Килограмм

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
Килограммны эталону

Килогра́мм (белгилениую: кг, kg) — массаны ёлчем биримиди, ЁС-де эм баш биримледен бириди.

Килограмм, Парижни къатындагъы Севр шахарда орналгъан Ауурлукъла бла ёлчемлени халкъла арасы бюросунда сакъланнган килограммны халкъла арасы эталонуну массасыды, эмда мийиклиги бла диаметри 39.17 мм платина-иридий къатыш металлды (90 % платина, 10 % иридий). Аллында килограммны- бир кубик дециметр (литр) кирсиз сууну 4 °C температура бла стандарт атмосфера басымда массасы ангыламы болгъанды.

Къат эмда юлюш биримле[тюзет | кодну тюрлендир]

Тарих чурумла бла «килограмм» аллынданды онлукъ «кило» индексни джюрютеди, ол себебден къат эмда юлюш биримле кесида ЁС-де юлюш бирим болгъан «грамм» ёлчем бирмге (1 г = 10−3 кг) ЁС-ни стандарт индекслерини къошуб къурайдыла.

Мегаграммны (1000 кг) орнуна «тонна» биримни хайырланадыла.

Атом бомбаланы къарыуларын белгилеген заманда гигаграммны орнуна килотонна, тераграммны орнуна мегатонна хайырланады.

Къат Юлюш
ёлчеми аты белгилениую ёлчеми аты белгилениую
101 г декаграмм даг dag 10−1 г дециграмм дг dg
102 г гектограмм гг hg 10−2 г сантиграмм сг cg
103 г килограмм кг kg 10−3 г миллиграмм мг mg
106 г мегаграмм Мг Mg 10−6 г микрограмм мкг µg
109 г гигаграмм Гг Gg 10−9 г нанограмм нг ng
1012 г тераграмм Тг Tg 10−12 г пикограмм пг pg
1015 г петаграмм Пг Pg 10−15 г фемтограмм фг fg
1018 г эксаграмм Эг Eg 10−18 г аттограмм аг ag
1021 г зеттаграмм Зг Zg 10−21 г зептограмм зг zg
1024 г йоттаграмм Иг Yg 10−24 г йоктограмм иг yg
     хайырланыргъы рекомендация берилмейди      хайырланмайдыла неда практикада аз хайырланадыла