Контентге кёч

Гюлханий революция

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
Гюлханий революция

2005-чи джылны 28-чи мартында шахарны аралыгъында тоналгъан тюкен
Баргъан кёзюую 20 март -11 апрель 2005
Баргъан джери Къыргъызстан
Чуруму Аскар Акаевни авторитар башчылыгъы бла разы болмау, баргъан парламент сайлаулада фальсификацияла, къралдагъы ауур социал-эконмоика болум
Эсеблери Ётген парламент сайлауланы болмагъаннга санау, Акаевни къуллукъдан тайыуу, къралда либерал тюрлениуле
Къаршчыла
Аскар Акиев      Къурманбек Бакиев
Бютеу къурманла
0

Гюлханий революция — Къыргъызстанда 2005-чи джылны мартында-апрелинде болгъан революция.

Революцияны башланыууну ахыр чуруму Къыргъызстанда 2005-чи джылдан бардырылгъан парламент сайлаула болгъандыла, ала властны джанындан законну бузуулары бла ётгендиле. Ол замандагъы президент Аскар Акаевге оппозиция башчында Къурманбек Бакиев болгъан Халкъ бирликни координация кенгешин къургъанды. 2005-чи джылны 20-чы мартында оппозиция къралны экинчи уллу шахары Ошда кърал власть мекямланы кючлегенди. Аны ызындан келген талай кюнню ичсинде Халкъ бирликни координация кенгеши кесини властын къралны бютеу къыбыла кесегине джайгъанды. Кёб санда къозгъалыула ара шахар Бишкекде башланнгандыла. . Ахырында баш административ мекямланы кючлеген оппозиция, властны къолуна алгъында, Москвагъа къачхан Аскар Акаевни къуллугъундан кеси разылыгъы бла кетерге зорлагъанды. Къыргъызстанны парламенти ётген сайлауланы джалгъан болгъанлары себебли болмагъаннга санагъанды, баш къуллукълагъа оппозициячыла салыннгандыла.

Адам къоранчлары болмагъан сейирлик хорламдан сора, джангы власть бир талай заманнга къралда болумну контролун тас этгенди, уллу шахарлада тонауланы толкъуну ётгенди. Алай болса да, джангы властла, ич ишлени министри Феликс Къулов башчылыгъында къысха заманда джорукъ бузууланы тыйыб, мизамны орнуна салгъанды.

Москвада 4-чю апрелде Къурманбек Бакиевни Аскар Акаев бла тюбешиуюнден сора, ол кеси разылыгъы бла президент къуллугъундан кетерге разылыгъын бергенди. 2005-чи джылда бардырыргъан президент сайлаулада Къурманбек Бакиев хорлагъанды.

Сейири, гюлханийле бу революцияда болмагъандыла, сёз ючюн Гюрджюде баргъан Гюллени революциясында гюлле болгъаны кибик. Бу аты Акаевни бир сёлешиуюнде гюлханийлени сагъыннганы себебли берилгенди.


Къайнакъла

[тюзет | къайнакъны тюзет]
  • Революція «тюльпанова» //Політологічний енциклопедичний словник / уклад.: Л. М. Герасіна, В. Л. Погрібна, І.О. Поліщук та ін. За ред. М. П. Требіна. – Х . :Право, 2015
к • с • т
XXI ёмюрню революциялары
• Филлипинле (1986) • Чехословакия (1989) • Югославия (2000) • Филлипинле (2001) • Гюрджю (2003) • Украина (2004) • Ливан (2005) • Къыргъызстан (2005) • Ирак (2005) • Белорусь (2006)• Мьянма (2007) • Молдова (2009) • Иран (2009) • Къыргъызстан (2010) • Тунис (2010—2011) • Мисир (2011) • Бахрейн (2011) • Йемен (2011) • Къытай (2011) • Россия (2011—2013) • Украина (2013—2014) • Эрмен (2018) • Тунис (2010—2011) • Мисир (2011) • Франция (2018) • Ливан (2019-2020) • Боливия (2019) • Белорусь (2020—2021) • Къазахстан (2022)
Чыкъгъаны — «https://krc.wikipedia.org/w/index.php?title=Гюлханий_революция&oldid=115570»