Луизиана
АБШ-ны штаты | |||||
Луизиана | |||||
| |||||
![]() | |||||
«Бирлешиу, тюзлюк эмда таукеллик» | |||||
Штатны джыры: "Give Me Louisiana" ("Беригиз менге Луизиананы")
"You Are My Sunshine" (Сен мени кюн джарыгъынг) | |||||
«Пеликанланы штаты» | |||||
Демография билги | |||||
Батон-Руж | |||||
Эм уллу шахар |
Джангы Орлеан | ||||
Уллу шахарла |
Батон-Руж, Шривпорт, Метайри, Лафейетт | ||||
4 661 468 (2020 джыл) АБШ-да 25 орун | |||||
басыннганы |
41,3 адам/км² АБШ-да 23 орун | ||||
География билги | |||||
31 орун | |||||
• бютеулей |
134 649 км² | ||||
• суу юсю |
22 764 км²(17 %) | ||||
кенглик |
210 км | ||||
узунлукъ | 610 км |
||||
Тенгиз дараджагъа кёре мийиклик |
|||||
• эм уллу | 163 м | ||||
• орта | 30 м | ||||
• эм гитче |
-2,5 м | ||||
Тарих билги | |||||
Штат статусну алыуу |
1812 джылны 30 апрель 18 штат | ||||
бусагъатдагъы статусуна дери |
Орлеанны территориясы | ||||
Политика билги | |||||
Губернатор |
Джефф Лэндри (Р) | ||||
Вице-губернатор |
Билли Нангессер (Р) | ||||
Закончыгъарыучу орган |
Луизиананы Легислатурасы | ||||
• огъары палата | Луизиананы Сенаты | ||||
• тёбен палата | Луизиананы Келечилени Палатасы | ||||
Билл Кэссиди (Р), Джон Н. Кеннеди (Р) | |||||
Башха билги | |||||
Шош океанны заманы: -6/-5 | |||||
LA | |||||
Официал сайт |
louisiana.gov |
Луизиа́на (ингил. Louisiana, американ айтыу: [luˌiːziˈænə]; фр. La Louisiane, [la lwizjan]) — АБШ-ны къыбыласында орналгъан, Бирлешиуге 18-чи кирген штат. Бютеулей Луизиананы территориясы - 134 649 км² (31-чи АБШ-ны штатланы ичинде), адам саны (2020 джылда) - 4 661 468 адам (35-чи АБШ-ны штатланы ичинде). Француз королну XIV Луи сыйы ючюн штатгъа ат атаргъандыла.
Ара шахары — Батон-Руж, эм уллу шахары — Джангы Орлеан.
Географиясы
[тюзет | къайнакъны тюзет]Луизиана бла кюнбатышда Техас, шималда Арканзас, кюнчыгышда Миссисипи чеклешедиле. Къыбылада Луизиана Мексикан богъаз бла джуулады. Штатны территориясы эки кесекге бёлюнеди — «огъары» (дуппурлу Шимал Луизиана) эмда «тёбен» (Ара Луизиана, Акадиана, Флориданы приходлары эмда Уллу Джангы Орлеан аллювиал болгъан регионла). Луизиананы "тёбендеги" кесегини джерлери Мексикан богъаз эмда Миссисипи сууну джаны бла барадыла. Шимал Луизиананы джерлери кёбюсю прерия эмда чегетле бла къуралгъандыла. Былайда да штатны эм мийик джери орналады — Дрискилл дуппур, 163 м тенгиз дараджагъа кёре мийиклиги бла.
Климаты
[тюзет | къайнакъны тюзет]Луизианада мылы субтропик климат барды (Cfa Кёппен классификация бла) узун, исси, мылы джай бла эмда къысха, джумушакъ къыш бла. Джылны ичинде джангурла кёб барадыла, апрелден сентябргъа уа кёбюрек болуб ол заман мылы сезонгъа саналады. Джылны орта температурасы: +18 °C штатны эм шимал кесегинден +21 °C Миссисипи сууну аягъында аралыкъда тюрленеди. Джылда эм мийик ай орта температура 28 °C июлда, эм аз температура 10 °C январда. Джылгъа джауум тюрлениу: 1140 мм Шривпортдан - 1420 мм Джангы Орлеанда.
Суулары
[тюзет | къайнакъны тюзет]Луизиана Миссисипи сууну бассейнинде орналады. Миссисипи суу Луизиана штатны ичи бла шималдан къыбылагъа 970 км барыб Мексика богъазгъа тюшеди. Луизиананы территориясы бла Ред-Ривер эмда Уошито уллу суула барадыла.