Инуктитут
ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ, Inuktitut, Inuttitut, Inuktitun, Inuinnaqtun, Inuttut | |
|---|---|
| |
| Къралла: |  Канада
|
| Официал статусу: |  Нунавут.svg){kind=small} Нунавик Шимал-Кюнбатыш территорияла Нунатсиавут
|
| Бютеу сёлешгенле: | 35 минг |
| Рейтинги: | {{{рейтинг}}} |
| Джазыу системасы: | инуктитут бёлюм джазыу, канаданы бёлюм джазыу, латин алфавит |
| Категориясы: | Эскимос-алеут тилле |
| |
| ISO 639-1 | iu |
| ISO 639-2 | iku |
| Бёлюмю: | |
тюрлендириу  |
|
Инуктитут (канада-кюнчыгъыш инуктитут; кеси айтхан аты — ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ — inuk «адам» + -titut «кимге эсе да ушагъан» деген сёзледен, тюзюн айтсанг «адамгъа ушагъан») — бютеулей Канаданы инуит диалектлерини аты. «Инуктитут» сёз официал эмда эм белгили Канаданы инуит тиллерини аты. Инуктитут, аны бла бирге эскимосс-алеут тил юйюргдеги инуит тил къауумгъа кирген гренланд тилге къысха джууукъду.
Инуктитут тилде бютеулей Канаданы шималында, Ньюфаундленд эм Лабрадорда, Квебекде, Манитобада, Нунавутда, Шимал-Кюнбатыш территориялада сёлешедиле. Алгъаракъ Юконну арктика джагъасында да сёлеше эдиле. Канада статистика къуллукъну информациясына кёре, къралда инуктитут тилни джюрютген 35 минг адам барды.
Джазыу система
[тюзет | къайнакъны тюзет]Латин алфавитдан сора тилни джайыуну кюнчыгъыш эмда орта кесегинде XIX ёмюрню ахырында къуралгъан бёлюм джазыу бла хайырландыралла.
| Бёлюм джазыу | Латин алфавит | Бёлюм джазыу (къысха таууш) | Бёлюм джазыу (узун таууш) | Латин алфавит | Бёлюм джазыу (къысха таууш) | Бёлюм джазыу (узун таууш) | Латин алфавит | Бёлюм джазыу (къысха таууш) | Бёлюм джазыу (узун таууш) | Латин алфавит | Бёлюм джазыу | Латин алфавит |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ᐁ | ai | ᐃ | ᐄ | i | ᐅ | ᐆ | u | ᐊ | ᐋ | a | ᐦ | h |
| ᐯ | pai | ᐱ | ᐲ | pi | ᐳ | ᐴ | pu | ᐸ | ᐹ | pa | ᑉ | p |
| ᑌ | tai | ᑎ | ᑏ | ti | ᑐ | ᑑ | tu | ᑕ | ᑖ | ta | ᑦ | t |
| ᑫ | kai | ᑭ | ᑮ | ki | ᑯ | ᑰ | ku | ᑲ | ᑳ | ka | ᒃ | k |
| ᒉ | gai | ᒋ | ᒌ | gi | ᒍ | ᒎ | gu | ᒐ | ᒑ | ga | ᒡ | g |
| ᒣ | mai | ᒥ | ᒦ | mi | ᒧ | ᒨ | mu | ᒪ | ᒫ | ma | ᒻ | m |
| ᓀ | nai | ᓂ | ᓃ | ni | ᓄ | ᓅ | nu | ᓇ | ᓈ | na | ᓐ | n |
| ᓭ | sai | ᓯ | ᓰ | si | ᓱ | ᓲ | su | ᓴ | ᓵ | sa | ᔅ | s |
| ᓓ | lai | ᓕ | ᓖ | li | ᓗ | ᓘ | lu | ᓚ | ᓛ | la | ᓪ | l |
| ᔦ | jai | ᔨ | ᔩ | ji | ᔪ | ᔫ | ju | ᔭ | ᔮ | ja | ᔾ | j |
| ᕓ | vai | ᕕ | ᕖ | vi | ᕗ | ᕘ | vu | ᕙ | ᕚ | va | ᕝ | v |
| ᕃ | rai | ᕆ | ᕇ | ri | ᕈ | ᕉ | ru | ᕋ | ᕌ | ra | ᕐ | r |
| ᙯ | qai | ᕿ | ᖀ | qi | ᖁ | ᖂ | qu | ᖃ | ᖄ | qa | ᖅ | q |
| ᙰ | ngai | ᖏ | ᖐ | ngi | ᖑ | ᖒ | ngu | ᖓ | ᖔ | nga | ᖕ | ng |
| ᙱ | ᙲ | nngi | ᙳ | ᙴ | nngu | ᙵ | ᙶ | nnga | ᖖ | nng | ||
| ᖠ | ᖡ | łi | ᖢ | ᖣ | łu | ᖤ | ᖥ | ła | ᖦ | ł |