Контентге кёч

Росей

Интервикилени тюрлендир
Википедия — эркин энциклопедияны статьясы.
(«Россия» бетден джиберилгенди)

Эресей, Эресей Федерация

Россия, Российская Федерация

Байракъ Герб
Description de l'image Russian Federation (orthographic projection) - Annexed territories as russian core territories.svg.

Гимн		 Эресейни кърал гимни

Административ билги
Оноу формасы Президент-парламент республика
Президент Владимир Путин
Премьер-министр Михаил Мишустин
Тил(лер)и Орус тил
Ара шахары Москва
География билги
Уллу шахар(лар)ы Москва, Санкт-Петербург, Новосибирск, Екатеринбург, Къазан, Красноярск, Тёбен Новгород, Челябинск, Уфа, Краснодар
Бютеу территориясы 17 234 031 км2
(дунияда 1-чи)
Сууну юсю 13 %
Сагъат бёлгеси +2…+12
Тарих билги
Къуралгъаны 862 джыл[1]
Демография билги
Бютеу халкъы (2025) 146 119 928 адам
(дунияда 9-чу)
Къалынлыгъы 8 адам/км2
Экономика билги
БИП (номинал) (2008) $ 2 225 трлн (7-чи)
БИП (ном.) адам башына $ 16 239
Валютасы Эресей сом (RUB, RUR)
Башха билги
Домен(лер)и .ru, .su, .рф
Телефон коду +7

тюрлендириу Шаблонну документациясына къарагъыз

Эресей Федерация, Эресей[2][3] неда Россей[4], Россия[5] (орус. Российская Федерация, Россия, РФ) — Евразияда (Европаны кюнчыгъыш джанында эмда Азияны Шимал джанында) орналгъан къралды. Джерини ёлчеми бла эм уллу къралды Джер юсюнде (17 234 031 км² неда 12 % (1/9) саулай къургъакъ джерни, неда 12,65 % (1/8) адам джашагъан джерден).

Халкъыны саны — 146 119 928 адам. Адам саны бла Эресей Джер юсюнде тогъузунчу орундады. Халкъны кёбюсю — 73,1 % шахарлада джашайды. Халкъны къурамындан 79,83 % оруслуладыла. Россияни кърал тили — орус тилди.

Эресейни 18 кърал бла чеклери барды, аладан джер бла: Норвегия, Финляндия, Эстония, Латвия, Литва, Польша, Белорус, Украина, Хачыпсы (Абхазия), Гюрджю, Къыбыла Тегей, Азербайджан, Къазакъстан, Къытай, Монголия, Шимал Корея; тенгиз бла — Япония, АБШ.

Эресейни ара шахары Москвады. Эресейде 16 шахар барды адам саны 1 миллиондан кёб, ала: Москва, Санкт-Петербург, Новосибирск, Екатеринбург, Къазан, Красноярск, Тёбен Новгород, Челябинск, Уфа, Краснодар, Самара, Дондагъы Ростов, Омск, Воронеж, Пермь, Волгоград.

Эресей 83 административ-территориал биримлеге бёлюнеди, аланы ичинде 21 республика (энчи къраллыкъла). Эресей Федерацияны Конституциясына кёре ол федератив демократ къралды.

Президенти — Владимир Путин. Премьер-министри — Михаил Мишустин.

Эм уллу политика партия «Бирлешген Россия» («Единая Россия»).

Биринчи кере саулай халкъ санау Россей Империяда 1897 джыл ётгенди. Ол санаугъа кёре къралда — 67 миллион бла 473 минг адам джашагъанды. 1950—2008 джыллада халкъны саны тюрленнгенин график кёргюзтеди:

Россияны 1950—2008 дж. халкъ саны тюрленнгени
Эресейни миллетлери 2020
№ миллет ㅤㅤㅤㅤㅤбитеу саныㅤㅤㅤㅤㅤ %
1 оруслула ▼105 579 179 71.73
2 татарлыла ▼4 713 669 3,20
3 чеченлиле ▲1 674 854 1,14
4 башкъырлыла ▼1 571 879 1,07
5 чувашлыла ▼1 067 139 0,73
6 аварлыла ▲1 012 074 0,69
7 эрменлиле ▼946 172 0,64
8 украинлиле ▼884 007 0,60
9 черкеслиле ▲638 101 0,44
10 даргинлиле ▲626 601 0,43
11 къазахлыла ▼591 970 0.40
12 къумукълула ▲565 830 0,38
13 юнгюшлюле ▲517 186 0,35
14 лезгинлиле ▲488 608 0,33
15 тегейлиле ▼485 646 0,33
16 мордвинлиле ▼484 450 0,33
17 якутлула ▲478 409 0,33
18 азербайджанлыла ▼474 576 0,32
19 бурятлыла ▼460 053 0,31
20 марийлиле ▼423 803 0,29
21 удмуртлула ▼386 465 0,26
22 таулула ▲351 315 0,25
23 таджиклиле ▲350 236 0,24
24 узбеклиле ▲323 278 0,22
25 тувалыла ▲295 384 0,20
26 къырым татарлыла ▲257 592 0,18
27 белоруслула ▼208 046 0,14
28 немчала ▼195 256 0,13
29 къалмукълула ▼179 547 0,12
30 лакълыла ▼173 416 0,12
31 чыганлыла ▼173 400 0,12
32 табасаранлыла ▲151 466 0,10
33 комиле ▼143 516 0,10
34 башха миллетле 2 411 226 1,66
35 миллетин айтмагъанла 16 594 759 1,01
  1. ↑ «Варягла» чакъырылгъан тарих дата, Россияны къраллыкъ тарихи тохтаусуз ол датадан саналыб башлайды. Бусагъатдагъы халда Россия Федерация (РСФСР) 1917 джыл 7 ноябрда къуралгъанды. 1991 джыл 25 декабрдан бери бусагъатдагъы атын джюрютеди.
  2. ↑ Суюнчев Х. И., Урусбиев И. Х. Русско-карачаево-балкарский словарь. Около 30 000 слов. Москва: «Советская энциклопедия», 1989. С. 155. .
  3. ↑ Семенланы Суфия Исмаилни къызы. "Къарангы" назму..
  4. ↑ Къарачай-малкъар сёзлюк (адабиятдан юлгюле).
  5. ↑ Суюнчев Х. И., Урусбиев И. Х. Русско-карачаево-балкарский словарь. Около 35 000 слов. Москва: «Советская энциклопедия», 1965. С. 788. .
  Бу, Россияны юсюнден тамамланмагъан статьяды. Бу статьяны тюзетиб эмда информация къошуб, проектге болушургъа боллукъсуз.
Чыкъгъаны — «https://krc.wikipedia.org/w/index.php?title=Росей&oldid=120637»