Мамырлыкъ
Мамырлыкъ — къайсы болсада къралны, джуртну, коалицияны тарихинде ачыкъ къазауат болмагъан кёзюудю.
Мамырлыкъ къралланы арасында къазауатсыз тыш политикада, хар бирини миллет интереслерине сый кёргюзюуде, эмда кесамат, неда аны кибик башха документде тамалланады.
Бир-бирледе мамырлыкъ къазауат бла бёлюнеди.
Р. Джексонну билгилерине кёре[1], 1945 джылдан сора Джерде къуру 26 мамыр кюн болгъанды.
Мамырлыкъ бла къазауат
[тюзет | къайнакъны тюзет]Къайсы къазауатныда нюзюрю мамырлыкъды.
Къазауатны нюзюрю, андан алгъынгыдан эсе иги мамырлыкъды. |
Къазауатны аллындагъы мамыр заман асламысы бла къазауатха хазырлануда ётеди. Къызыу темпле бла сауутланыу, аскер кереклеге уллу ёлчемде ачха джоюлуу барады. Халкъны къазауатхан кёллендириуда барады.
Мамыр заманны аллында къайсы болсада бир джанны капитуляциясы неда эки джанныда бир-бирлерине компромисс болады.
Мамырлыкъны теджеу кёб тюрлю саламлашыуну тамалы болады Ассаламу 'алейкум неда Шалом Алейхем.
Организацияла
[тюзет | къайнакъны тюзет]Бютеу дунияда мамырлыкъны сакълар ючюн къралла бирлешиб организацияла къурайдыла. Аллай къуралышны юлгюсю Бирлешен Миллетлени Организациясыды.
Мамырлыкъны Нобель премиясы
[тюзет | къайнакъны тюзет]Мамырлыкъны Нобель премиясы хар джыл сайsy мамырлыкъны, халкъла арасында шохлукъну ишине уллу юлюш къошхан адамлагъа бериледи. Асламысы бла бу премия милитаризмге къаршчы кюрешген адамлагъа, халкъла арасы организацияны лидерлерине, хакъ джакъчылагъа бериледи.
Премияны бир-бир лауреатлары:
- 1906 — Теодор Рузвельт
- 1917, 1944, 1963 — Къызыл Къачны халкъла арасы комитети
- 1964 — Мартин Лютер Кинг
- 1971 — Вилли Брандт
- 1975 — Андрей Сахаров
- 1979 — Тереза Ана
- 1983 — Лех Валенса
- 1989 — Далай-лама XIV
- 1990 — Михаил Горбачёв
- 1991 — Аун Сан Су Чжи
- 1993 — Нельсон Мандела, Фредерик Виллем де Клерк
- 1994 — Ясир Арафат, Шимон Перес, Ицхак Рабин
- 2001 — БМО, Кофи Аннан
Мамырлыкъны кёгюрючню
[тюзет | къайнакъны тюзет]Мамырлыкъны кёгюрчюню — Экинчи дуния къазауатдан сора Мамырлыкъ джанлыланы дуния конгрессинде чыкъгъан айтыуду.
Мамырлыкъ джанлыланы дуния конгресси биринчи кере 1949 джыл Париж бла Прагада бардырылгъанды. Бу конгрессни эмблемасын Пабло Пикассо этгенди. Эмблемеда аузунда олива бутакъ бла кёгюрчюн кёргюзюлгенди.
Кёкге акъ кёгюрчюнлени ийген адет барды.
Мамырлыкъ сакълаууллары болгъан джерле
[тюзет | къайнакъны тюзет]Джерде узун джылланы ичинде мамырлыкъ болгъан къралла бардыла.
Кърал | Мамырлыкъны узунлугъу | Комментарий |
---|---|---|
Швеция | 1814 — бюгюн | Эм узун мамырлыкъда джашагъан къралды. 1814 джыл Норвегиягъа аскерин киргизгенден сора къазаутха къошулмагъанды. |
Швейцария | 1848 — бюгюн | Бу кърал нейтралитетни политикасын къаты тутханы ючюн мамырлыкъны сакълагъанды. |
Коста-Рика | 1949 — бюгюн | 1944 бла 1949 джыллада 44 кюнлюк граждан къазауатдан сора аскерин чачханды эмда къазауатлагъа чырт къошулмагъанды. |
Пенсильвания Штат | 1682—1754 | Пенсильвания Штат 72 джылны ичинде не аскери болмагъанды, не къазауатха къошулмагъанды. |
Аманитле | 1693 — бюгюн | Къазауатны уллу гюнахха санагъан Анабаптистлени сектасы. |
Кюнбатыш Европада алтмыш джыл къазауат болмагъанлы. Бу континентни эм узун мамыр кёзюуюдю.[2].