 — АБШ-ны президенти Дуайт Эйзенхауэр НАСА-ны къуралыууну юсюнден законнга къол салгъанды.
1973 — Грецияда плебисцит бла монархияны орнуна республика келгенди.

Тюрлендириу...

30 июль

762 — Аль-Мансур, Араб халифатны джангы ара шахары Багдадны тамалын салгъанды.
1419 — Прага дефенестрация, гуситле Праганы шахар кенгешини членлерин ёлтюргендиле, аны ызы бла гусит къазауатла башланнгандыла.
1756 — I Елизавета, архитектор Растрелли бла бирге джангы ишленнген Екатеринаны къаласына (суратда) къарагъандыла.
1809 — Голландияда Вальхерен айрымканда 39-мингли британ аскер тюшгенди.
1825 — Адмирал Байрон (поэтни бирде къарнашы), Шош океанда киши джашамагъан Молден айрымканны табханды.
1858 — Джон Спик, джунглиле бла Виктория кёлге чыкъгъанды.
1930 — Уругвайда футболдан биричи дуния чемпионатны ахыргъы матчы ётгенди.
2008 — Зимбабве миллет валютасын 10 миллиард къатха деноминация этгенин баямлагъанды.

Тюрлендириу...

31 июль

904 — Арабла Византияны экинчи уллу шахары Солунну кючлегендиле.
1655 — Орус аскер, Литва Уллу бийликни ара шахары Вильнону алты джылгъа кючлегенди.
1703 — Даниэль Дефо, чам-накъырда памфлетин чыгъаргъаны ючюн налат чыпыннга сюелтилгенди, алай а анга разы болгъан лондончула гоккала келтириб толтургъандыла.
1941 — Геринг, Гейдрихден «чууут сорууну ахыр оноуун» этиб башларын даулагъанды.
1944 — Антуан де Сент-Экзюпери ёлгенди.
1954 — Итальян альпинистле, Гималайлада Чого́ри таугъа (суратда) биринчи чыкъгъандыла.
1975 — Детройтда профсоюз лидер Джимми Хоффаны тас болгъаны баямланнганды.
1976 — НАСА, «марсиан сфинксни» фотосун чыгъаргъанды.

Тюрлендириу...

Хар кюнде тарихде болуула

1 июль

2 июль

3 июль

4 июль

5 июль

6 июль

7 июль

8 июль

9 июль

10 июль

11 июль

12 июль

13 июль

14 июль

15 июль

16 июль

17 июль

18 июль

19 июль

20 июль

21 июль

22 июль

23 июль

24 июль

25 июль

26 июль

27 июль

28 июль

29 июль

30 июль

31 июль