Эрцгерцог: Версияланы арасында башхалыкъ

← Алдагъы тюрлендириу Эндиги тюрлендириу →

Контент кетерилди Контент къошулгъанды

Тизгин ичи

09:56, 12 октябрь 2012 версиясы

Эрцге́рцог (немчача — Erzherzog) — къуру Габсбургланы монарх юйлерини членлери хайырланнган титулду. Орта ёмюрлени эмда джангы заманны эпохасындагъы Германияда эрцгерцог герцогдан мийикди, алай а курфюрст бла королдан алашады. Бу титиул Германияда XIX ёмюрню аллына дери хайырланмагъан уллу герцог (немчача Großherzog) титулгъа тенгирекди.

Эрцгерцог титул биринчи кере «Privilegium Maius» деген джалгъан документде тюбейди, бу документи австриячы герцог Рудольф IV (1358—1365), Сыйлы Рим империяны импеарторуну австриячы монархлагъа берилген хакъларын кёргюзген буйрукъ кибик кёргюзгенди. «Privilegium Maius» документде, империяны башха герцогларындан мийик этген, эрцгерцог титулну 1156 джыл император Фридрих I Барбаросса киргизгенди деб джазылады. Рудольф IV джангы титулну киргизгенини чуруму 1356 джылны Алтын булласында Карл IV императорну сайлагъан немча бийлени санларын азайтыб, аланы ичинден австриячы герцогну къоратыуу болгъанды.

Австрияны башчыларыны джангы титулун императорла къабыл этмегендиле, алай а герцог Эрнстден (1406—1424) башлаб, австрияны башчылары бу титулну хайырланыб башлагъандыла. Биринчи кере эрцгерцог титулну Габсбургланы юйюнден император Фридрих III къабыл этгенди. 1458 джыл бу титулну кесини кичи къарнашына Альбрехт VI-гъа бергенди, 1477 джылда уа Сигизмунд Тирольчугъа берилгенди. 1482 джылдан сора эрцгерцог титулну Фридрих III джашы, Максимилиан I император болгъунчу хайырланнганды.

XVI ёмюрден башлаб эрцгерцог титул къуру Австрияны монархыны титулу болуб къалмай Габсбургланы династиясыны бютеу келечилери бла да хайырланнганды. Аны магъанасы, Европаны башха король юйлеринде принц неда бий титулланы магъанасына келишиб башлагъанды. Бу адет Австрия империя (1804—1867) бла Австрия-Маджар империяны (1867—1918) заманларындада къалгъанды.

Австрияда монархияны къоратылыуу бла (1918) титулла къурутулгъандыла, Австрия Республикада эрцгерцог титул бла хайырланыу законнга къаршчыды, алай а тышында джашагъа Габсбургланы туудукълары бу титул бла бусагъатдада хайырланадыла.

