Барас кюн: Версияланы арасында башхалыкъ

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
Контент кетерилди Контент къошулгъанды
Ernác (сюзюу | къошакъ)
Тюзетиуню ачыкълауу джокъду
Ernác (сюзюу | къошакъ)
Тюзетиуню ачыкълауу джокъду
Тизгин 3: Тизгин 3:
Халкъла арасы ISO 8601 стандартха кёре барас кюн — ыйыкъны ючюнчю кюнюдю, алай а бир-бир адетледе ([[ибрахимли динле]]) тёртюнчю кюнюдю.
Халкъла арасы ISO 8601 стандартха кёре барас кюн — ыйыкъны ючюнчю кюнюдю, алай а бир-бир адетледе ([[ибрахимли динле]]) тёртюнчю кюнюдю.


Алай, [[португал тил]]де барас кюннге ''quarta-feira'' («тёртюнчю кюн») дейдиле, [[перс тил]]де да (چهارشنبه — ''chahar-shanbeh'') барас кюн «тёртюнчю кюндю». [[Грек тил]]де барас кюннге ''Τετάρτη'' (''Tetárti̱'') дейдиле, магъанасы — «тёрюнчю». Туура аллай магъанасы [[Араб тил|араб]] (أربعاء — ''al-arba‘aa’'') эм [[чууут тил|чууут]] (רביעי — ''ревии'') атланы да барды. [[эрмен тил|Эрменча]] (Չորեքշաբթի — ''чорекшабти́''), [[Гюрджю тил|гюрджюча]] (ოთხშაბათი — ''отхшабати'') эм [[таджик тил|таджикча]] (''чоршанбе'') барас кюнню аты туура «шабат кюнден тёрт (кюн)» деб кёчюрюледи.
Алай, [[португал тил]]де барас кюннге ''quarta-feira'' («тёртюнчю кюн») дейдиле, [[перс тил]]де да (چهارشنبه — ''chahar-shanbeh'') барас кюн «тёртюнчю кюндю». [[Грек тил]]де барас кюннге ''Τετάρτη'' (''Tetárti̱'') дейдиле, магъанасы — «тёртюнчю». Туура аллай магъанасы [[Араб тил|араб]] (أربعاء — ''al-arba‘aa’'') эм [[чууут тил|чууут]] (רביעי — ''ревии'') атланы да барды. [[эрмен тил|Эрменча]] (Չորեքշաբթի — ''чорекшабти́''), [[Гюрджю тил|гюрджюча]] (ოთხშაბათი — ''отхшабати'') эм [[таджик тил|таджикча]] (''чоршанбе'') барас кюнню аты туура «шабат кюнден тёрт (кюн)» деб кёчюрюледи.


[[Ыйых кюн]] ыйыкъны биринчи кюнюне саналса, барас кюн ыйыкъны ортасына тюшеди, аны себебли [[орус тил]]де (''среда'') эм [[славян тилле]]ни кёбюсюнде ([[болгар тил|болгарча]]: ''сряда'', [[Хорват тил|хорватча]]: ''srijeda'', чехча: ''středa'', [[Македон тил|македонча]]: ''среда'', [[Поляк тил|полякча]]: ''środa'', [[серб тил|сербча]]: ''среда'' неда ''сриједа'', [[словак тил|словакча]]: ''streda'', [[Словен тил|словенча]]: ''sreda'', [[Украин тил|украинча]]: ''середа'') бу кюнню аты «орта» магъаналы сёзден къуралгъанды.
[[Ыйых кюн]] ыйыкъны биринчи кюнюне саналса, барас кюн ыйыкъны ортасына тюшеди, аны себебли [[орус тил]]де (''среда'') эм [[славян тилле]]ни кёбюсюнде ([[болгар тил|болгарча]]: ''сряда'', [[Хорват тил|хорватча]]: ''srijeda'', чехча: ''středa'', [[Македон тил|македонча]]: ''среда'', [[Поляк тил|полякча]]: ''środa'', [[серб тил|сербча]]: ''среда'' неда ''сриједа'', [[словак тил|словакча]]: ''streda'', [[Словен тил|словенча]]: ''sreda'', [[Украин тил|украинча]]: ''середа'') бу кюнню аты «орта» магъаналы сёзден къуралгъанды.

23:06, 17 май 2015 версиясы

Барас кюн гюрге кюн бла орта кюнню арасында ыйыкъны бир кюнюдю.

Халкъла арасы ISO 8601 стандартха кёре барас кюн — ыйыкъны ючюнчю кюнюдю, алай а бир-бир адетледе (ибрахимли динле) тёртюнчю кюнюдю.

Алай, португал тилде барас кюннге quarta-feira («тёртюнчю кюн») дейдиле, перс тилде да (چهارشنبه — chahar-shanbeh) барас кюн «тёртюнчю кюндю». Грек тилде барас кюннге Τετάρτη (Tetárti̱) дейдиле, магъанасы — «тёртюнчю». Туура аллай магъанасы араб (أربعاء — al-arba‘aa’) эм чууут (רביעי — ревии) атланы да барды. Эрменча (Չորեքշաբթի — чорекшабти́), гюрджюча (ოთხშაბათი — отхшабати) эм таджикча (чоршанбе) барас кюнню аты туура «шабат кюнден тёрт (кюн)» деб кёчюрюледи.

Ыйых кюн ыйыкъны биринчи кюнюне саналса, барас кюн ыйыкъны ортасына тюшеди, аны себебли орус тилде (среда) эм славян тиллени кёбюсюнде (болгарча: сряда, хорватча: srijeda, чехча: středa, македонча: среда, полякча: środa, сербча: среда неда сриједа, словакча: streda, словенча: sreda, украинча: середа) бу кюнню аты «орта» магъаналы сёзден къуралгъанды.

Къарачай-малкъар тилде «барас» сёз христиан динден келгенди эмда христиан шыйых тиширыу Сыйлы Параскеваны атыды. Бу шыйых тиширыуну аты грек тилден туура «барым кюн» деб кёчюрюледи (ол тиширыуну атасы-анасы, ол кюн Исса файгъамбар къачда керилгенди деб ийнаннганлары себебли, байрым кюнню сыйын бек кёргендиле, аны ючюн сабийлерине алай атагъандыла), алай а къарачай-малкъар тилде эм черкес тилде (бэрэжьей/бэрэжъый) ыйыкъны ючюнчю кюнюн — барас кюнню — белгилейди. Гюрджю (პარასკევი — paraskevi), юнгюш (пIаьраска) эм чечен (пӀераска) тилледе эсе уа, бу тамыр бла байламлы сёз (грек тилдеча) — байрым кюнню атыды.

Халкъ культурада барас кюн бла байламлы ийнаныула[1]

« Къурман кюню — барас кюн. »
« Барас кюнде къош кёчюрме. »
« Барас кюнде къайгъы аш юлеш. »
« Джангы юйде от этсенг — барас кюн. »

Белгиле

  1. Джуртубаев М. Ч. Ёзден Адет: Этический кодекс карачаево-балкарского народа. — Нальчик.: Эльбрус, 2005. — 576 с.
  Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Барас кюн.