Саулай ауурлукъну ортасы

Ауурлукъну ортасы, бар ауурлукъну ортасы, бизни тегерегибиздеги болумда аны тегерегине айланнган зат къауумну бир затлай кергюзтген нохта. Хар заманда ол магъананы тутмайды, алай кебюсюнде андан башханы белгилемейди. Кеп байламлы эм байламсыз затланы ауурлукъ орталарын быллай тизим бла табадыла:

${\vec {r}}_{c}={\frac {\sum \limits _{i}m_{i}{\vec {r}}_{i}}{\sum \limits _{i}m_{i}}},$

мында ${\vec {r}}_{c}$ — ауурлукъну ортасыны айланнган тогъсызы , ${\vec {r}}_{i}$ — i-нохтаны айланнган тогъсызы, $~m_{i}$ — i нохтаны ауурлугъу. Ауурлукъну тохтауусуз жайылыу кереге:

${\vec {r}}_{c}={1 \over M}\int \limits _{V}\rho ({\vec {r}}){\vec {r}}dV,$

$M=\int \limits _{V}\rho ({\vec {r}})dV,$

Мында $~M$ — низамны къошулгъан ауурлугъу, $~V$ — кеплюгю, $~\rho$ — къысымлыгъы. Алай бла, ауурлукъну ортасы, ауурлукъну затха, не да бир низамгъа жайыуун/кечюун кергюзтеди.