Барас кюн: Версияланы арасында башхалыкъ
Тюзетиуню ачыкълауу джокъду |
Тюзетиуню ачыкълауу джокъду |
||
| Тизгин 7: | Тизгин 7: | ||
[[Ыйых кюн]] ыйыкъны биринчи кюнюне саналса, барас кюн ыйыкъны ортасына тюшеди, аны себебли [[орус тил]]де (''среда'') эм [[славян тилле]]ни кёбюсюнде ([[болгар тил|болгарча]]: ''сряда'', [[Хорват тил|хорватча]]: ''srijeda'', чехча: ''středa'', [[Македон тил|македонча]]: ''среда'', [[Поляк тил|полякча]]: ''środa'', [[серб тил|сербча]]: ''среда'' неда ''сриједа'', [[словак тил|словакча]]: ''streda'', [[Словен тил|словенча]]: ''sreda'', [[Украин тил|украинча]]: ''середа'') бу кюнню аты «орта» магъаналы сёзден къуралгъанды. |
[[Ыйых кюн]] ыйыкъны биринчи кюнюне саналса, барас кюн ыйыкъны ортасына тюшеди, аны себебли [[орус тил]]де (''среда'') эм [[славян тилле]]ни кёбюсюнде ([[болгар тил|болгарча]]: ''сряда'', [[Хорват тил|хорватча]]: ''srijeda'', чехча: ''středa'', [[Македон тил|македонча]]: ''среда'', [[Поляк тил|полякча]]: ''środa'', [[серб тил|сербча]]: ''среда'' неда ''сриједа'', [[словак тил|словакча]]: ''streda'', [[Словен тил|словенча]]: ''sreda'', [[Украин тил|украинча]]: ''середа'') бу кюнню аты «орта» магъаналы сёзден къуралгъанды. |
||
[[Къарачай-малкъар тил|Къарачай-малкъар тилге]] «барас» сёз [[христиан дин]]ден келгенди эмда христиан шыйых тиширыу ''Сыйлы Параскева''ны атыды. Бу шыйых тиширыуну аты грек тилден туура «[[байрым кюн]]» деб кёчюрюледи (ол тиширыуну атасы-анасы, ол кюн Исса файгъамбар къачда керилгенди деб ийнаннганлары себебли, байрым кюнню сыйын бек кёргендиле, аны ючюн сабийлерине алай атагъандыла), алай а къарачай-малкъар тилде эм [[черкес тил]]де (''бэрэжьей/бэрэжъый'') ыйыкъны ючюнчю кюнюн — барас кюнню — |
[[Къарачай-малкъар тил|Къарачай-малкъар тилге]] «барас» сёз [[христиан дин]]ден келгенди эмда христиан шыйых тиширыу ''Сыйлы Параскева''ны атыды. Бу шыйых тиширыуну аты грек тилден туура «[[байрым кюн]]» деб кёчюрюледи (ол тиширыуну атасы-анасы, ол кюн Исса файгъамбар къачда керилгенди деб ийнаннганлары себебли, байрым кюнню сыйын бек кёргендиле, аны ючюн сабийлерине алай атагъандыла), алай а къарачай-малкъар тилде эм [[черкес тил]]де (''бэрэжьей/бэрэжъый'') ыйыкъны ючюнчю кюнюн — барас кюнню — атыды. Гюрджю (პარასკევი — ''paraskevi''), [[юнгюш тил|юнгюш]] (''пIаьраска'') эм [[чечен тил|чечен]] (''пӀераска'') тилледе эсе уа, бу тамыр бла байламлы сёз — (грек тилдеча) байрым кюнню атыды. |
||
== Халкъ культурада барас кюн бла байламлы ийнаныула<ref name="Ёзден адет">{{Китаб|автор= Джуртубаев М. Ч. |ссылка =http://www.elbrusoid.org/upload/iblock/c08/OzdenAdet.pdf |заглавие=Ёзден Адет: Этический кодекс карачаево-балкарского народа |место=Нальчик. |издательство=Эльбрус |год=2005 |страниц=576 }}</ref> == |
== Халкъ культурада барас кюн бла байламлы ийнаныула<ref name="Ёзден адет">{{Китаб|автор= Джуртубаев М. Ч. |ссылка =http://www.elbrusoid.org/upload/iblock/c08/OzdenAdet.pdf |заглавие=Ёзден Адет: Этический кодекс карачаево-балкарского народа |место=Нальчик. |издательство=Эльбрус |год=2005 |страниц=576 }}</ref> == |
||
Бусагъатдагъы версия, 11:16, 31 май 2015
Барас кюн — гюрге кюн бла орта кюнню арасында ыйыкъны бир кюнюдю.
Халкъла арасы ISO 8601 стандартха кёре барас кюн — ыйыкъны ючюнчю кюнюдю, алай а бир-бир адетледе (ибрахимли динле) тёртюнчю кюнюдю.
Алай, португал тилде барас кюннге quarta-feira («тёртюнчю кюн») дейдиле, перс тилде да (چهارشنبه — chahar-shanbeh) барас кюн «тёртюнчю кюндю». Грек тилде барас кюннге Τετάρτη (Tetárti̱) дейдиле, магъанасы — «тёртюнчю». Туура аллай магъанасы араб (أربعاء — al-arba‘aa’) эм чууут (רביעי — ревии) атланы да барды. Эрменча (Չորեքշաբթի — чорекшабти́), гюрджюча (ოთხშაბათი — отхшабати) эм таджикча (чоршанбе) барас кюнню аты туура «шабат кюнден сора тёрт (кюн)» деб кёчюрюледи.
Ыйых кюн ыйыкъны биринчи кюнюне саналса, барас кюн ыйыкъны ортасына тюшеди, аны себебли орус тилде (среда) эм славян тиллени кёбюсюнде (болгарча: сряда, хорватча: srijeda, чехча: středa, македонча: среда, полякча: środa, сербча: среда неда сриједа, словакча: streda, словенча: sreda, украинча: середа) бу кюнню аты «орта» магъаналы сёзден къуралгъанды.
Къарачай-малкъар тилге «барас» сёз христиан динден келгенди эмда христиан шыйых тиширыу Сыйлы Параскеваны атыды. Бу шыйых тиширыуну аты грек тилден туура «байрым кюн» деб кёчюрюледи (ол тиширыуну атасы-анасы, ол кюн Исса файгъамбар къачда керилгенди деб ийнаннганлары себебли, байрым кюнню сыйын бек кёргендиле, аны ючюн сабийлерине алай атагъандыла), алай а къарачай-малкъар тилде эм черкес тилде (бэрэжьей/бэрэжъый) ыйыкъны ючюнчю кюнюн — барас кюнню — атыды. Гюрджю (პარასკევი — paraskevi), юнгюш (пIаьраска) эм чечен (пӀераска) тилледе эсе уа, бу тамыр бла байламлы сёз — (грек тилдеча) байрым кюнню атыды.
Халкъ культурада барас кюн бла байламлы ийнаныула[1][тюзет | къайнакъны тюзет]
|
Къурман кюню — барас кюн. | 
|
|
|
Барас кюнде къош кёчюрме. |
|
|
|
Барас кюнде къайгъы аш юлеш. |
|
|
|
Джангы юйде от этсенг — барас кюн. |
|
Белгиле[тюзет | къайнакъны тюзет]
- ↑ Джуртубаев М. Ч. Ёзден Адет: Этический кодекс карачаево-балкарского народа. — Нальчик.: Эльбрус, 2005. — 576 с.
 Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Барас кюн.
|