Таргъулу шаухаллыкъ

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
Таргъулу шаухаллыкъ

1642 джыл1867 джыл


Ара шахары Таргъу
Дини Ислам
Шаухал
 - 1642—1668 III Сурхай
 - 1860—1867 Шамшютдюн-Хан

Таргъулу шаухаллыкъ (къум. Таргъулу шавхаллыкъ, орус. Тарковское шамхальство) — Дагъыстанны шимал-кюнбатыш кесегинде къумукълула джашагъан феодал джер (кърал) болгъанды. Таргъулу шаухаллыкъ, 1642 джылда къумукъ шаухал III Сурхай къралны аралыгъын таулада орналгъан Къумух элден тюздеги Таргъу элге кёчюргени бла къуралгъанды. Аралыгъы — Таргъу болгъанды. Территориясы шималда Терк суудан башлаб, Дагъыстанны къыбыла чеклерине дери джетгенди. Таргъулу шаухаллыкъда, къралны тутхан къумукъ къауумну джергили бир бутагъы башчылыкъ этгенди.

Таргъулу шаухаллыкъны эм Дагъыстанны башха джерлерин Россия империягъа къошулуулары 1813 джылда Гюлистан мамырлыкъ кесамат бла бегитилгенди. 1867 джылда Таргъулу шаухаллыкъ къоратылгъанды, аны джерлеринде Дагъыстан областны Темир-Хан-Шура округу къуралгъанды.

XVII—XIX ёмюрледе шаухалланы тизмеси[тюзет | кодну тюрлендир]

  1. III Сурхай (1641—1668)
  2. II Будай (1668—1692)
  3. I Муртуз Алий (1692—1700), III Сурхайны джашы
  4. Умалат (1717—1719)
  5. II Адил Герий (1719—1725), II Будайны джашы
  6. Къасболат (1725—1763), II Адил Герийни джашы
  7. I Баммат («Тишсиз») (1763—1765), II Адил Герийни джашы Саадат Герийден туугъанды
  8. I Мехти («Шырданчы») (1765), I Муртуз Алийни джашы
  9. II Муртуз Алий (1765—1783), I Мехтини джашы
  10. II Баммат (1783—1794), I Мехтини джашы
  11. II Мехти (1794—1830), II Бамматны джашы
  12. Таргъулу Сюлемен Пача (1830—1836), II Мехтини джашы
  13. Таргъулу Абу-Муслим-Хан (1836—1860), II Мехтини джашы
  14. Таргъулу Шамшютдюн-Хан (1860—1867), Абу-Муслимни джашы

Джибериуле[тюзет | кодну тюрлендир]

  Бу, тарихни юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.