Кърым: Версияланы арасында башхалыкъ

← Алдагъы тюрлендириу Эндиги тюрлендириу →

Контент кетерилди Контент къошулгъанды

Тизгин ичи

17:42, 7 май 2015 версиясы

Кърым неда Кърым джарымайрымкан (кърым. Qırım, Qırım yarımadası, Къырым, Къырым ярымадасы, орус. Крым, Крымский полуостров, укр. Крим, Кримський півострів) — Къара тенгизни шималында, Къара эмда Азау тенгизле бла джууулгъан территорияды. Джарымайрымканда — Кърым Республика бла Севастополь орналыбдыла. 1441—1783 джыллада джарымайрымкан энчи къралны — Кърым ханлыкъны аралыгъы болгъанды.

Майданы — 26 100 км².
Адам саны — 1 973 185 адам, аланы ичинде: 58,32 % оруслу, 24,32 % украинли, 12,1 % кърым татарлы.
Ара шахары — Акъмежгит (Симферополь).
Башха уллу шахарла — Акъджар (Севастополь), Ялта.

Тарихи

1475—1774 джыллада Тюркню бийлигинде болгъанды.
1783 джылда Россия империя аннексия этгенди.
1917—1920 джыллада Граждан къазауатны заманында «акъ» бла «къызыл» правительствола талай кере бири-бирин ауушдургъандыла.
1921 джылда Кърым Автоном Совет Социалист Республика баямланнганды (РСФСР-ни къурамында).
1942—1944 джыллада Германия бла оккупация.
1944 джыл (18-чи май) — кърым татарлыланы депортациясы (аланы ызындан (26-чы июнда): къырм эрменлилени, болгарлыланы эмда греклени).
1954 джыл — Кърым область РСФСР-ден УССР-ге берилгенди.
1987 джыл — кърым татарлыла джарымайрымкангъа къайтыб башлагъандыла.
1991 джыл — бютеукърым референдумну эсеби бла Кърым область Кърым Автоном Республика болгъанды.
2014 джыл — бютеукърым референдумну эсеби бла Кърым Автоном Республика бла Севастополь шахар Россия Федерацияны къурамына киргендиле, Кърым Республика бла федерал магъанлы Севастополь шахар къуралгъандыла.

Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Кърым.

Бу, тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.

@@ Тизгин 1: / Тизгин 1: @@
 [[Файл:Map_of_Ukraine_political_simple_Oblast_Krim.png|thumb|250px|right|Кърым [[Украина]]ны картасында]]
 [[Файл:Etnics.svg|thumb|250px|right|Кърым татарлыланы районла бла шахарлада процентлери (2001)]]
-'''Кърым''' неда '''Кърым джарымайрымкан''' ({{lang-crh|Qırım, Qırım yarımadası, Къырым, Къырым ярымадасы}}, {{lang-ru|Крым, Крымский полуостров}}, {{lang-uk|Крим, Кримський півострів}}) — [[Украина]]ны къыбыласында, [[Къара тенгиз|Къара]] эмда [[Азау тенгиз]]ле бла джууулгъан [[территория]]ды. [[Джарымайрымкан]]да — [[Кърым Автоном Республика]] бла [[Севастополь]] орналыбдыла. [[1441]]-[[1783]] джыллада [[джарымайрымкан]] энчи [[кърал]]ны — [[Кърым ханлыкъ]]ны аралыгъы болгъанды.
+'''Кърым''' неда '''Кърым джарымайрымкан''' ({{lang-crh|Qırım, Qırım yarımadası, Къырым, Къырым ярымадасы}}, {{lang-ru|Крым, Крымский полуостров}}, {{lang-uk|Крим, Кримський півострів}}) — [[Къара тенгиз]]ни шималында, [[Къара тенгиз|Къара]] эмда [[Азау тенгиз]]ле бла джууулгъан [[территория]]ды. [[Джарымайрымкан]]да — [[Кърым Республика]] бла [[Севастополь]] орналыбдыла. [[1441]]—[[1783 джыл]]лада [[джарымайрымкан]] энчи [[кърал]]ны — [[Кърым ханлыкъ]]ны аралыгъы болгъанды.
-* Майданы — 26 100 км².
+* Майданы — 26 100 км².
-* Адам саны — 1 973 185 адам, аланы ичинде: 58,32% [[оруслула|оруслу]], 24,32% [[украинлиле|украинли]], 12,1% [[кърым татарлыла|кърым татарлы]].
+* Адам саны — 1 973 185 адам, аланы ичинде: 58,32 % [[оруслула|оруслу]], 24,32 % [[украинлиле|украинли]], 12,1 % [[кърым татарлыла|кърым татарлы]].
-* [[Ара шахар]]ы — Акъмежгит ([[Симферополь]]).
+* [[Ара шахар]]ы — Акъмежгит ([[Симферополь]]).
-* Башха уллу [[шахар]]ла — Акъджар ([[Севастополь]]), [[Ялта]].
+* Башха уллу [[шахар]]ла — Акъджар ([[Севастополь]]), [[Ялта]].
 == Тарихи ==
-* 1475-[[1774]] джыллада [[Тюрк]]ню бийлигинде болгъанды.
+* [[1475]]—[[1774 джыл]]лада [[Тюрк]]ню бийлигинде болгъанды.
 * [[1783 джыл]]да [[Россия империя]] аннексия этгенди.
-* [[1917]]-[[1920 джыл]]лада Граждан къазауатны заманында «акъ» бла «къызыл» [[правительство]]ла талай кере бири-бирин ауушдургъандыла.
+* [[1917]]—[[1920 джыл]]лада Граждан къазауатны заманында «акъ» бла «къызыл» [[правительство]]ла талай кере бири-бирин ауушдургъандыла.
 * [[1921 джыл]]да Кърым Автоном Совет Социалист Республика баямланнганды ([[РСФСР]]-ни къурамында).
-* [[1942]]-[[1944]] джыллада [[Германия]] бла оккупация.
+* [[1942]]—[[1944 джыл]]лада [[Германия]] бла оккупация.
-* [[1944 джыл]] (18-чи май) — [[кърым татарлыла]]ны депортациясы (аланы ызындан (26-чы июнда): къырм [[эрменлиле]]ни, [[болгарлыла]]ны эмда [[грекле]]ни).
+* [[1944 джыл]] (18-чи май) — [[кърым татарлыла]]ны депортациясы (аланы ызындан (26-чы июнда): къырм [[эрменлиле]]ни, [[болгарлыла]]ны эмда [[грекле]]ни).
-* [[1954 джыл]] — Кърым область РСФСР-ден УССР-ге берилгенди.
+* [[1954 джыл]] — Кърым область РСФСР-ден УССР-ге берилгенди.
-* [[1987 джыл]] — кърым татарлыла джарымайрымкангъа къайтыб башлагъандыла.
+* [[1987 джыл]] — кърым татарлыла джарымайрымкангъа къайтыб башлагъандыла.
-* [[1991 джыл]] — бютеукърым референдумну эсеби бла Кърым область [[Кърым Автоном Республика]] болгъанды.
+* [[1991 джыл]] — бютеукърым референдумну эсеби бла Кърым область [[Кърым Автоном Республика]] болгъанды.
+* [[2014 джыл]] — бютеукърым референдумну эсеби бла Кърым Автоном Республика бла Севастополь шахар Россия Федерацияны къурамына киргендиле, ''Кърым Республика'' бла ''федерал магъанлы Севастополь шахар'' къуралгъандыла.
-{{викигёзен|Crimea}}
+{{викигёзен}}
 {{stub|}}