Сынты клиса

43.636898, 41.865772

Файл:Arkhyz4.jpg

Сынты клиса

Сынты клиса (орус. Сентинский храм) — бусагъатдагъы Къарачай-Черкесияны территориясында X ёмюрню ал джарымында къурулгъан христиан клисады.

Клиса, Теберди сууну сол джагъасындагъы тау джетекде, Тёбен Теберди (алгъыннгы аты — Сынты, орус. Сента) элни къатында, Къарачай шахардан 18 км къыбылада орналыбды.

Мекям, къумлу джерни блокларындан тытыр тылдан бла къаланнганды. Къабыргъаларында XI ёмюрден фрескаланы ызлары къалгъанды. Мекямны апсидасыз узунлугъу 8 м-ди эмда кенглиги бла бирчады, мийиклиги — 10 м-ди.

XIX ёмюрню экинчи джарымында клисаны къатында православ тиширыу монастырь ишлиннгенди (совет заманда оюлгъанды). Монах тиширыула, реконструкция этген сагъатда клисаны эм алгъыннгы формасын бузгъандыла.

Клисаны къатында дагъыда таш кешене орналады, ол да X ёмюрден болгъаннга саналады. Бир акъылгъа кёре бу кешене, баш бабас къуллукъчуланы асыраргъа деб ишленнгенди, эмда Шимал Кавказда мунуча болмагъан мекямды.

Джибериуле

• Аланны, орта ёмюрледе ишленнген, христиан клисалары(орус.)
• Сынты клиса: сурат галерея(орус.)

Литература

• Белецкий Д. В., Виноградов А. Ю. Фрески Сентинского храма и проблемы истории аланского христианства в X веке // Российская археология. — 2005.

Дагъыда къарагъыз

• Зеленчук клисала
• Чууана клиса

Бу, Къарачай-Черкесияны юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.