Джибериуле

EtymologyOnLine

@@ Тизгин 1: / Тизгин 1: @@
-[[File:Erzherzogshut.jpg|200px|thumb|Австрияны эрцгерцогларыны короналары]]
+[[Файл:Erzherzogshut.jpg|200px|thumb|Австрияны эрцгерцогларыны короналары]]
-'''Эрцге́рцог''' ([[Немча тил|немчача]] — ''Erzherzog'') — къуру [[Габсбургла|Габсбургланы]] монарх юйлерини членлери хайырланнган титулду. [[Орта ёмюрле|Орта ёмюрлени]] эмда [[Джангы заман|джангы заманны]] эпохасындагъы  [[Германия|Германияда]] эрцгерцог [[Герцог (титул)|герцогдан]] мийикди, алай а [[Курфюрст|курфюрст]] бла [[Король|королдан]] алашады. Бу титиул [[Германия|Германияда]] XIX ёмюрню аллына дери хайырланмагъан  [[Уллу герцог|уллу герцог]] ([[Немча тил|немчача]] ''Großherzog'') титулгъа тенгирекди.
+'''Эрцге́рцог''' ([[Немча тил|немчача]] — ''Erzherzog'') — къуру [[Габсбургла|Габсбургланы]] монарх юйлерини членлери хайырланнган титулду. [[Орта ёмюрле|Орта ёмюрлени]] эмда [[Джангы заман|джангы заманны]] эпохасындагъы [[Германия|Германияда]] эрцгерцог [[Герцог (титул)|герцогдан]] мийикди, алай а [[курфюрст]] бла [[Король|королдан]] алашады. Бу титиул [[Германия|Германияда]] XIX ёмюрню аллына дери хайырланмагъан [[уллу герцог]] ([[Немча тил|немчача]] ''Großherzog'') титулгъа тенгирекди.
-Эрцгерцог титул биринчи кере «Privilegium Maius» деген джалгъан документде тюбейди, бу документи австриячы герцог Рудольф IV  (1358—1365), [[Сыйлы Рим империя|Сыйлы Рим империяны]] импеарторуну австриячы монархлагъа берилген хакъларын кёргюзген буйрукъ кибик кёргюзгенди. «Privilegium Maius» документде, империяны башха герцогларындан мийик этген, эрцгерцог титулну 1156 джыл император [[Фридрих I Барбаросса|Фридрих I Барбаросса]] киргизгенди деб джазылады. Рудольф IV джангы титулну киргизгенини чуруму [[1356 джылны Алтын булласы|1356 джылны Алтын булласында]] [[Карл IV (Сыйлы Рим империяны императору)|Карл IV]] императорну сайлагъан немча бийлени санларын азайтыб, аланы ичинден австриячы герцогну къоратыуу болгъанды.
+Эрцгерцог титул биринчи кере «Privilegium Maius» деген джалгъан документде тюбейди, бу документи австриячы герцог Рудольф IV (1358—1365), [[Сыйлы Рим империя|Сыйлы Рим империяны]] импеарторуну австриячы монархлагъа берилген хакъларын кёргюзген буйрукъ кибик кёргюзгенди. «Privilegium Maius» документде, империяны башха герцогларындан мийик этген, эрцгерцог титулну 1156 джыл император [[Фридрих I Барбаросса]] киргизгенди деб джазылады. Рудольф IV джангы титулну киргизгенини чуруму [[1356 джылны Алтын булласы|1356 джылны Алтын булласында]] [[Карл IV (Сыйлы Рим империяны императору)|Карл IV]] императорну сайлагъан немча бийлени санларын азайтыб, аланы ичинден австриячы герцогну къоратыуу болгъанды.
-Австрияны башчыларыны джангы титулун императорла къабыл этмегендиле, алай а герцог [[Эрнст (Австрияны герцогу)|Эрнстден]] (1406—1424) башлаб, австрияны башчылары бу титулну хайырланыб башлагъандыла. Биринчи кере эрцгерцог титулну Габсбургланы юйюнден император [[Фридрих III (Сыйлы Рим империяны императору)|Фридрих III]] къабыл этгенди. 1458 джыл бу титулну кесини кичи къарнашына [[Альбрехт VI (Австрияны эрцгерцогу)|Альбрехт VI-гъа]] бергенди, 1477 джылда уа  [[Сигизмунд (Австрияны эрцгерцогу)|Сигизмунд Тирольчугъа]] берилгенди. 1482 джылдан сора эрцгерцог титулну Фридрих III джашы, [[Максимилиан I (Сыйлы Рим империяны императору)|Максимилиан I]] император болгъунчу хайырланнганды.
+Австрияны башчыларыны джангы титулун императорла къабыл этмегендиле, алай а герцог [[Эрнст (Австрияны герцогу)|Эрнстден]] (1406—1424) башлаб, австрияны башчылары бу титулну хайырланыб башлагъандыла. Биринчи кере эрцгерцог титулну Габсбургланы юйюнден император [[Фридрих III (Сыйлы Рим империяны императору)|Фридрих III]] къабыл этгенди. 1458 джыл бу титулну кесини кичи къарнашына [[Альбрехт VI (Австрияны эрцгерцогу)|Альбрехт VI-гъа]] бергенди, 1477 джылда уа [[Сигизмунд (Австрияны эрцгерцогу)|Сигизмунд Тирольчугъа]] берилгенди. 1482 джылдан сора эрцгерцог титулну Фридрих III джашы, [[Максимилиан I (Сыйлы Рим империяны императору)|Максимилиан I]] император болгъунчу хайырланнганды.
-XVI ёмюрден башлаб эрцгерцог титул къуру Австрияны монархыны титулу болуб къалмай Габсбургланы династиясыны бютеу келечилери бла да хайырланнганды. Аны магъанасы, Европаны башха король юйлеринде [[Принц|принц]] неда [[Бий|бий]] титулланы магъанасына келишиб башлагъанды. Бу адет [[Австрия империя]] (1804—1867) бла [[Австрия-Маджар империя]]ны (1867—1918) заманларындада къалгъанды.
+XVI ёмюрден башлаб эрцгерцог титул къуру Австрияны монархыны титулу болуб къалмай Габсбургланы династиясыны бютеу келечилери бла да хайырланнганды. Аны магъанасы, Европаны башха король юйлеринде [[принц]] неда [[бий]] титулланы магъанасына келишиб башлагъанды. Бу адет [[Австрия империя]] (1804—1867) бла [[Австрия-Маджар империя]]ны (1867—1918) заманларындада къалгъанды.
 Австрияда монархияны къоратылыуу бла ([[1918]]) титулла къурутулгъандыла, [[Австрия|Австрия Республикада]] эрцгерцог титул бла хайырланыу законнга къаршчыды, алай а тышында джашагъа Габсбургланы туудукълары бу титул бла бусагъатдада хайырланадыла.
 == Джибериуле ==
-*[http://www.etymonline.com/index.php?search=archduke&searchmode=none EtymologyOnLine]
+* [http://www.etymonline.com/index.php?search=archduke&searchmode=none EtymologyOnLine]
 [[Категория:Тарих]]
 [[Категория:Титулла]]
+[[ar:أرشيدوق]]
 [[be:Эрцгерцаг]]
 [[bg:Ерцхерцог]]