Салышдырыу биримлени системасы
Салышдырыу биримлени системасы (ингил. per-unit system) — электрокъууатны бериу системада параметрлерин тергеу мадарыды, анда системалыкъ уллулукъланы (кючениулени, токланы, къаршчыланыуланы, къарыуланы э. а. к.), система уллулукъланы магъаналары, биримча алыннган, белгили тамал уллулукъну керелеучюлери кибик бериледиле. Бу, салышдырыу биримледе берилген уллулукъла кючениу дараджагъа бойсунмагъанлары себебли, тергеулени тынчлашдырадыла. Сёзге, бир типли адырлагъа (юлгюге трансформаторлагъа), импеданс, кючениуню тюшюулери эмда къарыуну таусулууу кючениуню тюрлю-тюрлю дараджаларында абсолют уллулукълары бла айры боллукъду, алай а тамал уллулукълагъа салышдырыу чыгъарыулары бирчараракъ боллукъду. Тергеуден сора алыннган эсебле, тамалгъа алыннган тамал уллулукъла белгили эсе, кери, системалыкъ биримлеге кёчюрюлюрге болллукъдула (вольтлагъа, амперлеге, омлагъа, ваттлагъа э. б.).
Салышдырыу биримле асламысы бла берилген къарыуну санауда хайырландырыладыла; адырланы (транформаторланы, моторланы эмда генераторланы) параметрлери салышдырыу уллулукъла берилиучю болгъаны себебли, хар электроинженер аланы концепциялары бла таныш болургъа керекди.
Салышшдырыу биримлени системасында къарыуну, кючениуню, токну кючю, импедансны эм адмиттансны биримлерин хайырландырадыла. Аладан къуру экиси бойсунмагъанладыла; кёбюсюне бойсунмагъан биримге къарыу бла кючениуню сайлайдыла, ол керти энергосистемаланы табигъатлары ючюн болалды. Аулауда бютеу системалыкъ уллулукъла сайланнган тамал магъаналаны керелеучюлери кибик бериледиле. Сёз ючюн, къарыу ючюн тамал болуб трансформаторну номинал къарыуу сайланыргъа боллукъду (неда бир-бирде чыгъарылгъан къарыу, ол тергеулени тынчлашдырыр ючюн этиледи). Кючениуню тамалы болуб шинаны номинал кючениую алынады. Ингилича техникалыкъ литературада уллулукъланы тюрлю-тюрлю типлери да бир pu символ бла белгиленедиле (анда-мында p.u.). Контекстинден кючениуню, токну кючюню неда аны башха затны юсюнден ушакъ баргъаны белгилиди.
Дагъыда къара
[тюзет | къайнакъны тюзет]
