Гуанону юсюнден закон: Версияланы арасында башхалыкъ
г
Тюрлендириуню ачыкълауу джокъду
гНет описания правки |
|||
'''Гуанону юсюнден закон''' ({{lang-en|Guano Act}}), неда '''Гуано айрымканланы юсюнден закон''' ({{lang-en|Guano Islands Act}}) — [[18 август]] [[1856 джыл]] [[АБШ]]-ны Конгресси къабыл этген федерал законду. Бу законнга кёре АБШ-ны гражданларына [[гуано]] болгъан, алай а башха къралланы юрисдикциясыны тышында болгъан, законнга келишген иеси болмагъан эмда джерли халкъы болмагъан
{{цитата|Бирлешген Штатланы гражданы, башха правительствону юрисдикциясында болмагъан, башха правительствону гражданлары алмагъан къайсы болса да бир айрымканда, рифде неда къаяда
== Законну чыкъгъаныны чурумлары ==
XIX ёмюрню аллында гуано, эл мюлкде джер семиртгич кибик, бек багъалы болгъанды. [[Шош океан]]ны айрымканларында гуано чыкъгъан джерле кёб санда болгъаны [[1855 джыл]] Бирлешген Штатлада белгили болгъанды. Бу законну Конгресс, багъалы ресурсланы къайнакъларын кючлеуню терклендирир ючюн эмда контролну тынчыракъ этер ючюн къабыл этгенди.
Закон, гуано айрымканланы АБШ-ны иеликлерине санаргъа ачыкъ халда эркинлик бергенди, алай а гуано чыкъгъан джерле тауусулгъандан сора АБШ-ны бу иеликлени сакъларгъа борчу болмагъанын да белгилегенди. Алай бла закон, кючлеген адамланы — АБШ-ны гражданларыны интереслери къалмагъанындан сора бу джерлеге бериллик статусну ачыкъ этмегенди.
Бу законну юсю бла 50-ден артыкъ айрымкан ючюн дау айтылгъанды. Аладан бусагъат заманнга дери Бирлешген Штатланы иелигинде бу айрымканла турадыла: [[Бейкер айрымкан|Бейкер]], [[Джарвис айрымкан|Джервис]], [[Хоулэнд]], [[ Кингмен риф]], [[Джонстон атолл]], [[Мидуэй атолл]]. Къалгъанла энди АБШ-ны территориясы тюлдюле. [[Навасса айрымканла]] ючюн [[Гаити Республика]] даулашады. [[Серранилья]] бла [[Бахо-Нуэво]] айрымканла ючюн бюгюннге дери тындырылмагъан къыйын даулашыу барады. [[1971 джыл]]да АБШ бла [[Гондурас]], [[Сисне|Сисне (Свон) айрымканлада]] Гондурасны [[суверенитет]]ин таныгъан кесаматха къол салгъандыла.
== Джибериуле ==
|