Ислам

Ислам Акъыда Аллах Аллахны барлыгъы эм бирлиги Мёлекле Сыйлы китабла Мухаммад файгъамбар эм башха файгъамбарла Ахырат Къадар Тамал ибадатла Шахада этиу Намаз къылыу Закят бериу Ораза тутуу Хадж къылыу Байрам кюнле Ораза байрам Къурман байрам Китабла эм джорукъла Къуран Сюннет · Хадис Фикх · Шериат · Келям Суфийлик Тарих эм къауумла Исламны тарихини кёзюулери Ахль аль-Байт · Сахабла Суннитлик · Шиитлик · Хариджитлик Тёрт Халиф · Онеки имам Культура эм джамагъат Абдез · Байрамла · Билим Межгитле · Философия · Фитир Къурман · Мазхабла Къралла · Садакъа · Санат Орузлама · Тарикатла Джууукъ динле Иудейлик · Христианлыкъ

Ислам (араб. الإسلام‎‎‎) — дуниялыкъ динледен бириди, монотеистлик (бир Аллах ийнаннган) динди. Авраамлыкъ (Ибрахимлик) динледен бириди (башхала — чууут дин бла христианлыкъ). «Ислам» сёзню талай магъанасы барды, биринчи магъанасы «мамырлыкъ» болгъанды. Башха магъанасы бу сёзню - «кесинги Аллахха берген». Шериат терминологияда ислам — ол толу, абсолют бираллахлыкъды, Аллахха бойсунуу, кёбаллахлыкъдан (ширкден) кетиу. Аллахха бойсуннган адамлагъа исламда «муслимле» (муслиманла) дейдиле.

Къураннга кёре, джангыз ислам — тюз динди адамлагъа, бары Файгъамбарла да ол динни тутхандыла.

Акъыда

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Аллах

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Къуран

Википедияда бу теманы юсюнден энчи статья барды: Къуран.

Къуран — дин китабды, ислам динни тутхан болгъан адамланы сыйлы китабларыды. Къуран болгъан муслиман джорукъланы тамалыды. Дин джорукъланы да граждан джорукъланы да.

Мухаммад

Мухаммад (570 джыл — 8 июнь, 632 джыл) — ислам динде дуниягъа Аллахдан келген ахыр келечисине - файгъамбаргъа, саналады. Аллах аны дунияда бютеу адамлагъа, джинлеге, мёлеклеге файгъамбар болургъа ашыргъанды. Мухаммад файгъамбардан адамлагъа Къуран берилгенди.

Иман

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Адам

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Юйюр

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Намыс

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Адамла арасы илишкиле

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Китабны адамлары

«Китабны адамлары» (ахль аль-китаб) деб муслиманла христианла бла чууут динликлеге айтадыла. Бу ат бла муслиман динде христианла бла чууулула маджюсюледен айырадыла. Шериатха кёре, китабны адамларыны ислам къралда кеси динлерин тутаргъа эркинликлери барды, аланы ёлтюрюрге, рысхыларын сыйырыргъа джарамайды. Китабны адамларындан къатын алыргъа болады муслиман кишилеге.

Муслиман къралла

Дуния къраллада муслиманланы процент санлары

Биринчи муслиманланы фахмулу болгъанлары, аланы аскерлери хорламлы болгъаны, биринчи муслиман къралны — Араб Халифатны кючлюлюгю себебли ислам дин Африкада, Азияда, Европада кёб джерледе джайылгъанды. Бусагъатда муслиманла 120 къралда джашайдыла. 35 къралда муслиманла кёбчюлюк боладыла. 29 къралда муслиманла белгили азчылыкъдыла. 28 къралда ислам официал халда кърал динди. Муслиманланы къуру 18 % араб къраллада джашайды. Муслиманланы 20% Африканы субсахара районунда джашайды. Муслиманланы 30% Индияда, Пакистанда, Бангладешде, Индонезияда эмда Малайзияда джашайды.

Ислам хакъ

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Тенглик теория

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Исламда къауумла

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Суннитле

Суннитле (араб. أهل السنة‎‎‎ ‘ахль ус-сунна — суннаны адамлары) Мухаммад файгъамбарны ызындан баргъанладыла, аны суннасын (адетин) тутханла. Биринчи тёрт халифни да тюзлеге санайдыла. Суннитле ислам динни къайнагъына Къуран бла Мухаммад файгъамбарны суннасын санайдыла. Суннитледе, тёрт уллу муслиман алим къурагъан, тёрт мазхаб джайылыбды, ала: Абу Ханифаны мазхабы, Аш-Шафиини мазхабы, Малик ибн Анасны мазхабы, Ахманд ибн Ханбалны мазхабы.

Шиитле

Шиитле (араб. شيعة‎‎‎ шӣ‘а — партия, къауум) — биринчи муслиманладан айырылгъан къауумду. Мухаммад файгъамбар ёлгенден сора къуралгъанды шиит партия. Ала муслиманланы тамадалары, Халифатны башчысы Али ибн Абу Талиб болса керекге санагъандыла. Алгъа бу муслиманланы араларында къуру политика ишледе даулаш болгъанды, дин джанына артдан кёчгенди.

Хариджитле

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Суфизм

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Исламны тарихи

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Джибериуле

Статьяны бу бёлюмю алкъын джазылмагъанды неда толу тюлдю. Хайт дегиз да джазыгъыз!

Суратла

• 
  Хаджда, Мекка.
• 
  Куббат ас-Сахра Иерусалимде
• 
  Тиширыула джума-намазны заманында

Бу, динни юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.