Вануату
Вануату республикасы
Ripablik blong Vanuatu
ингил. Republic of Vanuatu
фр. République de Vanuatu
 Вануату байрагъы |
 Вануату гербы |
.svg)
| Девиз | «Long God Yumi Stanap» «Nous nous tenons devant Dieu» |
|---|---|
| Гимн | 'Yumi, Yumi, Yumi' («Биз, биз, биз.») |
| Президент | Никенике Вуробараву |
|---|---|
| Биринчи-министр | Шарлот Салвай |
| Тил(лер)и | ингилиз тил, француз тил, бислама тил |
| Ара шахары | Порт-Вилла |
| Уллу шахар(лар)ы | Порт-Вилла |
|---|---|
| Бютеу территориясы | 12 190 км² км2 (дунияда 161) |
| Сагъат бёлгеси | UTC +11 |
| Бютеу халкъы (2023) | 335 908 адам (дунияда 188) |
|---|---|
| Къалынлыгъы | 19,20 адам/км2 |
| БИП (номинал) (2018) | $ 930 млн доллар (175) |
|---|---|
| БИП (ном.) адам башына (2018) | $ 3252 доллар (127) |
| ААИ (2018) | 0,603 (орта) (138) |
| Валютасы | Вату (VUV) |
| ISO 3166-1 коду | VU |
|---|---|
| Домен(лер)и | .vu |
| Телефон коду | +678 |
Вануа́ту (бисл. Vanuatu, франц. Vanuatu, ингилиз. Vanuatu; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — Вануа́ту Респу́бликасы. — Шош океанда къыбыла кесегинде, Меланезияда турган айрымкан кърал. Шималда суу бла Соломонну айрымканлары бла чеклешеди, кюнбатышда Австралия бла, къыбла-кюнбатышда Джангы Каледония бла, кюнчыгъышда Фиджи бла. Вануату республикасы Джангы Гибридле деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед.
Ара шахары - Порт-Вилла.
Географиясы
[тюзет | къайнакъны тюзет]Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: Эфате, Эспириту-Санто, Танна бла Малекула. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды. Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау Табвемасана (1879 м) турады. Кёб юсю айрымканлада тау рельефы барды. Эм шимал Вануату айрымканы - Хиу айрымкан, эм къыбыла - Анейтьюм айрымкан.
Климаты
[тюзет | къайнакъны тюзет]Вануатуда мылы тропик климаты барды экватор климатха джуукъ. Январ бла мартха джангур сезон барады. Эм джангурлу ай - февральды.
Тарихи
[тюзет | къайнакъны тюзет]Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу Педро Фернандес Кирос 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европейли болгъанед[1].
