Ючюнчю Рейхни байрагъы бетни къайнагъына къара

{{Байракъны картчыгъы
 |аты             = Ючюнчю Рейхни байрагъы
 |субъект         = [[Ючюнчю рейх|Германия <br /> (1943 джылдан — Уллу Германия)]]
 |файл            = Flag of the German Reich (1935–1945).svg
 |къол            = 1933—1935 — миллет байракъланы бири;<br /> 1935—1945 — кърал, миллет эмда саудюгер байракъ
 |бегитилгени     = {{fd|12|03|1933}}
 |къоратылгъаны   = {{fd|23|05|1945}}
 |пропорция       = {{Байракъны хайырландырыу|1|1|0|1|1|0}}3:5 
 |файл1           = Flag of the German Reich (1933–1935).svg|
 |къол1           = {{д|11|03|1933}}—{{д|15|09|1935}} <br /> Германияны миллет байракъларыны бири эмда саудюгер байрагъы
 |пропорция2      = {{Байракъны хайырландырыу|1|0|0|1|0|0}} 3:5
}}

'''Кърал байракъ''' ({{lang-de|die Reichsflagge}}) — [[Ючюнчю рейх|Германияны (1943 джылдан башлаб — Уллу Германияны)]] ({{lang-de|Großdeutsches Reich}}) официал кърал белгилерини бири болгъанды, [[1935]]—[[1945 джыл]]лада ол арасында акъ тёгерекде джанбаш оннга бурулгъан [[свастика]]сы бла къызыл къумач болгъанды, аны официал аты '''die Hakenkreuzflagge''' («свастикалы байракъ», сёзюн сёзюча кёчюрюлсе — «ыргъакълы къачы болгъан байракъ») болгъанды.

== 1933—1935 ==
[[1933 джыл]]ны [[12-чи март]]ында байракъланы тагъылыуларыны ал низамгъа салыуню юсюнден бегим бла, къара-акъ-къызыл байракъ бла свастикалы байракъ (нем. die Hakenkreuzflagge) бирге тагъылыргъа керек болгъаны бегитилгенди, «''бу байракъланы герман къралны махтаулу ётген заманы бла немец миллетни тири джангыдан айныуун бир бирлерине байлайдыла. Биргеала кърал власть бла немец халкъны ич байламын келечилик этерге керекдиле''». Аскер мекямла бла башха къурушлада къуру кърал аскер байракъ тагъылыргъа керек болгъанды ({{lang-de|die Reichskriegsflagge}}).<ref>Erlaß des Reichspräsidenten über die vorläufige Regelung der Flaggenhissung vom 12. März 1933./Reichsgesetzblatt 1933 I, S. 103, цит. — http://www.documentarchiv.de/ns/flaggen.html</ref>

[[1933 джыл]]ны [[22-чи апрель|22-чи апрелинде]] «Байракъланы тагъылыуларыны ал низамгъа салыуню юсюнден экинчи бегим» бла<ref>Zweite Verordnung über die vorläufige Regelung der Flaggenführung.Vom 22. April 1933./ Reichsgesetzblatt 1933 I, S. 217, кёчюрюрлгени — http://www.documentarchiv.de/ns/1933/flaggenfuehrung-vorl_vo02.html </ref> бегитилгенди:

{{цитата|# Кърал президентни штандарты (die Standarte des Reichspräsidenten) — тенг тёрт джаны болгъан, къара-акъ-къызыл санджоху (къыйыуу) бла алтын-сары тенгмюйюш тёртгюл болгъанды, анда  учуб баргъан, аллы байракъ сабха бурулгъан кърал къуш салыннганды. Къара, акъ эмда къызыл сыз къоланланы тенг кенгликлери болгъанды, къара тышы джанында болгъанды. Санджохуну кенглиги штандартны мийиклигини онуну бири болгъанды.
# Кърал къуллукъ байракъ (die Reichsdienstflagge) кенглиги тенг болгъан юч кёнделен ыздан къуралгъанды, башында - къара, арасында - акъ, тюбюнде къызыл, акъ ызда, байракъ сабха джууукълукъда кърал къуш салыннганды. Кърал къушдан башына эмда тюбюне акъ ыз кесини кенглигини 1/5 кенгереди.

