Къытайда культура революция
Уллу пролетар культура революция (къыт. адет. 無產階級文化大革命, тынч. 无产阶级文化大革命, пиньинь Wúchǎn Jiējí Wénhuà Dà Gémìng, палл. Учань Цзецзи Вэньхуа Да Гэмин, къысхартылгъаны — 文化大革命 Вэньхуа Да Гэмин, неда 文革 Вэньгэ) — 1965 джылны октябырындан башлаб 1975 джылны октябрына дери КъХР-ни тарихинде политика болууланы белгилеген терминди. Ол кёзюу шахар джашауну политизациясы бла, студентле бла ишчилени джорукъсуз къозгъалыулары бла эмда партия башчылыкъда къатышыула бла белгиленнгенди.
Аны башланыуунда КъКП-ни председатели Мао Цзэдун уллу орун алгънады. Ол кесини къауумуну къарамларын (маоизмни) кърал идеология этер умутда кюрешгенди.
Мао Цзэдун кеси, Культура революицияны башланыуун Яо Вэньюанны 1965 джылны 10-чу ноябрында басмаланнган статьясындан санагъанды[1]. 1966 джылны 8-чи августунда КъКП-ни АК-ини 11-чи пленуму «Уллу пролетар культура революцияны юсюнден» бегим алгъанды[2]:
Буржуазия тюшюрюлсе да, эски экспулатация идеологияны, эски культураны, эски адетлени болушлугъу бла массаланы чачаргъа, адамланы джюреклерин кючлерге кюрешеди. Къарыуун аямай кесини нюзюрюне — реставрация этерге — имтинеди. Буржуазиягъа къаршчыгъа пролетариат аны идеология джанында хар атламына джангы пролетар идеологияны, джангы культураны, джангы адетлени кючю бла урургъа, бютеу джамагъатны тин тюрсюнюн тюрлендирирге керекди. Бусагъатда биз, социалист джорукъну бегитир эмда айнытыр ючюн, аллыбызда, властны къолуна алыб капиталист джолда баргъанланы къаушатыргъа, илмуда реакцион буржуазия «абырайланы» эмда башха экспуталатор классланы орунларын табдырыргъа, билим бериуню тюрлендирирге, адабият бла санатны тюрледирирге, социализмни экономика тамалына келишмеген бютеу затланы тюрлендирирге нюзюр салабыз.
Белгиле
[тюзет | къайнакъны тюзет]Джибериуле
[тюзет | къайнакъны тюзет]- Культура революцияны 40 джылы (орус.)
- Къытайда культура революция (орус.)
- Мао, культура бла къазауатда (орус.)
 Бу, тарихни юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.
|
 Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Къытайда культура революция.
|