Контентге кёч

Экинчи шошокеан къазауат

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
Экинчи шошокеан къазауат

Къазауатны эсебинде Чилиге кёчген даулу джерле.
Баргъан кёзюую 1879-1884
Баргъан джери Шош оеканны джагъасы Къыбыла Америка
Чуруму Атакама къум тюзню Перу бла Боливиягъа кирген бёлгесинде селитра къайнакъланы кючлер нюзюр бла Чилини къазауат ачыуу.
Эсеби Чилини хорламы
Къаршчыла
Боливия

Перу
АБШ-ны болушлугъу бла

Чили

Уллу Британияны болушлугъу бла

Аскер башчыла
Мариано Игнасио Прадо (1876-1879)

Николас де Пиерола (1879-1881)
Франциско Гарсиа Калдерон (12.04.1881-28.09.1881)
Лизардо Монтеро (1881-1883)
Мигель Иглесияс (1882-1885)
Хиларион Даза (1876-1879)
Нарцисо Компейо Лерос (1879-1884)

Анибал Пинто Гармедиа (1876-1881)

Доминго Санта Мария Гонзалес (1881-1886)

Къоранчла
Къазауатда ёлгенле: 18 213
Джаралы: 7 896
Къазауатда ёлгенле: 2 825
Джаралы: 7 347

Экинчи шошокеан къазауат (1879—1883) — Чилини (Ингилизни болушлугъу бла) Перу бла Боливиягъа къаршчы бардырылгъан къазуатды. Аны баш нюзюрю селитраны къайнакъларын кючлеу болгъанды, ол себебден бир-бирде бу къазауатха Селитра къазауат деб да айтылады. Чиличиле, тенгизде бийликни алыб, къазауатда хорлагъандыла эмда къайнакълы джерлеге ие болгъандыла.

Чили селитра компанияныкъы болгъан, алай а Чилини джеринде болмагъан, Атакама къум тюздеги селитра къайнакъланы кючлеу болгъанды.

Къазауатны баргъаны

[тюзет | къайнакъны тюзет]
Чили аскерлени джюрюшлери.

1879 джылны февралында Чилини аскерлери Боливиягъа чабадыла. Боливия бла болушлукъ кесематы болгъан Перу, апрелде къазауатха къошулады. Тенгизни къолгъа алгъан чиличиле, джылны артына боливиячы тенгиз джагъаны эмда ПерунуТарапака провинциясын кючлейдиле. Боливия къазауатдан чыгъады. 1880 джылны апрелинде чиличиле Перуну баш порту — Кальяону къуршоулайдыла, 1881 джылны январында Перуну ара шахары — Лиманы аладыла. Уллу Британия селитраны чыгъарыргъа монополия хакълагъа ие болгъаны себебли Чили джанлы болады, АБШ уа Перу бла Боливиягъа болушлукъ этеди.

Къазауатны бошалыуу эмда эсеблери

[тюзет | къайнакъны тюзет]

1883 джылны июнунда чиличиле перучуланы эки сермешиуде къаушатадыла, аны ызындан 12-чи июунда Перуну правительствосу Чилиге Тарапака провинцияны беририлгенин мюкюл этген кесаматха къол салады. Боливия бла Чилини арасында 1884 джылны 14-чю апрелинде Вальпараисода къол салыннган кесаматха кёре, Боливия Антофагаста провинциясыз, ол себебден тенгизге чыгъышсыз къаладыл.

Чили Аскерни "Виктория" батальонуну абычарлары ("Хорлам батальону", el Batallón Cívico Movilizado Victoria) (Chorrillos, Provincia de Lima, 1881)