Социалист автоном край Воеводина
Воеводина (серб-хорв. Socijalistička Autonomna Pokrajina Vojvodina / Социјалистичка Аутономна Покрајина Војводина серб. Социjалистичка Аутономна Покраjина Воjводина хорв. Socijalistička Autonomna Pokraijna Vojvodina мадж. Vájdasag szocialista autonóm tartománya рум. Provincia autonomă socialistă Vojvodina словак. Socialistická autonómna pokrajina Vojvodina рус. Социялистична Автономна Покраїна Войводина) | |
Административ билгиле | |
---|---|
Къралы | Социалист Федератив Республика Югославия |
Статусу | Социалист автономный край |
Cоюз республика | Социалист Республика Сербия |
Ара шахары | Нови-Сад |
География билгиле | |
Майданы | 21 506 км² |
Демография билгиле | |
Халкъы | 1 952 533 адам |
Басыннганы | 90,8 адам/км² |
Тил(лер)и | серб-хорват, серб, хорват, румын, словак, паннон-русин, маджар |
Социалист автоном край Воеводина (серб-хорв. Socijalistička Autonomna Pokrajina Vojvodina / Социјалистичка Аутономна Покрајина Војводина, серб. Социjалистичка Аутономна Покраjина Воjводина, хорв. Socijalistička Autonomna Pokraijna Vojvodina, мадж. Vájdasag szocialista autonóm tartománya, рум. Provincia autonomă socialistă Vojvodina, словак. Socialistická autonómna pokrajina Vojvodina, рус. Социялистична Автономна Покраїна Войводина ) — Югославияны союз республикасы болгъан Социалист Республика Сербияны къурамындагъы эки автоном крайланы бири, 1944-1990-чы джыллада болгъанды. Ара шахары — Нови-Сад. 1963-чю джылгъа дери — Автоном край Воеводина (серб-хорв. Autonomna Pokrajina Vojvodina / Аутономна Покрајина Војводина).
Тарих
[тюзет | къайнакъны тюзет]Автоном край Воеводина (серб-хорв. Autonomna Pokrajina Vojvodina / Аутономна Покрајина Војводина) 1944-чю джылда Сербияны къурамында край кибик къуралгъанды (ичине Срем, Банат эм Бачка да киргенди) эмда СР Сербияны къурамында бир кесек автономиясы болгъанды. "Дунай бановина" атын джюрютген бёлге, кесини буруннгу аты "Воеводинаны" кери къайтаргъанды, аралыгъы уа Нови-Сад къалгъанды. 1963-чю джылда бёлгени атына "Социалист" сёз къошулады, 1974-чю джылдан башлаб, СФРЮ-ну джангы конституциясына кёре провинциягъа алгъындан кенг автономия бериледи эмда Сербия бла тенг ауаз алыб, Югослав федерацияны республикала бла тенгиширек статусха ие болады.
Слободан Милошевични Сербия башчылыкъ этген джылларында социалист автономн крайла Воеводина бла Косово аны указына кёре эски статусларына къайтыб, автономиялары чеклендирилгенди, атларындан да "социалист" сёз къоратылады (Воеводина эмда Косово эм Метохия).
Халкъ
[тюзет | къайнакъны тюзет]1981-чи джылда бардырылгъан тергеуге кёре Воеводинада 1 952 303 адам джашагъанды, миллетликлерине кёре ала:
- Серблиле — 1154664 (56,5%)
- Маджарлыла — 385,356 (18,9%)
- Хорватлыла — 119,157 (5,9%)
- Словаклыла — 69,549 (3,4%)
- Румынлыла — 47,289 (2,3%)
- Русинле — 24,306 (1,0%)
- Башхала — 238,406 (12,0%)
Серб-хорват тил тамал официал тил болгъанды, башхала уа (маджар, румын,словак, русин) регион дараджалы тиллеге саналгъандыла.
САК Воеводинаны башчылары
[тюзет | къайнакъны тюзет]Председателле
[тюзет | къайнакъны тюзет]- Воеводинаны халкъ азатланыууну антифашист джыйылыууну председателлери(1943–1945)
- АК Воеводинаны Халкъ джыйылыууну председателлери (1945–1974)
- САК Воеводинаны Президиумуну башчылары (1974–1990)
- Радован Влайкович (ноябрь 1974 – ноябрь 1981)
- Предраг Владисавлевич (ноябрь 1981 – май 1982)
- Данило Кекич (май 1982 – май 1983)
- Джордже Радосавлевич (май 1983 – 4 май 1984)
- Нандор Майор (4 май 1984 — 7 май 1985)
- Предраг Владисавлевич (7 май 1985 – май 1986)
- Джордже Радосавлевич (май 1986 – май 1988)
- Нандор Майор (май 1988 – май 1989)
- Югослав Костич (май 1989 – январь 1991)
Премьерле
[тюзет | къайнакъны тюзет]- САК Воеводинаны Баш вечесини председателлери (1945–1991)
- Александар Шевич (9 апрель 1945 — 5 сентябрь 1947)
- Лука Мркшич (5 сентябрь 1947 — 20 март 1953)
- Стеван Дороньский (20 март 1953 – декабрь 1953)
- Геза Тиквицкий (декабрь 1953 – 22 июль 1962)
- Джурица Йойкич (22 июль 1962 – 18 июль 1963)
- Илия Раячич (18 июль 1963 — 20 апрель 1967)
- Стипан Марушич (20 апрель 1967 – октябрь 1971)
- Франьо Нач (октябрь 1971 – 6 май 1974)
- Никола Кмезич (6 май 1974 — 5 май 1982)
- Живан Марель (5 май 1982 – май 1986)
- Йон Србован (май 1986 – 24 октябрь 1989)
- Средойе Ерделян (24 октябрь 1989 – 1989)
- Йован Радич (1989 – 1991)
Дагъыда къара
[тюзет | къайнакъны тюзет]Къайнакъ
[тюзет | къайнакъны тюзет]- Закон о установљењу и устројству Аутономне покрајине Војводине ("Службени гласник Србије", бр. 28/45, стр. 425.)