Кърал президент, сауутлу кючлени министри эмда кърал байракъны неда кърал почтаны байрагъын хайырланнганланы тышында, бютеу къуралышла бла къралны властыны органларына кърал къуллукъ байракъны хайырланыргъа борч берилгенди.

Бютеу кърал къуллукъ мекямлада къара-акъ-къызыл эмда свастикалы байракъла тагъылыргъа керек болгъанды.

Ич суула бла тенгизледе къуллукъчу джюзген амаллала кърал къуллукъ байракъны, мадар болса свастикалы байракъны да джюрютюрге керек болгъандыла.|}}



Ич ишлени кърал министрини буйругъу бла [[1933 джыл]]ны [[29-чу апрель|29-чу апрелинде]] бютеу саудюгерчи кемеледе [[1933 джыл]]ны [[1-чи май]]ындан башлаб, кемени кормасында къара-акъ-къызыл байрагъыны тышында, фок-мачтада неда гюйс-штокда свастикалы байракъ тагъылыргъа керек болгъанды ({{lang-de|die Hakenkreuzflagge}}).<ref>Erlaß über das Setzen der Hakenkreuzflagge auf Kauffahrteischiffen, vom 29. April 1933/ Reichsgesetzblatt 1933 I, S. 244, цит. — http://www.documentarchiv.de/ns/1933/kauffahrteischiffe-hakenkreuzflagge_erl.html</ref>

<gallery style="text-align:center">
Файл:Standarte Reichspräsident 1933-1935.svg|Кърал президентни штандарты <br />1933—1935
Файл:Reichsdienstflagge 1933-1935.svg| Кърал къуллукъ байракъ <br />1933—1935 
Файл:Germany-Jack-1933.svg| Гюйс <br />1933—1935
Файл:RKM 1933 - 1935.svg|Кърал аскер министрни байрагъы <br />1933—1935 
Файл:Handelsflagge mit dem EK 1933-1935.svg|Алгъыннгы тенгиз абычарладан капитанлары болгъан саудюгерчи кемелени байрагъы <br />1933—1935 
Файл:Reichspostflagge 1933-1935.svg| Кърал почтаны байрагъы <br />1933—1935 
Файл:Flag of Prussia 1933.svg|Эркин Кърал Пруссияны байрагъы <br />1933—1945 
</gallery>

1933 джылны 16-чы июлундан «Байракъланы тагъылыуларыны ал низамгъа салыуню юсюнден ючюнчю бегими» бла бегитилгенди: 1921 джылны 11-чи апрелини герман байракъланы юсюнден бегимни тюрлендире, Темир Къачлы саудюгерчи байракъны джангы аты алгъыннгы тенгиз абычарладан капитанлары болгъан саудюгерчи кемелени байрагъы атны алгъанды (die Flagge für ehemalige Marineoffiziere als Führer von Handelsschiffen) эмда юч тенг кёнделен ыздан къуралгъанды, башында — къара, арасында — акъ, тюбюнде- къызыл, къара ызында Темир Къач, акъ санджох бла эки кере къыйылыб салыннгады.<ref>Dritte Verordnung über die vorläufige Regelung der Flaggenführung.Vom 16. Juli 1933.Reichsgesetzblatt 1933 I, S. 517, цит. -: http://www.documentarchiv.de/ns/1933/flaggenfuehrung-vorl_vo03.html</ref>

== 1935—1945 ==

1935 джылны 11-чи апрелинде «Бачама бла кърал канцлерни штандартыны юсюнден бегим» бла джангы байракъ бегитилгенди<ref>Verordnung über die Standarte des Führers und Reichskanzler.Vom 11. April 1935./ Reichsgesetzblatt 1935 I, S. 507, кёчюрюрлгени — http://www.documentarchiv.de/ns/1935/fstandarte_vo.html</ref>:

