Гарвард университет

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.

Координатла: 42°22′34″ N 71°06′59″ W / 42.376111° N 71.116389° W (G) (O)

Гарвард университетни герби
Гарвард бизнес школну кёрюнюмю

Гарвард университет (ингил. Harvard University) — АБШ-да эмда дунияда эм белгили университетледен бириди, Массачусетс штатны Кембридж шахарында орналады. Гарвард — АБШ-ны университетлеринден эм эскиди, 8 сентябрь 1636 джылда къуралгъанды[1][2][3]. Ингилиз миссионер эм игилик этиучю Джон Гарвардны сыйы ючюн аталгъанды. Бир заманда да официал халда клиса бла байламы болмагъанлыкъгъа, колледжде эм алгъа унитар эм конгрегационалист дин къуллукъчулагъа юретгендиле. XVIII ёмюрню барыуунда Гарвардны программалары лаикли (дин бла байламлы болмагъан) бола баргъандыла эм XIX ёмюрню аягъында Бостонну акъсюек къаууму колледжни культураны ара окъуу организациясы деб таныгъанды[4][5]. АБШ-да граждан къазауатдан сора, университетни къыркъ джыл (1869—1909) оноуда тургъан президенти Чарльз Эллиот, колледж бла аннга бойсуннган профессионал окъуу школланы бир къолгъа джыйылгъан тинтиу университет этгенди эмда Гарвард 1900 джылда Американ университетлени ассоциациясын къурагъанладан бири болгъанды[6][7].

Дрю Джилпин Фауст, Гарвардны 28-чы президенти болуб 2007 джылда сайланнганды эмда университетге тамадалыкъ этген биринчи тиширыу болгъанды. Гарвардны дунияда эм уллу эндаументни (баш мураты болгъан капиталы) барды, аны ёлчеси — 27,4 млрд долларды (2010 джылны сентябрында болумгъа кёре)[8].

Университетни къурамына 11 энчи академиялы бёлюм киреди — 10 факультет эм Рэдклиффни Ышан Тинтиуле Институту. Кампуслары Бостонну джер-джеринде да бардыла[9], университетни 85 гектарлы баш корпусу Бостондан 5,5 км узакълыкъда болгъан Кембридж шахарны Harvard Yard паркында орналады. Бизнес-школла эм спорт объектле, аланы ичинде — Гарвард стадион да, Оллстондагъы Чарльз сууда орналадыла, медицина эм стоматология факультетлени объектлери уа Лонгвудда орналадыла[10].

2010 джылда болумгъа кёре Гарвардда 2100-ге джууукъ устаз барды эм 6700-ге джууукъ студент бла 14500-ге джууукъ аспирант окъуйду[11]. Гарвард университетни АБШ-ны 8 президенти тауусханды, Нобель премияны 75 лауреаты, студент, устаз неда къуллукъчу болуб, университет бла байламлы болгъандыла. Бошаб чыкъгъан адамларыны ичинде миллиардерлени саны бла Гарвард университет къралда биринчи орунну алады[12].

Белгиле[тюзет | кодну тюрлендир]

  1. Rudolph, Frederick (1961). The American College and University, University of Georgia Press. p. 3. ISBN 0820312851. 
  2. Keller, Morton; Keller, Phyllis (2001). Making Harvard Modern: The Rise of America's University, Oxford University Press. pp. 463–481. ISBN 0195144570. "Harvard's professional schools... won world prestige of a sort rarely seen among social institutions. (...) Harvard's age, wealth, quality, and prestige may well shield it from any conceivable vicissitudes." 
  3. Spaulding, Christina (1989). "Sexual Shakedown". in Trumpbour. How Harvard Rules: Reason in the Service of Empire, South End Press. pp. 326–336. ISBN 0896082849. "...[Harvard's] tremendous institutional power and prestige (...) Within the nation's (arguably) most prestigious institution of higher learning..." 
  4. Story, Ronald (1975). "Harvard and the Boston Brahmins: A Study in Institutional and Class Development, 1800–1865". Journal of Social History 8 (3): 94–121. 
  5. Farrell, Betty G. (1993). Elite Families: Class and Power in Nineteenth-Century Boston, State University of New York Press. ISBN 0791415937. 
  6. Member Institutions and years of Admission. Association of American Universities. Тинтилгенди: 28 август 2010.
  7. Раҫҫейри Гарварди университета мӗнле кӗме пулать?
  8. U.S. and Canadian Institutions Listed by Fiscal Year 2009 Endowment Market Value. National Association of College and University Business Officers and Commonfund Institute. Тинтилгенди: 27 август 2010.
  9. Faculties and Allied Institutions. Office of the Provost, Harvard University. Тинтилгенди: 27 август 2010.
  10. Faculties and Allied Institutions. Office of the Provost, Harvard University (2009). Тинтилгенди: 27 август 2010.
  11. Harvard at a Glance. Harvard University. Тинтилгенди: 28 ноябрь 2010.
  12. Janhavi Kumar Sapra. Billionaire Universities, Forbes (August 11, 2010). Тинтилгенди 31 август 2010.

Джибериуле[тюзет | кодну тюрлендир]

Wikimedia Commons  Викигёзенде (Wikimedia Commons) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Гарвард университет.