Къызыл Къачны халкъла арасы комитети
Къызыл Къачны халкъла арасы комитети (къысхартылгъаны КъКъХАК, ингил. International Committee of the Red Cross; ICRC, фр. Comité international de la Croix-Rouge) — Нейтраллыкъны, бир джанлыда болмагъанлыкъны принциплеринде ишини тамалын салгъан, бютеу дунияда ишлеген организацияды. Къазауатлада, ич сауутлу къаугъалада эмда башха уллу пеляхлада джарсыгъан адамлагъа болушлукъ эмда джакъ береди. Къызыл Къач бла Къызыл Айны Халкъла Арасы Джюрюшюню бёлегине саналады.
Организацияны 1863 джыл швейцарлы Анри Дюнан къурагъанды.
Штаб-фатары Женевадады.
КъКъХАК-ны юсюнден
[тюзет | къайнакъны тюзет]Къызыл Къачны халкъла арасы комитети (КъКъХАК) баш нюзюрюн къазауатлада эмда ич сауутлу къаугъалада джарсыгъан адамлагъа болушлукъну эмда джакъны бериуде кёреди. Организацияны баш принципи, къазауат огъунада кесини джорукълары бла бардырылыргъа керекди, бу джорукъла сермешген джанла хайырланнган мадарла бла амалланы чеклендирирге керекдиле. Пу принципде тамалланнган джорукъланы джыйымындан, халкъла арасы гуманитар хакъ къуралады, бу хакъны тамалында Женева конвенцияла турадыла. Бу конвенциялагъа дунияны бютеу къраллары кхол салгъандыла эмда къабыл этгендиле, бу конвенция дунияда эм универсал халкъла арасы келишиудю десек алдарыкъ тюлбюз.
Къызыл Къачны халкъла арасы комитети — бойсунмагъан эмда нейтрал организацияды.Къызыл Къачны халкъла арасы комитетине дуния бирлик берген мандатха кёре эмда бир джанлыда болмагъанлыкъны принципини тамалында сауутлу къаугъаладан джарсыгъан, джесирдеги, ауругъан, джаралы адамлагъа болушады.
12 минг адамы ишлеген, организацияны келечиликлери дунияны 80 къралда барды. Сауутлу къаугъа болса, КъКъХАК Къызыл Къач бла Къызыл Айны миллет джамагъатларыны эмда аланы бирлешдирген Халкъла Арасы Федерацияны ишлерин бирлешдиреди.
КъКъХАК, миллет джамагъатла эмда Халкъла Арасы Федерация, Къызыл Къач бла Къызыл Айны Халкъла Арасы Джюрюшю къурайдыла[1]
КъКъХАК-ны мандаты
[тюзет | къайнакъны тюзет]КъКъХАК юрист джанындан, не халкъла арасы, неда правительствола арасы организация тюлдю. Алай а аны магъаналы халкъла арасы кесаматлада танылгъаны, аны халкъла арасы статусу бла мандатын бегитедиле, БМО-ну иммунитети бла тенглешдирирча бир иммунитети барды. Аны тышында организация налогладан эмда таможня тёлеуледен бошду, мекямлары. документлери сюд къатышыудан иммунитетлидиле.
КъКъХАК юч кере — 1917, 1944, 1963 джыллада Мамырлыкъ ючюн Нобелни премиясын алгъанды.
Структурасы
[тюзет | къайнакъны тюзет]Уставына кёре, КъКъХАК:
- энчи статусу болгъан, бойсунмагъан гуманитар организацияды;
- Къызыл Къач бла Къызыл Айны Халкъла Арасы Джюрюшюню къураагъан бёлеклерини бириди;
- Швейцарияны Граждан кодексини 60 эмда аны ызындан келген статьярыны тамалында белгиленнген ассоцияцияны;
- Швейцарияны законуна кёре юрист бетди.
КъКъХАК-гъа членнге Швейцарияны гражданлары алыныргъа боладыла, комитетни членлерини саны 15 бла 25 арасындады. Организация кесине сыйылы членле сайлар хакъы барды.
Оноу органлары[2]:
- Ассамблея (баш оноу органы)
- Ассамблеяны Кенгеши (Ассамблеягъа бойсунады)
- Президент эмда аны орунбасарлары (Ассамблеяны эмда аны Кенгешини ишлерин баджаралыда, эмда организацияны тыш байламларына джууаблыдыла)
- Директорат (Генерал директор бла юч директордан къуралгъан, толтуруучу органды)
- Контроль орган.
КъКъХАК-ны президенти — философияны доктору Якоб Келленбергерди.
Белгиле
[тюзет | къайнакъны тюзет]Джибериуле
[тюзет | къайнакъны тюзет]Викигёзенде (Wikimedia Commons) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Къызыл Къач бла Къызыл Айны Халкъла Арасы Джюрюшю. |