{{цитата|Бачама бла кърал канцлерни штандарты — тенг джанлы, къара-акъ-къара санджохлу, къызыл тёртмюйюшдю, акъ тёгерекде алтын эмен чапыракъла бла къуршаланнган къара-акъ санджохлу, къара ыргъакълы къач (свастика) салынады.|автор=}}
1935 джылны 23 июнунда сауутлу кючлени кърал министрини джангы байрагъы бегитилгенди
<gallery style="text-align:center">
Файл:Standarte Adolf Hitlers.svg|[[Фюрер|бачама]] бла [[Рейхсканцлер|кърал канцлерни]] штандарты<br/>1935—1945
Файл:RKM 1935.svg|Кърал аскер министрни байрагъы <br/>23 июнь — 5 октябрь 1935
Файл:Wermacht Commander-in-Chief flag.svg|Кърал аскер министр бла сауутлу кючлени башчысыны байрагъы <br/>1935—1938
</gallery>

1935 джылны 15-чи сентябрында НСДАП-ны Нюрнбергде баргъан съездинде «Кърал байракъны юсюнден закон» алыннганды (das Reichsflaggengesetz), аннга кёре:<ref>Reichsflaggengesetz.- Reichsgesetzblatt 1935 I, S. 1145, цит. -
http://www.documentarchiv.de/ns/1935/flaggen1935_ges.html</ref>
{{цитата|
1. Кърал бояула — къара, акъ эм къызыл.

2. Кърал эмда миллет байракъ (die Reichs- und Nationalflagge) свастикалы байракъ болады (die Hakenkreuzflagge). Аны тышында саудюгерчи байракъ да ол болады.

3. Бачама бла кърал канцлер кърал аскер (die Reichskriegsflagge) эм кърал къуллукъ байракъны (der Reichsdienstflagge) шекиллерин бегитедиле.
|}}

1935 джылны 5-чи октябрында кърал аскер байракъны, аскер кемелени гюйслерини, Темир Къачлы саудюгерчи байракъны, кърал аскер министрни эмда сауутлу кючлени башчысыны байракъларыны юсюнден бегим алыннганды<ref>Verordnung über die Reichskriegsflagge, die Gösch der Kriegsschiffe, die Handelsflagge mit dem Eisernen Kreuz und die Flagge des Reichskriegsministers und des Oberbefehlshabers der Wehrmacht. Vom 5. Oktober 1935./Reichsgesetzblatt 1935 I, S. 1285—1286, Tafeln 1, 2, цит. :http://www.documentarchiv.de/ns/1935/flaggen1935_vo.html</ref>:
<gallery style="text-align:center">
Файл: War Ensign of Germany 1938-1945.svg|Кърал аскер байракъ <br />1938—1945
Файл: National- und Handelsflagge 1935-1945 (HK links versetzt).svg|Аскер кемелени гюйсю <br />1935—1945
Файл: Handelsflagge mit dem Eisernen Kreuz 1935.svg|Темир къачлы саудюгерчи байракъ <br />1935—1945
</gallery>

1945 джылны 8-чи майында Германияны сауутлу кючлерини капитуляциялырыны юсюнден актха къол салыннганды, Германияны къраллыгъы къоратылгъанды эмда СССР-ни, АБШ-ны, Уллу Британияны эм Францияны оккупацион властлары тёрт оккупацион бёлгеде да герман байракъланы къайсы тюрлюсюн да джасакълагъандыла.

1949 джылда [[ГФР]] бла [[ГДР]]-де [[Германияны байрагъы|къара-къызыл-алтын байракъ]] бегитиледи, ол байракъ XIX ёмюрде [[Герман Бирлик]]де хайырландырылгъанды, эмда немец халкъны биригиуюню белгиси болгъанды, 1919—1933 джыллада уа [[Веймар республика|Германияны]] байрагъы болуб тургъанды (ГДР 1959 джылда байрагъыны арасына гербин салгъанды).

== Белгиле ==
{{белгиле}}

{{commons|Flags of Nazi Germany}}

[[Категория:Ючюнчю рейх]]