Кюрт

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
Нупцзеде кюрт, Гималайла

Кюрт — тау къабыргъаладан тайгъан неда тюшген къар массады.

Кюрт къуралыугъа эм джараулу къабыргъала 25—45° тиклиги болгъан къабыргъаладыла, алай а 15—18° тиклиги болгъан къабыргъаладанда тюшгенлери белгилиди. Андан тик къабыргъалада къар кёб джыйылалмай, ууакъ-ууакъ тюбюне тюшеди.

Кюртде къарны ёлчеми талай джюз кубметрге джетерге болады, алай адам джашаугъа талай кубметр болсада къоркъуу барды.

Кюртлени талай классификациясы барды, аланы бири буду:

  • Ёлчемине кёре
  • Кюрт къуралыу бла аны баргъан джолуну рельефине кёре
  • Къарны констистенциясына кёре (къургъакъ, мылы)
    Къургъакъ кюрт

Къургъакъ кюртлени басымы 0,02 - 0,3 г/см³ болса теркликлери 20—70 м/с (125 м/с дери) чакълы бир болады. Мылы кюртле 10-20 м/с (40 м/с дери) чакълы бир терклик бла барадыла, эмда басымлары ь 0,3—0,4 г/см³. болады. Къургъакъ кюртню тюшюую хауа толкъун джаратыргъа болады, ол толкуъун бир-бирледе кючлю оюлуула келтирирге болады.

Кюртле Къарачай бла Малкъарны тау районларында бек джайылыбдыла, эмда къыш уллу къоркъуу келтиредиле.

Белгиле[тюзет | кодну тюрлендир]