Шаляпин, Фёдор Иванович

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
    Бу атны (неда терминни) башха магъаналары да барды, къарагъыз: Шаляпин (магъаналары).
Фёдор Иванович Шаляпин
Туугъаны 1 [13] февраль 1873
Къазан, Россия империя
Ёлгени 12 апрель 1938
Париж, Франция
Гражданлыгъы Россия империя Россия империя
Россия Россия республика
Россия Совет Федератив Социалист Республика Совет Россия
Американы Бирлешген Штатлары АБШ
Баш иш(лер)и Опера джырлаучу, актёр

Фёдор Ива́нович Шаля́пин (1 [13] февраль 1873, Къазан — 12 апрель 1938, Париж) — орус опера эм камера (мийик бас) джырлаучу болгъанды, тюрлю-тюрлю заманлада Уллу бла Мариин театрланы эмда Метрополитен Опера театрны солисти болгъанды, биринчи болуб Республиканы халкъ артисти деген сыйлы атны алгъан (1918—1927, сыйлы ат 1991 джыл къайтарылгъанды) болгъанды, 1918—1921 джыллада — Мариин театрны суратлау тамадасы болгъанды[1]. Чыгъармаларында «туугъандан музыкагъа фахмулулукъну, уллу вокал болумну, аламат актёр усталыкъны» бирлешдирген артист болгъан репутациясы барды[2]. Дагъыда сурат салыу усталыкъ бла, графика бла эмда скульптура бла кюрешгенди. Дунияда опера санатха бек уллу эткиси болгъанды[2].

Мусоргскийни «Борис Годунов» операсында Борис патчахны ролюн, Шарль Гунону «Фауст» операсында Мефистофельни ролюн, Глинканы «Патчах ючюн джашауну бериу» операсында Сусанинни ролюн ойнагъанды. Шаляпин орус халкъ джырланы, романсланы джырлагъанды. Аны режиссёр хунери да болгъанды.

Революциядан сора эмиграцияда къалгъан Шаляпин 12 апрель 1938 джыл Парижде лейкоздан ёлгенди. Аны сюеклерин, Парижден келтириб, 29 октябрь 1984 джыл Москвада Ново-девичий къабырлада асырагъандыла.

Белгиле[тюзет | кодну тюрлендир]

Литература[тюзет | кодну тюрлендир]

Джибериуле[тюзет | кодну тюрлендир]

Бу статьяны джазгъанда Брокгауз бла Ефронну энциклопедиялыкъ сёзлюгюнден (1890—1907) материалла хайырланнгандыла.
  Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Шаляпин, Фёдор Иванович.