Кърым ханлыкъ

Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
Кърым ханлыкъ
Qırım Yurtu — قريم يورتى

бойсунмагъан кърал
(1478 джылгъа дери; 1774 джылдан сора)
Османлы къралны вассалы
(1478 джылдан 1774 джылгъа дери)

1441 — 1783
Байрагъы Герий династияны тамгъасы

Кърым ханлыкъ 1600 джылда
Ара шахары Бахчасарай
Тил(лер)и кърымтатар
осман (XVII-XVIII ёмюрледе)
Кърал дини ислам
Джер ёлчеми 52 200 км²
Кърал оноууну формасы монархия
Династия(лары)сы Герийле

Кърым ханлыкъ (кърым. Qırım Hanlığı, قريم خانلغى‎) — кърымтатарлыланы 14411783 джыллада болгъан къралларыды. Къралны кесини аты — Кърым джурт (кърым. Qırım Yurtu, قريم يورتى‎) болгъанды. Кърым джарымайрымкандан сора да Дунай бла Днепрни арасында джерлени, Азау тенгизни тийресин эмда Россияда бусагъатдагъы Краснодар край бла Ростов областны кесеклерин (Дон суу бла Къобаны сууну арасында тюзлени) алгъанды. 1478 джылда Кърым ханлыкъ официал халда Османлы империягъа бойсуннган кърал болгъанды эмда 1774 джылда Кючюк-Кайнарджа мамырлыкъ кесамат бегитилгинчи дери ол статусда тургъанды. Ханлыкъ 1783 джылда Россия империя джанындан аннексия этилгенди.

Географиясы[тюзет | кодну тюрлендир]

Джарымайрымканнга кирилген джерде баш къала — Ор Къапы болгъанды (оруслула Перекоп деб таныгъандыла), бу Кърымны къабагъы болгъанды. Кърымны къоруулау функцияны къала—шахарла — Арабат эм Керич джюрютгендиле. Дагъыда Балыкълауада, Судакъда, Керичде, Кефеде аскер гарнизонла тургъандыла. Баш саудюгер портла — Кезлеу бла Кефе болгъандыла.

Бахчасарай, 1532 джылдан башлаб, ханлыкъны ара шахары болгъанды. Акъмежгиткъалгъа-солтанны тургъан джери болгъанды, Къарасуубазар а уа — Ширин бийлени тургъан джери болгъанды. Кефе — осман солтанны келечисини резиденциясы болгъанды.

  Бу, тарихни юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.