Википедия:Сайланнган статьяла

Сайланнган статьяла Белгиленнген критерийлеге келишген, толу эмда магъаналы статьялагъа сайланнган дараджа бериледи. Бу бетге чыкъгъынчыннга аллай статьяла сайланыу процедураны ётедиле, ала тюзлюкге, нейтраллыкъгъа, толулукъгъа эмда стилге кёре сюзюлген этиледиле. Бютеу сайланнган статьяла тюблеринде медаль бла белгиленедиле, аланы тизмесин былайда кёрюрге боллукъсуз. Бусагъатда Къарачай-Малкъар Википедияда 9 сайланнган статья барды. Сайланнган статьялагъа кандидатла • Баш бетдеги шаблон

Спорт эм кёз ачыу Алкъын джукъ джокъду Тюрлендириу

Биология Алкъын джукъ джокъду Тюрлендириу

Адамла Алкъын джукъ джокъду Тюрлендириу

Джамагъат бла политика Алкъын джукъ джокъду Тюрлендириу

Кёб болмай сайланнган статьяла Москва кърал университетни герби Москва кърал университетни герби М. В. Ломоносов атлы Москва кърал университет (орус. Московский государственный университет имени М. В. Ломоносова) — Россияны алчы эмда эм эски классика университетлерини бириди, Россияда илму бла маданиятны аралыгъыды. 1940 джылдан бери Михаил Ломоносовну атын джюрютеди. МКъУ-ну къурамында 15 илму-тинтиу институт, 40 факультет, 300 кафедра эм 6 филиал (аны ичинде 5 — БКъБ-ни къралларында). Университетде 35 минг студент, 5 минг аспирант, докторант, соискатель эм 10 минг чакълы бир хазырланыу бёлюмлеринде, бютеулей 50 минг чакълы бир адам окъуйду. Факультетлери бла илму-тинтиу аралыкълада 4 минг профессор бла устаз, 5 минг чакълы бир илму къуллукъчу ишлейди. Болушлукъчу эмда баджарыучу персоналны саны 15 минг адам чакълы бирди. 1992 джылдан бери МКъУ-ну ректору физика-математика илмуланы доктору, академик, Виктор Антонович Садовничийди. Университетни къуралыуу И. И. Шувалов бла М. В. Ломоносовну теджеулери бла байламлыды. Университетни къуралыууну юсюнден декретге императрица Елизавета Петровна 12 (23) январь 1755 джыл къол салгъанды. (баргъаны…) Тюрлендириу Британ империяны герби Британ империя (ингил. British Empire) — тарихде эм уллу, бютеу континентледе колониялары болгъан къралды. Империяны территориясы эм уллу ёлчеми ХХ ёмюрню 30-чы джылларында болгъанды, ол заманда аны джери 37 млн км² болгъанды. Адам саны 500 миллиондан артыкъ болгъанды (ол заманда адам улуну тёрт этиб бири). Бусагъатда ингилиз тилни оруну эмда магъанасы да аны бла байламлыды. «Британ империя» деген терминни Елизавета I-ни астроному, алхамиги эмда математиги Джон Ди къурагъанды. Британ империя эки джюз джылдан артыкъны ёсгенди. Эм уллу, кючлю болгъан заманына ХХ ёмюрню 30-чи джылларын санаргъа боллукъду. Бу заманда аны джерлерини кёблюгюнден, дунияны хар мюйюшюнде да джери болгъаны ючюн, аннга «башында кюн батмагъан» империя атагъандыла. Экспансиясы аллында мамыр халда, сатыу-алыу эмда дипломатия бла башланнганды. Империя, британ технологияны, сатыу-алыуну, ингилиз тилни эмда кърал оноу форманы бютеу дунияда джайылыууна себеб болгъанды. Империялыкъ гегемония, Уллу Британиягъа кёб къралны политикасына ауурлукъ салыргъа мадар береди... (баргъаны…) Тюрлендириу Къарачай-Черкесияны герби Къарачай-Черкес Республика (Къарачай-Черкесия; орус. Карача́ево-Черке́сская Респу́блика, къаб.-черк. Къэрэшей-Шэрджэс Республикэ, абаз. Къарча-Черкес Республика, ногъ. Карашай-Шеркеш Республикасы) — Россия Федерацияны къурамына кирген республикады (къралды), Россия Федерацияны субъектиди, Шимал-Кавказ федерал бёлгени къурамына киреди. Ара шахары — Черкесскеди. Республика, 1922 джылны 12 январында къуралгъанды. Къарачай-Черкесия, шимал-кюнбатыш Кавказны тауларында эмда таулагъа джууукъ джерлеринде орналады. Кюнбатышында Краснодар край бла чеклешеди, шималында — Ставрополь край бла, кюнчыгъышында — Къабарты-Малкъар Республика бла, къыбыласында — Баш Кавказ аркъаны узунуна Абхазия бла эмда Гюрджю бла. Республиканы къурамына киреди: 10 муниципал район — Абаза, Адыге-Хабль, Зеленчук, Къарачай, Гитче Къарачай, Ногъай, Къобан, Уруп, Джёгетей Аягъы, Хабез эмда республикан босунууда тургъан эки шахар — Къарачай шахар бла Черкесск. (баргъаны…) Тюрлендириу Шош океанны картасы Шош океан — Джер джюзюнде эм уллу майданы эмда теренлиги болгъан океанды. Кюнбатышында Евразия бла Австралия континентле бла чекленеди, кюнчыгъышында — Шимал эм Къыбыла Америка бла, Антарктида бла уа къыбыласында чекленеди. Шош океан шималдан къыбылагъа 15,8 минг км чакълы бир узунлукъгъа иеди, кюнчыгъышдан кюнбатышха уа узунлугъу 19,5 минг км-ди. Тенгизлери бла бирге майданы — 179,7 млн км²-ди, орта теренлиги — 3984 м-ди, сууну къалынлыгъы — 723,7 млн км³-ди (тенгизлени санамасакъ: 165,2 млн км², 4282 м эмда 707,6 млн км³). Шош океанны эмда бютеу Дуния океанны эм терен джери — 11 022 м Мариан къырыкъдады. Шош океанны юсю бла 180-чы меридианда даталаны ауушуу сызы ётеди. Океанны кёрген биринчи европалыгъа испан конкистадор Нуньес де Бальбоа саналады. 1513 джылда ол кесини джолдашлары бла Панама боюнчукъну ётюб танылмагъан океанны джагъасына чыгъады. Къыбылагъа ачылгъан богъаздан чыкъгъанлары себебли океаннга Къыбыла тенгиз (исп. Mar del Sur) атны бередиле. (баргъаны…) Тюрлендириу

Категорияла • Иги статьяла • Бюгюннгю сурат